Wierzbiec

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wierzbiec
wieś
Ilustracja
Wjazd do Wierzbca od strony Szybowic
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Prudnik

Wysokość

275–320 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

219[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-200[3]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0502760

Położenie na mapie gminy Prudnik
Mapa konturowa gminy Prudnik, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wierzbiec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Wierzbiec”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Wierzbiec”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Wierzbiec”
Ziemia50°19′40″N 17°28′19″E/50,327778 17,471944[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Wierzbiec (niem. Wackenau) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik[4], w dolinie rzeki Prudnik. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Obniżenia Prudnickiego, będącego częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez nią rzeka Prudnik.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 219 osób[5].

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 6 km od granicy z Czechami, w zachodniej części Obniżenia Prudnickiego, tuż przy granicy gminy Prudnik z gminą Głuchołazy. Należy do Euroregionu Pradziad[6]. Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[7]. Przez granice administracyjne wsi przepływa rzeka Prudnik. Leży na wysokości 275–320 m n.p.m.

Środowisko naturalne[edytuj | edytuj kod]

W Wierzbcu panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +7,8 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Wierzbca wynoszą 621 mm. Dominują wiatry zachodnie[8].

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Do 1945 miejscowość nosiła niemiecką nazwę Wackenau. W Spisie miejscowości województwa śląsko-dąbrowskiego łącznie z obszarem ziem odzyskanych Śląska Opolskiego wydanym w Katowicach w 1946 wieś wymieniona jest pod polską nazwą Florianów[9]. 9 września 1947 r. nadano miejscowości nazwę Wierzbiec[10].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wierzbiec na mapie z 1930

Pierwsza historyczna wzmianka o Wierzbcu pochodzi z 1670. Wówczas należał do rodziny Mettichów, którzy również byli właścicielami Łąki Prudnickiej. Następną właścicielką wsi została Helena von Smeskal, która przekazała ją zakonowi bożogrobców w Nysie[11]. Od 1714 Wierzbiec należał do parafii katolickiej w Szybowicach[12]. Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego prudnickiego w Monarchii Habsburgów[13]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[14].

Wieś była własnością zakonną do 1810, kiedy to doszło do sekularyzacji majątków klasztornych na terytorium ówczesnego Królestwa Pruskiego. Dwa lata później, w 1812, król Fryderyk Wilhelm III Pruski przekazał Wierzbiec marszałkowi Gebhardowi Leberechtowi von Blücher. W listopadzie tego samego roku, Blücher wydzierżawił Trzebinę, Miłowice, Wierzbiec i Włóczno Jerzemu Hübnerowi[15]. Blücher urządzał w okolicy Wierzbca polowania na tutejszą zwierzynę[12]. Swoje posiadłości, wraz z Wierzbcem, sprzedał w 1817 Franzowi Hübnerowi[15].

Pieczęć Wierzbca

W połowie XIX wieku wieś miała ponad 400 mieszkańców. Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała drwala z siekierą nad głową po lewej i wysokie drzewo po prawej[16]. W 1863 folwark i dwór w Wierzbcu przejął Cornelius Hübner[12]. We wsi rozpowszechnione było wyplatanie powrozów i drucianych lin[17]. Wpływ na dynamiczny rozwój Wierzbca miało wybudowanie w 1871 bitej drogi z Prudnika do Głuchołaz[12] (obecnie biegnie wzdłuż drogi krajowej nr 40[17]), a także bliskie położenie linii kolejowej z Nysy do Prudnika i dalej do Koźla, oddanej do użytku w 1876[12]. W tutejszym majątku pracowało wielu robotników mówiących w języku polskim oraz przybyłych z dawnych ziem polskich w zaborze rosyjskim. Rugi pruskie zmusiły Polaków do wyjechania ze wsi, ponieważ jak nieoficjalnie głoszono „istniała obawa, że może stać się polska”. W tym samym okresie w Wierzbcu zaczęła funkcjonować jednooddziałowa szkoła katolicka, do której uczęszczało ponad 60 dzieci. W 1890 wieś zamieszkiwało 470 osób, w tym 441 katolików i 29 protestantów[12]. Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 383 mieszkańców Wierzbca 373 posługiwało się językiem niemieckim, a 10 językiem polskim. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Wierzbiec znalazł się po stronie zachodniej, poza terenem plebiscytowym[18]. W czasie plebiscytu oraz III powstania śląskiego w dworze w Wierzbcu znajdował się sztab niemieckich bojówek, którym dowodził Peter von Heydebreck[19].

