Ulica Szarych Szeregów w Katowicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
ulica Szarych Szeregów
Kostuchna, Murcki
Ilustracja
Ul. Szarych Szeregów w rejonie skrzyżowania z ul. Kołodzieja i Tartaczną
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Długość

3850 m[1]

Przebieg
↑ ul. Karola Stabika
światła 0m ul. Armii Krajowej
skwer Michała Banasika[2]
100m ul. Zdzisława Hierowskiego
220m ul. Bazyliowa
360m ul. Franciszka Zabłockiego
420m droga osiedlowa (doj. do ul. Bazyliowej)
495m ul. Bolesława Krupińskiego
610m ul. Józefa Solika
655m ul. Wandy Jordan-Łowińskiej
720m ul. Tadeusza Boya-Żeleńskiego
755m ul. Wincentego Ogrodzińskiego
860m ul. Wieżowa
980m ul. Rafała Urbana
1030m ul. Smugowa
1085m ul. Czarnuszki
1180m ul. Maków
1280m ← ul. Łopianowa
→ ul. Jałowcowa
1320m ul. Jana Fojcika
1370m ul. Ludwika Musioła
1410m ul. Ludwika Klakusa
1420m ul. Bolesława Surówki
1560m ul. Michała Kałuży
1590m ul. Tymiankowa
Lasy Murckowskie
2365m szlak rowerowy nr 1
3500m linia kolejowa do Cegielni Murcki
3850m ul. Tartaczna
ul. Pawła Kołodzieja
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Szarych Szeregów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Szarych Szeregów”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Szarych Szeregów”
Ziemia50°11′34,1″N 18°59′49,9″E/50,192802 18,997192

Ulica Szarych Szeregów w Katowicach – ulica w Katowicach, przebiegająca przez dwie dzielnice: Kostuchna i Murcki. Rozpoczyna swój bieg przy skrzyżowaniu z ulicą Armii Krajowej, następnie krzyżuje się między innymi z ulicami: Franciszka Zabłockiego, Wandy Jordan-Łowińskiej, Tadeusza Boya-Żeleńskiego, Wincentego Ogrodzińskiego czy Bolesława Surówki, a kończy swój bieg przy skrzyżowaniu z ulicą Tartaczną i ulicą Pawła Kołodzieja w Murckach.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Przejście dla pieszych na ulicy Szarych Szeregów przy skrzyżowaniu z ul. Wincentego Ogrodzińskiego

Przebieg ulicy ukształtował się w XVII i XVIII wieku; wzdłuż niej wznoszono pierwsze budynki[3]. W budynku na rogu ul. Szarych Szeregów i ul. Tadeusza Boya-Żeleńskiego do 1975 roku znajdował się Urząd Miasta Kostuchna.

Droga ma długość 3 850 m i powierzchnię 27 654 m²[1], posiada klasę ulicy zbiorczej[4]; pod nią zlokalizowany jest wodociąg o średnicy 160 mm[5]. Obszar znajdujący się wzdłuż ulicy Szarych Szeregów i ulicy Tadeusza Boya-Żeleńskiego wraz z przyległymi ulicami do linii kolejowej Tychy – Kostuchna – Murcki stanowią tereny zabudowy mieszkaniowej mieszanej oraz wielorodzinnej z usługami – nowe osiedle u zbiegu ulic Szarych Szeregów i Armii Krajowej oraz w pobliżu skrzyżowania ulicy Szarych Szeregów z ulicą T. Boya-Żeleńskiego[6]

Ulicę przecinają Szlak Ochojski, Szlak Historii Górnictwa Górnośląskiego i trasa rowerowa nr 1. Kursują nią autobusy na zlecenie Zarządu Transportu Metropolitalnego. W pobliżu skrzyżowania ulic Pawła Kołodzieja, Tartacznej i Szarych Szeregów ma swoje źródła Rów Murckowski.

W czasach Polski Ludowej ulica nosiła nazwę Jana Brzozy[7]. Do lat 90. XX w. przy ul. Szarych Szeregów 37 istniał budynek starej szkoły, wzniesiony w latach 1895–1896[8].

