Baby (powiat piotrkowski)
51°31′52″N 19°42′47″E/51,531111 19,713056
| wieś | |
 Droga wojewódzka nr 716 w Babach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
739[2] |
| Strefa numeracyjna |
44 |
| Kod pocztowy |
97-310[3] |
| Tablice rejestracyjne |
EPI |
| SIMC |
0546383 |
Położenie na mapie gminy Moszczenica  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu piotrkowskiego  | |
| 51°31′52″N 19°42′47″E/51,531111 19,713056[1]
| |
Baby – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Moszczenica[4][5].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Baby. W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa piotrkowskiego.
Baby znajdują się w odległości 15 km na północ od Piotrkowa Trybunalskiego, w odległości około 40 km na południowy wschód od Łodzi i w odległości 130 km na południowy zachód od Warszawy. Wsie Baby i Kiełczówka tworzą jedną dużą wieś, gdyż ze sobą sąsiadują. Dzieli je ulica Wolborska.
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0546390 | Doliska | część wsi |
| 0546408 | Sieradz | część wsi |
| 0546414 | W Lesisku | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość wymieniana była w źródłach historycznych już w końcu XIV wieku. Intensywny rozwój nastąpił dopiero od połowy XIX wieku po zbudowaniu stacji kolejowej. W okresie powstania styczniowego miała tu miejsce potyczka oddziałów powstańczych z wojskami rosyjskimi. Wysadzono wówczas wiadukt kolejowy, a w folwarku Baby stacjonowały przez pewien okres znaczne siły powstańcze. Około 1870 roku powstała droga łącząca Wolbórz ze stacją kolejową w Babach. Na przełomie XIX i XX wieku saksoński przemysłowiec Karol Ender zbudował drogę z Bab do Moszczenicy, w której ulokował tkalnię i przędzalnię bawełny. Tym samym Baby zaczęły pełnić rolę ważnego miejsca przeładunku towarów przy Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. W latach 30. XX wieku Baby zostały objęte reformą rolną, dokonano wówczas parcelacji części obszaru miejscowości. 17 maja 2002 roku przez Baby przejeżdżali kolarze biorący udział w IX. etapie Wyścigu Pokoju na trasie Piotrków Trybunalski – Warszawa.
12 sierpnia 2011 roku około godziny 16:15 na trasie kolejowej doszło do wykolejenia pociągu TLK relacji Warszawa Wschodnia – Katowice (katastrofa kolejowa w Babach). Zginęły 2 osoby, a 80 odniosło obrażenia.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Budynki stacji kolejowej z II połowy XIX wieku (linia warszawsko-wiedeńska), domy i młyn motorowy z początku XX wieku. W położonej nieopodal miejscowości Kiełczówka znajdują się: zbudowany około 1840 roku klasycystyczny dworek wraz z założeniem parkowym (obecnie jest własnością rodziny Poszumskich) oraz cmentarz wojenny z okresu pierwszej wojny światowej.
W miejscowości znajdują się[edytuj | edytuj kod]
Stacja kolejowa, kościół parafialny i cmentarz; działają tu: klub sportowy "Pionier" (założony 9 maja 1951 roku), szkoła podstawowa, ochotnicza straż pożarna, koło gospodyń wiejskich istniejące od 1936 roku, biblioteka (filia Gminnej Biblioteki w Moszczenicy). W Babach zlokalizowane są także trzy wiatraki elektrowni wiatrowej, które urozmaicają panoramę wsi.
Kościół[edytuj | edytuj kod]
Budynek kościoła pod wezwaniem św. Maksymiliana Kolbe został wybudowany w formie bazyliki halowej, posiada nawę główną i boczną oraz wieżę wzniesioną z kamienia o trzech prześwitach okiennych; Kościół projektowali architekt Feliks Paszkowski (młodszy) i konstruktor inż. Jan Mączka. Rzeźbę "Chrystus na krzyżu" wykonał artysta malarz Feliks Paszkowski (starszy). 10 maja 1975 roku bp Józef Rozwadowski poświęcił i wmurował akt erekcyjny oraz kamień węgielny pobrany spod figury Matki Bożej z Niepokalanowa. Budynek został poświęcony 4 listopada 1984 roku przez bpa Władysława Ziółka. Kościół został wybudowany dzięki staraniom mieszkańców Bab oraz ówczesnego proboszcza Wacława Molendy. W 2009 roku parafianie ufundowali pomnik św. Maksymiliana Kolbe.
Kościół Parafialny leży po stronie wsi Kiełczówka często adres mylnie jest podawany jako wieś Baby.
Charakter miejscowości[edytuj | edytuj kod]
Baby nie są miejscowością typowo rolniczą. Tylko niewielka część osób utrzymuje się z rolnictwa, większość dojeżdża do pracy w Piotrkowie Trybunalskim lub Łodzi, chociaż jeszcze w latach 80. XX wieku większość mieszkańców pracowała w rolnictwie. Do niedawna jeszcze można było zobaczyć w tej miejscowości drewniane stodoły, niektóre z nich były kryte strzechą.
Komunikacja[edytuj | edytuj kod]
Baby posiadają korzystne połączenia komunikacyjne - drogowe i kolejowe. Są położone przy linii kolei warszawsko - wiedeńskiej, dlatego można stąd łatwo dojechać do Częstochowy, Katowic i Warszawy. Miejscowość posiada również dobre połączenie kolejowe z Łodzią, podróż do Łodzi (z przesiadką w Koluszkach) trwa około 60–90 minut. Przez Baby przebiega droga wojewódzka nr 716 łącząca Piotrków Trybunalski z Koluszkami. Tereny stacji leżą we wsi Baby oraz Kiełczówka ale nazwa stacji podawana jest jedna.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 1525
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 9 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