W styczniu 1945 przez Wierzbiec przeszły kolumny więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych. W toku tzw. „marszu śmierci” wiele osób zmarło lub zostało zamordowanych przez Niemców[20]. W marcu 1945 mieszkańcy wsi zostali zmuszeni do ucieczki przed nacierającą Armią Czerwoną. Ostrzał artyleryjski i trzydniowa bitwa pomiędzy Szybowicami, Charbielinem i Wierzbcem zniszczyły wiele zabudowań Wierzbca[12]. Armia Czerwona wkroczyła do Wierzbca 23 marca 1945 w ramach operacji górnośląskiej[21]. W rejonie Wierzbca zniszczono 12 radzieckich czołgów.

Od marca do maja 1945 powiat prudnicki znajdował się pod kontrolą radzieckiej komendantury wojskowej. 11 maja 1945 polska administracja przejęła władzę cywilną w powiecie prudnickim[22]. Wieś pozostała niezamieszkana do czerwca 1945. Osiedlono w niej wówczas część polskich repatriantów, m.in. z Kresów Wschodnich[23], a także osadników z województwa krakowskiego[24].

W latach 1945–1950 Wierzbiec należał do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego. W latach 1945–1954 wieś należała do gminy Moszczanka[25], a w latach 1954–1972 do gromady Szybowice. Podlegała urzędowi pocztowemu w Prudniku[26].

W 1947 w dawnym dworze Corneliusa Hübnera utworzono siedzibę Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej. W 1956 gospodarstwo weszło w skład Stadniny Koni w Mosznej, a od 1963 należało do Stadniny Koni w Prudniku[23]. W 1949 we wsi znajdowała się szkoła podstawowa prowadzona przez Inspektorat Szkolny w Prudniku[27]. Od początku lat 70. XX wieku w Wierzbcu funkcjonowała czteroklasowa szkoła podstawowa[23]. Wybudowano bloki mieszkalne i baraki dla pracowników Stadniny Koni[28]. Wieś ucierpiała podczas powodzi w lipcu 1997[29]. W 2010 Wierzbiec przystąpił do Programu Odnowy Wsi Opolskiej[30].

Folwark Bombreit[edytuj | edytuj kod]

Na wschód od centrum miejscowości, nad rzeką Prudnik, przy drodze do Łąki Prudnickiej[31] (50°19′42″N 17°29′16″E), znajdował się należący do majątku Wierzbiec folwark Bombreit, założony w lub tuż przed 1845[32]. Jako taki wymieniony został w 1910 w księdze adresowej śląskich właścicieli ziemskich[33]. W początku XX wieku Bombreit było zamieszkiwane przez 8 osób[34]. Znajdowało się tam gospodarstwo[35]. Obecnie miejscowość jest niezamieszkana[36].

Liczba mieszkańców wsi[edytuj | edytuj kod]

Liczba mieszkańców


Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[41]:

  • park, z poł. XIX w.
  • ogrodzenie kamienne parku.

Zgodnie z gminną ewidencją zabytków w Wierzbcu chronione są ponadto[42]:

  • dom nr 27
  • stodoła w sąsiedztwie nr 27
  • dom nr 27b

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

W Wierzbcu funkcjonuje gospodarstwo rolne stanowiące część Stadniny Koni Prudnik sp. z o.o.[43] Jest ono największym zakładem pracy we wsi, pracuje w nim większość jej mieszkańców. Wybudowano tu nowoczesne obory, w których prowadzona jest hodowla ponad 400 krów polskich ras. W Wierzbcu produkuje się najwięcej mleka w całym powiecie prudnickim. Indywidualni rolnicy uprawiają głównie pszenicę, owies, jęczmień, buraki cukrowe i rzepak[44].

Wierzbiec wraz z całą gminą Prudnik podlega pod inspektorat ZUS w Prudniku[45].

Transport[edytuj | edytuj kod]

Przystanek autobusowy

Transport drogowy[edytuj | edytuj kod]

Przez Wierzbiec przebiega droga krajowa

Transport autobusowy[edytuj | edytuj kod]

Wierzbiec posiada połączenia autobusowe z Głuchołazami, Nysą, Opolem, Prudnik, Wrocławiem. We wsi znajdują się dwa przystanki autobusowe – „Wierzbiec 01”, „Wierzbiec 02”[46].