Obiekty zabytkowe[edytuj | edytuj kod]

Trójkondygnacyjna kamienica narożna (ul. Szarych Szeregów 42)

Przy ulicy Szarych Szeregów znajdują się następujące obiekty, objęte ochroną konserwatorską[4]:

  • krzyż na rogu ulicy Armii Krajowej i ulicy Szarych Szeregów; wybudowany w XIX wieku; w czasie II wojny światowej hitlerowcy zniszczyli znajdujący się obok krzyża postument po byłym pomniku powstańców śląskich; w 1946 roku krzyż odnowiono, a w 1999 roku zastąpiono go nowym (po drugiej stronie ulicy Szarych Szeregów)[9];
  • figura przydrożna (ul. Szarych Szeregów 13); wzniesiona w 1932 roku[10];
  • dom mieszkalny (ul. Szarych Szeregów 19); wzniesiony w drugiej połowie XIX wieku;
  • dom mieszkalny (ul. Szarych Szeregów 27); wzniesiony po 1901 roku;
  • kopiec z kamieni z tablicą, upamiętniający miejsce z którego wyruszyli do boju 2 maja 1921 roku żołnierze drugiej kompanii drugiego batalionu 2. Pułku Pszczyńskiego Powstańców Śląskich[11];
  • dom mieszkalny (ul. Szarych Szeregów 40); wzniesiony po 1901 roku[10];
  • trójkondygnacyjna kamienica narożna (ul. Szarych Szeregów 42, róg z ul. Tadeusza Boya-Żeleńskiego); wzniesiona po 1901 roku[10];
  • sala redutowa (ul. Szarych Szeregów 42a); wzniesiona po 1901 roku[10];
  • dom mieszkalny (ul. Szarych Szeregów 44, róg z ul. Tadeusza Boya-Żeleńskiego); wzniesiony po 1901 roku[10];
  • dom mieszkalny (ul. Szarych Szeregów 54); wzniesiony po 1901 roku[10];
  • dom mieszkalny (ul. Szarych Szeregów 66a, róg z ul. Smugową); wzniesiony około 1930 roku[10];
  • willa mieszkalna (ul. Szarych Szeregów 70); wzniesiona w 1914 roku[10];
  • willa mieszkalna (ul. Szarych Szeregów 72); wzniesiona w 1925 roku[10];
  • dom mieszkalny (ul. Szarych Szeregów 73); wzniesiony po 1901 roku[10];
  • zabytkowy familok (ul. Szarych Szeregów 75); wzniesiony po 1901 roku[10];
  • dom mieszkalny (ul. Szarych Szeregów 82, róg z ul. Łopianową); wzniesiony pod koniec XIX wieku[10];
  • dom mieszkalny (ul. Szarych Szeregów 92); wzniesiony po 1901 roku[10];
  • dom mieszkalny (ul. Szarych Szeregów 97); wzniesiony po 1901 roku[10].

Instytucje[edytuj | edytuj kod]

Swoją siedzibę przy ul. Szarych Szeregów mają: Ochotnicza Straż Pożarna Kostuchna (ulica Szarych Szeregów 62)[12], przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, wydawnictwo, biuro projektowe, Miejska Biblioteka Publiczna w Katowicach – Filia nr 27 i zakład złotniczy[13].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  2. Urząd Miasta Katowice: skwer Michała Banasika (pol.) www.katowice.eu [dostęp 2012-03-02]
  3. Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 133. ISBN 83-905115-0-9.
  4. a b Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego południowych dzielnic miasta Katowice. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  5. Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice w obszarze dzielnicy Kostuchna w rejonie ulic: Hierowskiego, Zabłockiego i Krupińskiego w zakresie wprowadzenia funkcji mieszkaniowej. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  6. Raport o stanie miasta Katowice 2005. Urząd Miasta Katowice. [dostęp 2011-06-27].
  7. Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: "Śląsk", 1980, s. 80. ISBN 83-216-0147-2.
  8. Michał Bulsa, Barbara Szmatloch, Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019, s. 131, ISBN 978-83-7729-502-1.
  9. Stefan Gierlotka: Piotrowice Śląskie. Monografia dzielnicy miasta Katowice. Katowice: Wydawnictwo "Śląsk", 2002, s. 64−66. ISBN 83-7164-364-0.
  10. a b c d e f g h i j k l m n Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  11. Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 2011-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-10)]. (pol.).
  12. Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
  13. Google: Mapy Google. www.google.pl. [dostęp 2020-12-06]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996. ISBN 83-905115-0-9.
  • Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.