Struktura organizacyjna Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Afganistanie
Struktura organizacyjna Polskiego Kontyngentu Wojskowego (PKW) w Afganistanie (w latach 2001-2003 jako Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Sił Sojuszniczych w Islamskim Państwie Afganistanu, Emiracie Bahrajnu, Republice Kirgiskiej, Państwie Kuwejtu, Republice Tadżykistanu i Republice Uzbekistanu oraz na Morzu Arabskim i Oceanie Indyjskim, w latach 2004-2014 i 2021 Polski Kontyngent Wojskowy w Islamskiej Republice Afganistanu, od 2014 Polski Kontyngent Wojskowy w misji Resolute Support Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w Islamskiej Republice Afganistanu) była wielokrotnie modyfikowana na przestrzeni lat. Wynikało to głównie ze zmian charakteru zadań i misji kontyngentu - początkowo było to niewielkie zgrupowanie inżynieryjne w Bagram, w latach 2007-2008 składał się z oddziałów operacyjnych i szkoleniowych rozproszonych głównie we wschodniej części Afganistanu, w latach 2008-2014 z Polskich Sił Zadaniowych rozlokowanych w prowincji Ghazni, a po zakończeniu mandatu sił ISAF w 2014 trzon kontyngentu stanowili doradcy wojskowi.
I-II zmiana OEF (2002-2003)[edytuj | edytuj kod]
Do 2003 PKW faktycznie składał się z czterech niezależnych komponentów, co związane było z jego udziałem w różnych działaniach w operacji Enduring Freedom, czyli w Afganistanie i Zatoce Perskiej.
- Dowódca PKW (Bagram)
- Zgrupowanie nr 1 – dowództwo i sztab PKW (Bagram)
- Zgrupowanie nr 2 (Kuwejt) – od 2003 w PKW Irak
- zespół komandosów (Kuwejt)
- ORP Kontradmirał Xawery Czernicki (Bahrajn) – od lipca 2002
- Zgrupowanie nr 3 (Tampa) – od 2003 w PKW Irak
- Polski Zespół Łącznikowy (Tampa)
- zgrupowanie w Polsce – od 2003 w PKW Irak
- pluton przeciwchemiczny
- zespół rozpoznania bakteriologicznego
Czas trwania zmian, ich dowódcy, liczebność i jednostki je wystawiające:
| Zmiana | Początek | Koniec | Dowódca | Wystawiająca | Liczebność |
|---|---|---|---|---|---|
| I OEF | 16.03.2002 | 10.2002 | ppłk Marek Mecherzyński | 1 BSap | Afganistan: ok. 100[1] Zatoka Perska: ok. 80[2] |
| II OEF | 10.2002 | 04.2003 | ppłk Adam Słodczyk |
III-X zmiana OEF (2003-2007)[edytuj | edytuj kod]
Po wydzieleniu zgrupowań nr 2 i 3 dotychczasowe Zgrupowanie nr 1 był jedynym elementem PKW. W kolejnych latach do Afganistanu były wysyłane niewielkie grupy specjalistów, operacyjnie pozostające poza dowództwem Zgrupowania nr 1, ale narodowo podległe dowódcy PKW.
- Dowództwo i sztab PKW/PSZ – Zgrupowanie nr 1 (Bagram)
- pluton ochrony (Bagram)
- pluton saperów (Bagram)
- Narodowy Element Zaopatrzenia - NSE (Bagram) – do 2005 jako pluton logistyczny, narodowo podległy PKW
- Zgrupowanie nr 2 (Mazar-i Szarif) - od 2006, narodowo podległe PKW
- Mobilny Zespół Obserwacyjny PRT Balch – MOT PRT Balch (Mazar-i Szarif)
- Zgrupowanie nr 3 (Kabul) – od 2004, narodowo podległe PKW
- oficerowie w dowództwach ISAF i CSTC-A (Kabul)
Czas trwania zmian, ich dowódcy, liczebność i jednostki je wystawiające:
| Zmiana | Początek | Koniec | Dowódca | Wystawiająca | Liczebność |
|---|---|---|---|---|---|
| III OEF | 04.2003 | 10.2003 | ppłk Henryk Łukasiewicz | 1 BSap | ok. 100[2] |
| IV OEF | 10.2003 | 04.2004 | ppłk Krzysztof Klupa | ||
| V OEF | 04.2004 | 07.10.2004 | |||
| VI OEF | 07.10.2004 | 03.2005 | ppłk Lesław Kruczyński | ||
| VII OEF | 03.2005 | 05.10.2005 | ppłk Piotr Bednarczyk | ||
| VIII OEF | 05.10.2005 | 10.04.2006 | ppłk Dariusz Tulin | ||
| IX OEF | 10.04.2006 | 09.10.2006 | ppłk Bogdan Papierski | 2 BSap | |
| X OEF | 09.10.2006 | 25.04.2007 | ppłk Piotr Sołomonow | 5 pinż | ok. 150[3] |
I-III zmiana ISAF (2007-2008)[edytuj | edytuj kod]
Przez III pierwsze zmiany polskiego kontyngentu podległego ISAF nie stanowił on jednej zwartej jednostki, a kilka oddzielnych, operacyjnie podporządkowanych różnym dowództwom regionalnym i okresowo rotowanym siłom zadaniowym. Dowództwo PKW sprawowało tylko narodową kontrolę nad polskimi oddziałami (z wyjątkiem NSE, podlegającego tylko dowództwu PKW).