Transport autobusowy w Wierzbcu obsługiwany był przez PKS Prudnik[47]. W 2004 prudnicki PKS został sprywatyzowany z udziałem Connex Polska[48]. W 2008, w wyniku połączenia spółek PKS Connex Prudnik i PKS Connex Kędzierzyn-Koźle, utworzona została spółka Veolia Transport Opolszczyzna[49], w 2013 przejęta przez Arriva Bus Transport Polska[50]. W 2019 Arriva wycofała się z Prudnika[51]. Wówczas organizacją przewozów pasażerskich w Wierzbcu i okolicy zajęły się ościenne PKS-y[52]. W grudniu 2021 powołano Powiatowo-Gminny Związek Transportu „Pogranicze”, mający na celu poprawę jakości transportu[53].

Kultura[edytuj | edytuj kod]

We wsi znajduje się Wiejski Dom Kultury, który wchodzi w skład Prudnickiego Ośrodka Kultury[54] i Świetlica Wiejska[55]. WDK zajmuje się organizacją wiejskich imprez okolicznościowych (dożynki, festyny itp.). Organizowane są też zabawy taneczne. Działa przy nim koło gospodyń wiejskich[44].

Religia[edytuj | edytuj kod]

Katolicy z Wierzbca należą do parafii św. Michała Archanioła w Szybowicach (dekanat Prudnik)[56]. W Wierzbcu znajdują się cztery krzyże przydrożne i trzy kapliczki: dwie przy drodze głównej z Głuchołaz do Prudnika i trzecia w głębi wsi. Są to kapliczki w formie postumentu z wnęką, w której znajdują się figurki sakralne[44].

Sport[edytuj | edytuj kod]

We wsi funkcjonuje klub szachowy LZS Wierzbiec[57]. Przy głównej drodze znajduje się boisko sportowe[58].

11 lipca 2012 przez Wierzbiec przebiegała trasa wyścigu Tour de Pologne[59].

Polityka[edytuj | edytuj kod]

W Wiejskim Domu Kultury w Wierzbcu (do 2011 w Publicznym Przedszkolu) swoją siedzibę ma Obwodowa Komisja Wyborcza, do której należy sołectwo Wierzbiec. W referendum w 2003 mieszkańcy Wierzbca opowiedzieli się za przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej[60].

W wyborach parlamentarnych do Sejmu w 2005 we wsi oddano równą ilość głosów na Platformę Obywatelską i Samoobronę Rzeczpospolitej Polskiej[61]. W 2007 i 2011 we wsi wygrała Platforma Obywatelska[62][63]. W 2015 i 2019 w Wierzbcu zwyciężyło Prawo i Sprawiedliwość[64][65]. W 2023 łącznie większość głosów zdobyły partie: Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga, Nowa Lewica[66].

W wyborach prezydenckich w 2005 oddano równą ilość głosów na Andrzeja Leppera i Donalda Tuska[67]. W 2010 mieszkańcy Wierzbca opowiedzieli się za Jarosławem Kaczyńskim[68], w 2015 i 2020 za Andrzejem Dudą[69][70].

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Wierzbcu[71].

15 lipca 2010, w ramach organizowanego w Prudniku VI Europejskiego Tygodnia Turystyki Rowerowej, w którym wzięli udział rowerzyści z całej Europy, przez Wierzbiec prowadziła trasa „Szlakiem błogosławionej Marii Luizy Merkert”[72].

Bezpieczeństwo[edytuj | edytuj kod]

Remiza OSP Wierzbiec

W zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz innych miejscowych zagrożeń w Wierzbcu działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, zrzeszona w Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP w Prudniku[73].

Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 7 Komendy Powiatowej Policji w Prudniku[74].


Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 146916
  2. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1451 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. ↑ a b c d e Wieś Wierzbiec w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-03-22], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  6. ↑ Mapa interaktywna [online], emapy.com [dostęp 2020-02-25].
  7. ↑ Bank Danych o Lasach – Mapa [online], bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23].
  8. ↑ Klimat: Wierzbiec: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu - Climate-Data.org [online], pl.climate-data.org [dostęp 2020-03-22].
  9. ↑ P. Wicik: Spis miejscowości województwa śląsko-dąbrowskiego łącznie z obszarem ziem odzyskanych Śląska Opolskiego, tudzież podział administracyjny województwa na powiaty, gminy i gromady. Katowice: 1946, s. 18.
  10. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 września 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1947 r. nr 124, poz. 778).
  11. ↑ Franciszek Dendewicz, Tygodnik Prudnicki – Wieś bożogrobców [online], www.tygodnikprudnicki.pl, 24 września 2008 [dostęp 2019-07-29].
  12. ↑ a b c d e f g Kasza 2020 ↓, s. 940.
  13. ↑ Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736.
  14. ↑ Andrzej Dereń, XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X.
  15. ↑ a b Franciszek Dendewicz, Gebhard Leberecht von Blücher, [w:] Lidia Procner, Sławne postacie pogranicza polsko-czeskiego Euroregionu Pradziad – wspólne dziedzictwo historyczne, Czesław Kowalczyk, Nysa: Powiat nyski, 2007, s. 23, ISBN 978-83-60431-09-2.
  16. ↑ 1048 Wackenau (Wierzbiec) III [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 19 sierpnia 2021 [dostęp 2022-06-12] (pol.).
  17. ↑ a b Sołectwa – Urząd Miejski w Prudniku [online], prudnik.pl [dostęp 2019-03-28].
  18. ↑ Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 73.
  19. ↑ Stanisław Sobota, Udział ludności powiatu prądnickiego w Powstaniu Śląskim, „Nasz Głos”, Kazimierz Kanwiszer – redaktor naczelny, 14 (54), Prądnik [Prudnik]: Spółdzielnia Wydawnicza „Promień”, 30 kwietnia 1947, s. 1.
  20. ↑ Józef Mycak, Ewakuacja więźniów oświęcimskich przez teren powiatu prudnickiego, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 2 (106), czerwiec 1978, s. 52.
  21. ↑ Deportacje Górnoślązaków do ZSRS w 1945 roku, Katowice: Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020, s. 23, ISBN 978-83-8098-988-7.
  22. ↑ Andrzej Dereń, Polska Ziemia Prudnicka, „Tygodnik Prudnicki”, 19 (754), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 11 maja 2005, s. 8, ISSN 1231-904X.
  23. ↑ a b c Kasza 2020 ↓, s. 941.
  24. ↑ Plan 2009 ↓, s. 5.
  25. ↑ Powiat Prudnicki (Prudnik), [w:] Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Według stanu na z dnia 1 VII 1952 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1952, s. 249–250.
  26. ↑ Wykaz gromad wchodzących w skład gminy, „Głos Prądnika”, Czesław Żelazny – redaktor naczelny, 3 (4), Prądnik [Prudnik]: Powiatowy Komitet Osadniczy, 23 listopada 1946, s. 5.
  27. ↑ Śląsk 1949 ↓, s. 151.
  28. ↑ Plan 2009 ↓, s. 7.
  29. ↑ Nie ma klęski?, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 29 (348), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 20 lipca 1997, s. 4, ISSN 1231-904X.
  30. ↑ Wierzbiec [online], Rozwój Wsi Opolskiej Program Odnowy Wsi, 10 sierpnia 2020 [dostęp 2022-02-13] (pol.).
  31. ↑ Karte des Deutschen Reiches, 498. Neustadt i. O. Schles. - Digital Repository of Scientific Institutes [online], org.pl [dostęp 2024-04-26] (ang.).
  32. ↑ Amtsblatt des Regierungspräsidenten in Oppeln: 20.01.1846, s. 14.
  33. ↑ Adressbuch des Schlesischen Grundbesitzes, s. 20.
  34. ↑ Wackenau, Neustadt, Oppeln, Schlesien, Preussen [online], Meyers Orts- und Verkehrs-Lexikon des Deutschen Reichs [dostęp 2020-07-15].
  35. ↑ Bombreit [online], www.meyersgaz.org [dostęp 2020-07-15].
  36. ↑ Andrzej Dereń, Tygodnik Prudnicki – Jak wyludniła się twoja miejscowość: sprzedam wieś pod Prudnikiem [online], tygodnikprudnicki.pl, 8 stycznia 2014 [dostęp 2020-07-15].
  37. ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XII - wynik wyszukiwania - DIR [online], dir.icm.edu.pl [dostęp 2020-03-22].
