MQ-1 Predator

MQ-1 Predator
	; MQ-1 Predator
	Dane podstawowe
Państwo	Stany Zjednoczone
Producent	General Atomics Aeronautical Systems
Typ	UAV
Załoga	0
	Historia
Data oblotu	1994 r.
	Dane techniczne
Napęd	czterocylindrowy silnik Rotax
	Wymiary
Rozpiętość	14,8 m
Długość	8,22 m
Wysokość	2,1 m
Powierzchnia nośna	11,5 m²
	Masa
Własna	512 kg
Użyteczna	1020 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	217 km/h
Prędkość przelotowa	130–165 km/h
Zasięg	726 km
	Dane operacyjne
	Użytkownicy
	Stany Zjednoczone, Włochy, Wielka Brytania, Pakistan
	Rzuty
	Multimedia w Wikimedia Commons

MQ-1 Predator – UCAV (ang. unmanned combat aerial vehicle – Bezzałogowy Bojowy Aparat Latający) produkowany przez General Atomics Aeronautical Systems.

Aparat jest wynikiem programu budowy bezzałogowego samolotu do zastosowań wojskowych – Medium Altitude Endurance Predator Program. Jest on używany w operacjach zwiadowczych oraz może przenosić dwa kierowane pociski rakietowe AGM-114 Hellfire klasy powietrze-ziemia, dzięki czemu jest zdolny atakować cele naziemne, oraz pociski AIM-92 Stinger klasy powietrze-powietrze. Wprowadzono go do służby w 1995 r. i od tego czasu był używany w Afganistanie, Iraku, Jemenie, Serbii oraz w Libii.

Wersje[edytuj | edytuj kod]

Predator RQ-1 (R z ang. reconnaissance) – wersja zwiadowcza.

Osobny artykuł: MQ-9 Reaper.

Predator B (MQ-9 Reaper Hunter/Killer) – unowocześniona wersja samolotu o zwiększonych możliwościach. Przebudowa ta dotyczyła m.in. systemu Relief-On-Station (ROS), zapewniającego stały kontakt z urządzeniem podczas operacji, wykluczającego jakiejkolwiek straty sygnałów i opóźnienia w ich przesyłaniu. Unowocześniono także system bezpiecznego sterowania samolotem, oraz zaimplementowano system wspierania misji (Air Force Mission Support System – AFMSS). Nowego Predatora wyposażono również w mocniejszy silnik z turbodoładowaniem.

Predator C – wersja z silnikiem turboodrzutowym, której oblot został wykonany w 2007 roku.

Użycie[edytuj | edytuj kod]

Bałkany[edytuj | edytuj kod]

Po raz pierwszy Predatorów używano do rozpoznania Serbii, od marca do czerwca 1999 roku. Stacjonowały one w Gjader w Albanii.

Pierwszy samolot (o numerach 95-3017) rozbił się w kwietniu z powodu awarii systemu paliwowego.
Drugi (95-3019) został zestrzelony 13 maja przez kierowany pocisk rakietowy ziemia-powietrze wystrzelony z serbskiej mobilnej wyrzutni Strzała-1M niedaleko wsi Biba.
Trzeci (95-3021) został zestrzelony przez obronę przeciwlotniczą 20 maja niedaleko miasta Talinovci.

Pakistan[edytuj | edytuj kod]

13 maja 2005 roku, ekspert od ładunków wybuchowych pochodzący z Jemenu i należący do Al-Kaidy Haitham al-Yemeni został zabity w wiosce w północno-zachodnim Pakistanie, niedaleko granicy afgańskiej przez Predatora należącego do CIA, który wystrzelił pocisk rakietowy AGM-114 Hellfire.

Jemen[edytuj | edytuj kod]

3 listopada 2002 r., w Jemenie Predator należący do CIA, za pomocą pocisku rakietowego AGM-114 Hellfire zniszczył samochód, którym jechali terroryści.
30 września 2011 w nalocie sił USA zginął dowódca Al-Kaidy na Półwyspie Arabskim Anwar al-Awlaki^[1].

Irak[edytuj | edytuj kod]

23 grudnia 2002 roku w Iraku Predator (przeprowadzający zwiad w strefie zakazu lotów) został zestrzelony przez MiG-a-25. Pierwszy raz w historii lotnictwa doszło do walki samolotu załogowego z bezzałogowym. MQ-1 wystrzelił pocisk rakietowy typu powietrze-powietrze AIM-92 Stinger. Stinger został „zmylony” przez pocisk samolotu MiG i nie trafił. Potem Predator został zniszczony^{[potrzebny przypis]}.