- Dowództwo i sztab PKW (Bagram)
- Zgrupowanie nr 1 (Bagram) – podlegało Dowództwu Regionalnemu Wschód
- Polska Grupa Bojowa (Szaran) – podlegała amerykańskiej brygadzie z dowództwem w Szaranie
- Zgrupowanie Sił Specjalnych (Kandahar) – podlegało Task Force 73 (Siłom Zdaniowym Operacji Specjalnych 73)
- Narodowy Element Zaopatrzenia – NSE (Bagram) – podlegał pod Dowództwo PKW
- Wysunięta Grupa Wsparcia Logistycznego (Bagram)
- Samodzielna Grupa Powietrzna (Bagram) – od 2008, podlegała Task Force Destiny (Siłom Zadaniowym Przeznaczenie)
- kompania inżynieryjna (Bagram) – podlegała Combined Task Force Sword (Połączonym Siłom Zadaniowym Miecz)
- Zgrupowanie nr 2 (Mazar-i Szarif) – podlegało Dowództwu Regionalnemu Północ, do 2008
- Operacyjny Zespół Doradczo-Łącznikowy – OMLT (Mazar-i Szarif) – do 2008
- Mobilny Zespół Obserwacyjny PRT Balch – MOT PRT Balch (Mazar-i Szarif) – do 2007
- Zgrupowanie nr 3 (Kabul) – podlegało Dowództwu Regionalnemu Stołecznemu
- oficerowie w dowództwach ISAF i CSTC-A (Kabul)
- Zgrupowanie nr 1 (Bagram) – podlegało Dowództwu Regionalnemu Wschód
Czas trwania zmian, ich dowódcy, liczebność i jednostki je wystawiające:
| Zmiana | Początek | Koniec | Dowódca | Wystawiająca | Liczebność |
|---|---|---|---|---|---|
| I ISAF | 25.04.2007 | 31.10.2007 | gen. dyw. Marek Tomaszycki | 10 BKPanc | ok. 1200[4] |
| II ISAF | 31.10.2007 | 15.05.2008 | gen. bryg. Jerzy Biziewski | 17 BZ | |
| III ISAF | 15.05.2008 | 30.10.2008 | gen. bryg. Grzegorz Buszka | 12 BZ |
IV-XI zmiana ISAF (2008-2012)[edytuj | edytuj kod]
Od 2008 struktura PKW/PSZ, odpowiadającego za bezpieczeństwo w prowincji Ghazni, jest dostosowana do wymogów asymetrycznego pola walki, czyli obejmuje element kinetyczny - operacyjny, mający za zadanie walkę z grupami partyzanckimi i terrorystycznymi oraz element niekinetyczny – współpracy, mający za zadanie pomoc ludności cywilnej i afgańskim siłom bezpieczeństwa.