  38. ↑ Willkommen bei Gemeindeverzeichnis.de [online], www.gemeindeverzeichnis.de [dostęp 2020-03-22].
  39. ↑ a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt [online], treemagic.org [dostęp 2020-03-22].
  40. ↑ Ludność wiejska. Wyniki badania struktury ludności wsi z dnia 15 X 1966, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Opolu, 1969, s. 226.
  41. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 113. [dostęp 2013-01-10].
  42. ↑ Ewidencja – Gmina Prudnik [online], bip.wuozopole.pl [dostęp 2023-02-11].
  43. ↑ Kontakt [online], www.skprudnik.eu [dostęp 2022-02-13].
  44. ↑ a b c Kasza 2020 ↓, s. 942.
  45. ↑ ZUS Inspektorat w Prudniku [online], zus.pl [dostęp 2024-04-17] (pol.).
  46. ↑ Rozkład jazdy PKS na przystanku Wierzbiec, gm. Prudnik [online], e-podroznik.pl [dostęp 2023-08-17].
  47. ↑ PKS Connex Prudnik / Przewozy pasażerskie / Rozkład jazdy [online], pks-prudnik.com.pl [dostęp 2024-04-08] [zarchiwizowane z adresu 2006-10-23].
  48. ↑ Damian Wicher, Nowy PKS, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 49 (732), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 grudnia 2004, s. 5, ISSN 1231-904X.
  49. ↑ Zbigniew Taylor, Ariel Ciechański, Deregulacja i przekształcenia przedsiębiorstw transportu lądowego w Polsce na tle polityki spójności UE: Deregulation and transformation among Poland’s surface-transport companies against the background of the EU cohesion policy, IGiPZ PAN, 29 grudnia 2017, s. 126, ISBN 978-83-61590-74-3 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  50. ↑ Arriva przejmuje Veolia Transport Polska. infobus.pl, 2013-06-06. [dostęp 2024-04-08].
  51. ↑ Arriva zamyka komunikację lokalną w sześciu ośrodkach [online], transport-publiczny.pl, 28 listopada 2018 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  52. ↑ Maciej Dobrzański, Kto od lipca obsłuży przewozy pasażerskie? [online], Prudnik24, 16 lutego 2019 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  53. ↑ Maciej Dobrzański, Powołują związek, który ma ułatwić komunikację [online], Prudnik24, 18 sierpnia 2021 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  54. ↑ Regulamin organizacyjny POKiBP. pok-prudnik.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-23)]..
  55. ↑ POK Prudnik - Placówki [online], www.pok-prudnik.pl [dostęp 2020-03-22].
  56. ↑ Parafie według dekanatów [online], www.diecezja.opole.pl [dostęp 2018-10-05] (pol.).
  57. ↑ Drużynowe Mistrzostwa Opolszczyzny Zrzeszenia LZS O Złotą Wieżę [online], chessarbiter.com [dostęp 2023-09-05].
  58. ↑ Plan 2009 ↓, s. 8.
  59. ↑ Dziś jadą przez Prudnik i Białą, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 28 (1124), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 11 lipca 2012, s. 2, ISSN 1231-904X.
  60. ↑ Serwis PKW – Referendum 2003. [dostęp 2023-10-16].
  61. ↑ Serwis PKW – Wybory 2005 (parlament). [dostęp 2023-10-16].
  62. ↑ Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2023-10-16].
  63. ↑ Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2023-10-16].
  64. ↑ Serwis PKW – Wybory 2015 (parlament). [dostęp 2023-10-16].
  65. ↑ Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2023-10-16].
  66. ↑ Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-10-16].
  67. ↑ Serwis PKW – Wybory 2005 (prezydent). [dostęp 2023-10-16].
  68. ↑ Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2023-10-16].
  69. ↑ Serwis PKW – Wybory 2015 (prezydent). [dostęp 2023-10-16].
  70. ↑ Serwis PKW – Wybory 2020. [dostęp 2023-10-16].
  71. ↑ Regulamin Odznaki Krajoznawczej Ziemi Prudnickiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-01].
  72. ↑ Trasy rowerowe VI ETTR w Prudniku, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (1019), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 lipca 2010, s. 20–21, ISSN 1231-904X.
  73. ↑ Stanisław Hawron, Związek Ochotniczych Straży Pożarnych [online], bip.prudnik.pl [dostęp 2024-02-24] [zarchiwizowane z adresu 2022-03-20] (pol.).
  74. ↑ Komenda Powiatowa Policji w Prudniku [online], prudnik.policja.gov.pl [dostęp 2024-02-24] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Gmina Prudnik
Miasto
Wsie
Kolonia
Osady
Części miasta
Części wsi
Nieoficjalne
części wsi

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wierzbiec&oldid=73620773”