Ochoccy herbu Ostoja

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Herb Ostoja, wersja średniowieczna.
Herb Ostoja Ochockich opublikowany w 1673 roku w dziele „Sapiens magni animi umbra” Bieżanowskiego[1].
Strona 632 z krakowskiej księgi radzieckiej obejmującej lata 1612–1621 z wykazem rajców, wśród których wymieniono Gabriela Ochockiego[2].
Autograf pamiętnikarza Jana Duklana Ochockiego z 1819 r.[3]
Strona tytułowa pierwszego tomu Pamiętników Jana Duklana Ochockiego wydanych w 1857 r. przez Józefa Ignacego Kraszewskiego[4].
Tablica upamiętniająca Mirosława Ochockiego i innych literatów łódzkich (Dom Literatów w Łodzi, fot. z 2011 r.).

Ochoccy – polski ród szlachecki pieczętujący się herbem Ostoja, należący do heraldycznego rodu Ostojów (Mościców)[5], wywodzący się z Ochocic koło Kamieńska w dawnym województwie sieradzkim[6]. Ochockich wspomniał Kasper Niesiecki w Herbarzu Polskim[7].

Najstarsze świadectwa źródłowe dotyczące rodu[edytuj | edytuj kod]

Poniżej wymienione są wybrane świadectwa źródłowe dotyczące Ochockich herbu Ostoja i Ochocic, ich wsi gniazdowej.

  • Najstarsza wzmianka dotycząca Ochocic pochodzi z 1386 roku, z księgi ziemskiej sieradzkiej Inscriptiones obejmującej lata 1386–1402[8].
  • W roku 1400 występuje w źródłach Mikołaj z Ochocic[9].
  • W roku 1405 procesowali się o zadane sobie wzajemnie rany Dominik z Ochocic i Jakub, także z Ochocic[10]. Zapewne tenże Dominik z Ochocic procesował się w roku 1406 z Pawłem z Jackowa[11].
  • Ochocice wymienione są w „Liber beneficiorum archidiecezji gnieźnieńskiej”, dziele spisanym w dwóch częściach z polecenia Jana Łaskiego, arcybiskupa gnieźnieńskiego, w latach 1511–1523. Według tego opisu dziesięcina z łanów kmiecych i folwarcznych w Ochocicach była przekazywana kościołowi w Kamieńsku a kmiecie z Ochocic płacili też po 2 gr z łanu dziesięciny konopnej[12].
  • W krakowskiej księdze radzieckiej obejmującej lata 1612–1621 znajduje się wykaz rajców wybranych na rok 1617, wśród których wymieniono ławnika Mikołaja Pernusa, wybranego na miejsce po zmarłym rajcy Gabrielu Ochockim[13].
  • W krakowskiej księdze miejskiej rachunkowej obejmującej rok 1648 znajduje się zestawienie wypłat dla członków rady urzędującej za sprawowanie urzędu burmistrza, z Gabrielem Ochockim wśród wynagradzanych[14].

Majątki ziemskie oraz nieruchomości miejskie należące do rodu[edytuj | edytuj kod]

Poniżej wymienione są ważniejsze dobra ziemskie i nieruchomości miejskie należące do Ochockich herbu Ostoja.

Ważniejsze majątki ziemskie: Ochocice, miasto Żabno, Konary (obecnie część miasta Żabno), Zelanka (Żelazówka), Nieczajna, Odporyszów, Sieradza, folwark Piaski[6], Strzelce[15], Sidaczówka[16], Ryżki (Ryszki)[17][18].

Ważniejsze nieruchomości miejskie: kamienica przy Rynku 12A w Krakowie (zwana Kamienicą Fontanowską), kamienica przy ul. Floriańskiej 7 w Krakowie (zwana Kamienicą Pod Matką Boską), kamienica przy ul. Floriańskiej 16 w Krakowie (zwana Kamienicą Ochockich), kamienica przy ul. św. Jana 12 w Krakowie (zwana Kamienicą Krauzowską).