- Dowództwo i sztab PKW/PSZ (Ghazni)
- elementy kinetyczne operacyjnie podległe PKW
- elementy niekinetyczne operacyjnie podległe PKW
- Grupa ds. Zarządzania i Rozwoju Dystryktów (Ghazni) – od 2010
- Grupa Współpracy Cywilno-Wojskowej – CIMIC (Ghazni/Gelan) – 3, od 2010 4 zespoły wsparcia taktycznego
- Grupa Wsparcia Psychologicznego – PSYOPS (Ghazni)
- Grupa Zabezpieczenia Medycznego – GZM (Ghazni)
- Operacyjny Zespół Doradczo-Łącznikowy – OMLT (Ghazni/Gelan) – 4, od 2010 5 zespołów[5]
- Operacyjny Zespół Doradczo-Łącznikowy ds. Policji - POMLT (Ghazni/Gelan) – od 2009 2, od 2010 8 zespołów[6]
- Zespół Specjalistów i pluton ochrony w Zespole Odbudowy Prowincji Ghazni - PRT Ghazni (Ghazni)
- elementy operacyjnie podległe NTM-A
- elementy tylko narodowo podległe PKW
- Zgrupowanie Sił Specjalnych (Ghazni) – podległe Dowództwu Operacji Specjalnych ISAF
- Narodowy Element Zaopatrzenia – NSE (Ghazni/Bagram)
- Wysunięta Grupa Wsparcia Logistycznego (Bagram)
- Grupa KAIA (Kabul) – 2009, podlegała Stołecznemu Dowództwu Regionalnemu
- Zespół Lotniczy (Ghazni/Bagram) – od 2010, podlegał Air Task Force (Powietrznym Siłom Zadaniowym)
- odwodowa kompania zmotoryzowana (Polska) – od 2009
- oficerowie w dowództwach ISAF i NTM-A (Kabul/Bagram)
Czas trwania zmian, ich dowódcy, liczebność i jednostki je wystawiające:
| Zmiana | Początek | Koniec | Dowódca | Wystawiająca | Liczebność |
|---|---|---|---|---|---|
| IV ISAF | 30.10.2008 | 29.04.2009 | płk Rajmund Andrzejczak | 12 DZ | ok. 1600[8] |
| V ISAF | 29.04.2009 | 26.10.2009 | 6 BDSz | ok. 2000[9] | |
| VI ISAF | 26.10.2009 | 20.04.2010 | gen. bryg. Janusz Bronowicz | 21 BSP | ok. 2200 (do marca - 2000)[10] |
| VII ISAF | 27.04.2010 | 28.10.2010 | gen. bryg. Andrzej Przekwas | 1 DZ | ok. 2600[11] |
| VIII ISAF | 28.10.2010 | 20.04.2011 | gen. bryg. Andrzej Reudowicz | 10 BKPanc | |
| IX ISAF | 20.04.2011 | 26.10.2011 | gen. bryg. Sławomir Wojciechowski | 17 BZ | |
| X ISAF | 26.10.2011 | 18.04.2012 | gen. bryg. Piotr Błazeusz | 15 BZ | ok. 2500[12] |
| XI ISAF | 18.04.2012 | 24.10.2012 | gen. bryg. Bogdan Tworkowski | 6 BPD |
XII-XIII zmiana ISAF (2012-2013)[edytuj | edytuj kod]
W 2012, w związku z rozpoczęciem procesu redukcji liczebności i kończenia misji bojowej PKW, nastąpiły w nim zmiany organizacyjne i lokacyjne – większość polskich sił została rozmieszczona w północnej i północno-wschodniej części prowincji Ghazni.
- Dowództwo i sztab PKW/PSZ (Ghazni)
- elementy kinetyczne operacyjnie podległe PKW
- elementy niekinetyczne operacyjnie podległe PKW
- Grupa ds. Zarządzania i Rozwoju Dystryktów (Ghazni)
- Grupa Łączności (Ghazni)
- Grupa Współpracy Cywilno-Wojskowej – CIMIC (Ghazni) – 4 zespoły wsparcia taktycznego
- Grupa Wsparcia Psychologicznego - PSYOPS (Ghazni)
- Grupa Wywiadu Pola Walki HUMINT, elementy SIGINT i WE
- Grupa Zabezpieczenia Medycznego - GZM (Ghazni)
- Zespół Doradczy ds. Policji - PAT (Ghazni) – 5 zespołów
- Zespół Doradczy ds. Wojska - MAT (Ghazni) – 2 zespoły
- Zespół Odbudowy Prowincji Ghazni - PRT Ghazni (Ghazni)
- elementy operacyjnie podległe NTM-A – do 2013
- elementy tylko narodowo podległe PKW
Czas trwania zmian, ich dowódcy, liczebność i jednostki je wystawiające:
| Zmiana | Początek | Koniec | Dowódca | Wystawiająca | Liczebność |
|---|---|---|---|---|---|
| XII ISAF | 24.10.2012 | 08.05.2013 | gen. bryg. Andrzej Tuz | 12 BZ | ok. 1800[14] |
| XIII ISAF | 08.05.2013 | 26.11.2013 | gen. bryg. Marek Sokołowski | 25 BKPow | ok. 1600[15] |
XIV zmiana ISAF (2013-2014)[edytuj | edytuj kod]
XIV zmiana poddana została znacznej redukcji i przeformowaniu – zlikwidowano batalionowe zgrupowanie bojowe oraz część elementów niekinetycznych, rozpoczęto przegrupowanie kontyngentu do bazy White Eagle w Bagram.