Libia[edytuj | edytuj kod]

23 kwietnia 2011 roku w Libii po południu czasu lokalnego został użyty do przeprowadzenia ataków na oddziały libijskiego przywódcy Muammara al-Kadafiego.

Inni użytkownicy[edytuj | edytuj kod]

Od końca 2004 roku Predatory są używane przez Włoskie Siły Powietrzne, a od 2006 – przez RAF. W 2017 roku zakończyły się dostawy dla wojsk lotniczych ZEA^[2]. Jeden egzemplarz jest również używany przez Pakistańskie Siły Powietrzne.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Profile: Anwar al-Awlaki BBC News.
↑ Łukasz Golowanow: Koniec dostaw dronów Predator XP dla ZEA. konflikty.pl, 19 lutego 2017. [dostęp 2017-02-19].

[1] Profile: Anwar al-Awlaki BBC News.

[2] Łukasz Golowanow: Koniec dostaw dronów Predator XP dla ZEA. konflikty.pl, 19 lutego 2017. [dostęp 2017-02-19].

[1]

[2]

Samoloty myśliwskie	F-4 F-5 F-8 F-9 F-11 F-14 F-15 F-15E F-16 F/A-18 F/A-18E/F F-22 F-35 F-80 F-82 F-84 F-84F F-86 F-89 F-94 F-100 F-101 F-102 F-104 F-105 F-106 F-111 FH FJ F2H F3D F3H F4D F6U F7U F8F F9F
Samoloty bombowe	B-1 B-2 B-36 B-45 B-47 B-50 B-52 B-57 B-58 B-66 F-117 P6M
Samoloty szturmowe	A-1 (AD) A-2 (AJ) A-3 A-4 A-5 A-6 A-7 A-10 A-26 A-37 AC-47 AC-119 AC-130 AM AV-8B
Samoloty patrolowe i zwalczania okrętów podwodnych	AF-2/3 P-2 (P2V) P-3 P-8 P4M P5M S-2 S-3
Samoloty rozpoznawcze WRE i dowodzenia	E-1 E-2 E-3 E-4 E-6 E-8 EA-6B EA-18G EC-121 RF-61C MC-12W RC-135 SR-71 U-2 (TR-1) P4M-1Q
Samoloty obserwacyjne	O-1 O-2 OV-1 OV-10
Samoloty szkolno-treningowe	TT T-6 T-28 T-33 T-34 T-37 T-38 T-43
Samoloty transportowe	C-2 C-5 C-7 C-8 C-9 C-17 C-20A/B/C/D/E C-20F/G/H/J C-23 C-32 C-37B C-74 C-97 C-118 C-119 C-123 C-124 C-130 C-131 C-133 C-135 C-140 C-141 L-20/U-6 U-1
Śmigłowce i pionowzloty	AH-1 AH-1Z AH-64 CH-34 CH-37 CH-46 CH-47 CH-53 CH-53E CH-54 HH-43 MH-6 MH-53 OH-6 OH-58 SH-2 SH-2G SH-3 SH-60 UH-1 UH-1N UH-1Y UH-19 UH-60 V-22
Bezzałogowe	AQM-91 BQM-74 D-21 FQM-151 Q-2 MQM-105 ScanEagle MQ-1/RQ-1 RQ-2 RQ-3 RQ-4 RQ-5 RQ-6 RQ-7 RQ-8A MQ-4C MQ-9 RQ-21 RQ-170
Konstrukcje doświadczalne i prototypy	A-12 A2D AH-56 AR40 Avenger Compound Seasprite 533 Bird of Prey Charger CL-760 E-10 F5D F2Y F-20 F-107 16H Jet Mentor MQ-25 N-102 NH-3A RAH-66 RQ-37 S-67 S-92 S-97 S-71 S-72 Sioux Scout KingCobra Skyrocket Skystreak Tacit Blue T-46 T-7 X-21 X-44 X-49 XB-46 XB-48 XC-99 XB-51 XB-70 XCG-20 XC-120 XF10F XF-85 XF-87 XF-88 XF-90 XF-91 XF-92 XF-103 XF-108 XF-109 XH-51A Compound XH-59 XP-79 XQ-58 XT-30 YA-9 YAH-63 YAL-1 YB-35 YB-49 YC-125 YF-12 YF-17 YF-23 YF-93 YF-95 YF-96 V-247 V-280 VZ-2 ARH-70