Przedstawiciele rodu[edytuj | edytuj kod]

  • Sebastian Ochocki (zm. po 1640) – ławnik krakowski, pozostał w stanie mieszczańskim i trudnił się handlem. Był synem rajcy i burmistrza Krakowa Gabriela Ochockiego[6][13].
  • Gabriel Ochocki starszy (1601-1673) – profesor i rektor Akademii Krakowskiej, rajca i burmistrz krakowski, właściciel klucza żabieńskiego z miastem Żabno. Był synem Gabriela, ławnika sądowego, rajcy i burmistrza krakowskiego oraz Elżbiety z Fontanich. Ożenił się z Barbarą Brykner, córką Stanisława[6].
  • Jan Ochocki (zm. po 1675) – członek Zakonu Braci Kaznodziejów. Wstąpił do klasztoru dominikanów w Krakowie, w dniu 13 IX 1661 roku[19]. Studiował w Akademii Krakowskiej. W latach 1674–1675 przebywał na studiach w Hiszpanii, następnie w Kolegium Sopra Minerva w Rzymie. Był synem Gabriela Ochockiego, rektora Akademii Krakowskiej, rajcy i burmistrza krakowskiego[6].
  • Gabriel Ochocki (zm. 1682) – lekarz, profesor medycyny w Akademii Krakowskiej, rajca i burmistrz krakowski, właściciel majątku ziemskiego Strzelce koło Brzeska. Ożenił się z Anną, córką doktora praw i rajcy krakowskiego Stanisława Spinka[20].
  • Gabriel Ochocki (zm. po 1699) – bakałarz i magister filozofii Akademii Krakowskiej, w latach 1696–1698 wykładał na Wydziale Artium, następnie został przed rokiem 1699 altarystą mariackim. Był synem Gabriela i Anny ze Spinków[20].
  • Kazimierz Jan Ochocki (zm. po 1704) – mieszczanin krakowski. Był synem Gabriela Ochockiego, rektora Akademii Krakowskiej, rajcy i burmistrza krakowskiego[6]. Jego małżonką była Katarzyna z Karmichelów, która miała zapis zastawny od Katarzyny z Sapiehów Lubomirskiej oraz jej synów na wsiach: Gorzyce, Wielopole, Borek, Pilica, Jadomierz, Dąbrówka i Bucze[21].
  • Mikołaj Ochocki (zm. po 1704) – bakałarz i magister Akademii Krakowskiej, docent extraneus Wydziału Filozoficznego, rektor (senior) szkoły Św. Anny w Krakowie. W roku 1704 z prezenty krakowskiej Rady Miejskiej, jako kleryk, otrzymał altarię Bożego Ciała w kościele Mariackim. Był synem Gabriela i Anny ze Spinków[20].
  • Jan Ochocki (zm. po 1705) – bakałarz i magister Akademii Krakowskiej, doktor praw, docent extraneus Wydziału Filozoficznego, rektor (senior) szkoły zamkowej na Wawelu[22]. Był synem doktora medycyny, rajcy i burmistrza Krakowa Gabriela Ochockiego i Anny ze Spinków[20]
  • Józefat Ochocki (zm. 1806) – opat bazylianów w Owruczu, doktor teologii, rektor szkół bazyliańskich, pamiętnikarz.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ S. J. Bieżanowski, Sapiens magni animi vmbra, conseruandae immortali memoriae [...] Gabrielis Ochocki [...], dvm in ecclesia B. M. V. in circulo Cracouiensi sepulchrales eius exuuiae [...] tumularentur, Kraków 1673, s. Av.
  2. ↑ Archiwum Narodowe w Krakowie, Acta inscriptionum, sygn. 458, s. 632.
  3. ↑ Autografy nowsze ze zbioru Władysława Górskiego. T. 9, Nakwaski – Ożarowski, zbiory Biblioteki Jagiellońskiej, XIX w.
  4. ↑ J. D. Ochocki, Pamiętniki Jana Duklana Ochockiego, t. I-IV, Wilno 1857.
  5. ↑ a b S. Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, Warszawa 1904-1931, t. XII, s. 238.