- Dowództwo i sztab PKW/PSZ (Ghazni→Bagram)
- elementy kinetyczne operacyjnie podległe PKW
- elementy niekinetyczne operacyjnie podległe PKW
- elementy tylko narodowo podległe PKW
| Zmiana | Początek | Koniec | Dowódca | Wystawiająca | Liczebność |
|---|---|---|---|---|---|
| XIV ISAF | 26.11.2013 | 05.06.2014 | gen. bryg. Cezary Podlasiński | 10 BKPanc | ok. 1000[16] |
XV zmiana ISAF (2014)[edytuj | edytuj kod]
Ostatnia zmiana PKW ISAF ograniczyła element bojowy do minimum, zlikwidowano wszystkie struktury odpowiedzialne za szkolenie afgańskich sił bezpieczeństwa - całość działań kontyngentu skupiono na zabezpieczeniu i przeprowadzeniu operacji zakończenia wycofania z Afganistanu sił i środków.
- Dowództwo i sztab PKW (Bagram)
| Zmiana | Początek | Koniec | Dowódca | Wystawiająca | Liczebność |
|---|---|---|---|---|---|
| XV ISAF | 05.06.2014 | 04.12.2014 | płk Adam Słodczyk | 10 BLog | ok. 500[17] |
I-XIII zmiana RSM (2014-2021)[edytuj | edytuj kod]
Po zakończeniu funkcjonowania ISAF powołana została nowa misja – Resolute Support, w ramach której działał polski kontyngent wojskowy, mający za zadanie doradztwo i wsparcie szkolenia afgańskich sił bezpieczeństwa.
- Dowództwo PKW (Bagram)
- elementy podległe Dowództwu Resolute Support (Kabul)
- Zespół Doradców ABS
- Zespół Doradców KMTC
- 4 pluton ochrony – od 2018
- personel w dowództwie operacji
- elementy podległe Dowództwu Doradczo-Szkoleniowemu Wschód (Laghman)
- Zespół Doradców
- 1 pluton ochrony
- 3 pluton ochrony – od 2018
- personel w dowództwie
- elementy podległe Dowództwu Komponentu Operacji Specjalnych NATO w Afganistanie (Bagram, Kabul, Kandahar) – od 2015
- Zespół Doradców Wojsk Specjalnych – Special Operations Advisory Team 50 (SOAT-50)
- elementy narodowe (Bagram)
- 2 pluton ochrony – od 2017
- Narodowy Element Wsparcia – NSE
- Zespół Zabezpieczenia Medycznego
- grupa łączności
- elementy podległe Dowództwu Resolute Support (Kabul)
| Zmiana | Początek | Koniec | Dowódca | Wystawiająca | Liczebność |
|---|---|---|---|---|---|
| I RSM | 04.12.2014 | 13.06.2015 | płk Wojciech Marchwica | 21 BSP | ok. 120[18] |
| II RSM | 13.06.2015 | 01.12.2015 | płk Adam Luzyńczyk | 10 BKPanc | ok. 200[19] |
| III RSM | 01.12.2015 | 01.06.2016 | płk Dariusz Kosowski | 20 BZ | |
| IV RSM | 01.06.2016 | 01.12.2016 | płk Zbigniew Zalewski | 8 pplot | |
| V RSM | 01.12.2016 | 01.06.2017 | płk Marek Rakowski | 1 BPanc | |
| VI RSM | 01.06.2017 | 07.12.2017 | płk Piotr Fajkowski | 15 BZ | ok. 250[20] |
| VII RSM | 07.12.2017 | 14.06.2018 | płk Grzegorz Potrzuski | 10 BKPanc | |
| VIII RSM | 14.06.2018 | 12.12.2018 | płk Piotr Kaczmarek | 34 BKPanc | ok. 350[21] |
| IX RSM | 12.12.2018 | 06.06.2019 | płk Piotr Kreise | 20 BZ | |
| X RSM | 06.06.2019 | 10.12.2019 | płk Robert Matysek | 1 BPanc | |
| XI RSM | 10.12.2019 | 03.07.2020 | płk pil. Waldemar Gołębiowski | 12 BZ | |
| XII RSM | 03.07.2020 | 08.02.2021 | płk Daniel Butryn | 5 pa | |
| XIII RSM | 08.02.2021 | 30.06.2021 | płk Paweł Pytko | 10 BKPanc | |
| XIV RSM | odwołana | płk Tomasz Kowalczykiewicz | 4 pplot | ||
Ewakuacja polskich obywateli i współpracowników z Afganistanu (2021)[edytuj | edytuj kod]
Po upadku Kabulu i zwycięstwie talibów w walkach z wojskami rządowymi w celu ewakuacji pozostających w Afganistanie polskich obywateli oraz współpracowników polskiego kontyngentu oraz instytucji dyplomatycznych do kabulskiego lotniska został skierowany zespół lotnictwa transportowego Sił Powietrznych.