  6. ↑ a b c d e f g h i L. Hajdukiewicz, Ochocki starszy Gabriel, [w:] „Polski Słownik Biograficzny”, t. XXIII, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978, s. 492–495.
  7. ↑ K. Niesiecki, Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. VII, s. 19.
  8. ↑ S. Zajączkowski, S. M. Zajączkowski, Materiały do słownika geograficzno-historycznego dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej do 1400 roku. Część II, Łódź 1970, s. 9.
  9. ↑ A. Gieysztor, Fragmenty zapisek herbowych piotrkowskich i radomskich województwa sieradzkiego XIV i XV w., [w:] „Przegląd Historyczny”, 1948, t. 37, s. 380.
  10. ↑ R. Hube, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich, Biblioteka Umiejętności Prawnych, Warszawa 1888, s. 112.
  11. ↑ R. Hube, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich, Biblioteka Umiejętności Prawnych, Warszawa 1888, s. 119.
  12. ↑ Ochocice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 365.
  13. ↑ a b c d B. Kasprzyk (red.), Poczet sołtysów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miasta Krakowa (1228–2010), Kraków 2010, s. 571.
  14. ↑ B. Kasprzyk (red.), Poczet sołtysów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miasta Krakowa (1228–2010), Kraków 2010, s. 599.
  15. ↑ B. Kasprzyk (red.), Poczet sołtysów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miasta Krakowa (1228–2010), Kraków 2010, s. 650.
  16. ↑ Sidaczówka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 479.
  17. ↑ a b c M. Tyrowicz, Ochocki Jan Duklan Modest, [w:] „Polski Słownik Biograficzny”, t. XXIII, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978, s. 496–498.
  18. ↑ Ryszki 1(2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 115.
  19. ↑ Spis zakonników prowincji polskiej zakonu dominikanów z lat 1607–1811, Biblioteka Ordynacji Zamojskiej.
  20. ↑ a b c d L. Hajdukiewicz, Ochocki młodszy Gabriel, [w:] „Polski Słownik Biograficzny”, t. XXIII, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978, s. 495–496.
  21. ↑ Biblioteka Kórnicka, PAN, Teki Dworzaczka – Monografie – Ochoccy.
  22. ↑ L. Hajdukiewicz, Krakowska szkoła zamkowa 1510-1801, [w:] „Studia do dziejów Wawelu”, t. I, Kraków 1955, s. 306.
  23. ↑ J. Grzybowska, Inwentarz rękopisów Biblioteki Jagiellońskiej, część I, PWN, Warszawa-Kraków 1977, s. 74.
  24. ↑ Słownik miejscowości i elity wiejskiej zachodniej Małopolski w latach 1772–1815, Ł. Jewuła, T. Kargol, K. Ślusarek (oprac.), Kraków 2015.
  25. ↑ A. Tomaszek, Palestrancka kariera Jana Dunklana Ochockiego – przyczynek do dziejów palestry schyłku Pierwszej Rzeczypospolitej, [w:] Palestra, nr 11/2018, s. 94–100.
  26. ↑ Mirosław Ochocki, [w:] „Zbiór poetów Łodzi i Ziemi Łódzkiej”, J. Poradecki (red.), Uniwersytet Łódzki.
  27. ↑ Google Maps [online], Google Maps [dostęp 2021-04-06].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • K. Niesiecki, Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. VII.
  • S. Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, Warszawa 1904-1931, t. XII.
  • B. Kasprzyk (red.), Poczet sołtysów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miasta Krakowa (1228–2010), Kraków 2010.
  • Polski Słownik Biograficzny, t. XXIII, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ochoccy_herbu_Ostoja&oldid=72523791”