- Dowódca PKW (Nawoi)
- zespół lotnictwa transportowego
- zespół medyczny
- zespół ochrony
- zespół weryfikacyjny[22]
| Zmiana | Początek | Koniec | Dowódca | Wystawiająca | Liczebność |
|---|---|---|---|---|---|
| I | 18.08.2021 | 27.08.2021 | 3 SLTransp | ok. 100[22] |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Polskie mundury w Bazie Bagram. Rzeczpospolita. [dostęp 2010-01-09]. + Zgrupowanie nr 2 ([1])
- ↑ a b W cieniu Iraku. Rzeczpospolita. [dostęp 2010-01-09].
- ↑ ISAF X materiał informacyjny. DO. [dostęp 2010-01-09].
- ↑ ISAF placemat. ISAF. [dostęp 2010-01-09].
- ↑ Od 2012 jako 2 zespoły doradcze ds. wojska (MAT).
- ↑ Od 2012 jako 5 zespołów doradczych ds. policji (PAT).
- ↑ Wydzielony z JW 4101 i JW 4026.
- ↑ ISAF placemat. ISAF. [dostęp 2010-01-12].
- ↑ ISAF placemat. ISAF. [dostęp 2010-01-12].
- ↑ ISAF placemat. ISAF. [dostęp 2010-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 listopada 2011)].
- ↑ ISAF placemat. ISAF. [dostęp 2011-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 czerwca 2011)].
- ↑ ISAF placemat. ISAF. [dostęp 2012-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-27)].
- ↑ Do 2013 jeszcze jako Zgrupowanie Bojowe Alfa.
- ↑ Generał Tuz zostanie dowódcą na misji. Polska Zbrojna. [dostęp 2012-06-30].
- ↑ XIII zmiana gotowa. Polska Zbrojna. [dostęp 2013-05-12].
- ↑ Z podniesionym czołem. PKW Afganistan. [dostęp 2014-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 marca 2016)].
- ↑ Pożegnanie XV zmiany PKW Afganistan. BBN. [dostęp 2014-06-05].
- ↑ Pożegnanie I zmiany Resolute Support Mission. Wojsko Polskie. [dostęp 2015-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 marca 2016)].
- ↑ RSM placemat. RSM. [dostęp 2020-01-10].
- ↑ RSM placemat. RSM. [dostęp 2020-01-10].
- ↑ RSM placemat. RSM. [dostęp 2020-10-20].
- ↑ a b Nowa misja w Afganistanie. dziennikzbrojny.pl. [dostęp 2021-08-19].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Informacje DO RSZ nt. PKW Resolute Support. [dostęp 2015-11-17]. (pol.).
- Oficjalna strona PKW Afganistan. [dostęp 2010-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 maja 2010)]. (pol.).
- ISAF X materiał informacyjny. DO SZ RP. [dostęp 2010-01-09].
- Bogusław Winid. Udział Polski w działaniach stabilizacyjnych w Afganistanie. „Polski Przegląd Dyplomatyczny 1/2007”. Warszawa: Polski Instytut Spraw Mie̜dzynarodowych. ISSN 1642-4069.