Przejdź do zawartości

Adelajda Sabaudzka (1166–1174)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Adelajda
Alix lub Alice lub Agnès lub Alicia lub Aélis lub Adélaïde
Wizerunek herbu
Dane biograficzne
Dynastia

sabaudzka

Data urodzenia

1166 (1163, 1167 lub 1173)

Data śmierci

1173

Ojciec

Humbert III Sabaudzki

Matka

Klementyna Zähringen

Rodzeństwo

Zofia,
Eleonora;
rodzeństwo przyrodnie
Tomasz I Sabaudzki,
? (córka)

Adelajda Sabaudzka (fr. Alix), według niektórych źródeł znaną pod imionami: Alicja (fr. Alice)[1], Agnieszka (fr. Agnès)[2], Alicja (fr. Alicia), Aélis (fr. Aélis)[3] lub jeszcze Adelajda (fr. Adélaïde)[4], była księżniczką z dynastii Sabaudzkiej, narzeczoną Jana bez Ziemi, ale zmarła zbyt młodo aby wyjść za mąż.

Pochodzenie i urodzenie

[edytuj | edytuj kod]

Adelajda była córką Humberta III Sabaudzkiego i jego trzeciej żony, Klementyny Zähringen.

Data urodzenia pozostaje niepewna. Według najnowszych ustaleń urodziła się w 1166[3]. Jednak, data śmierci jej matki jest dyskusyjna (1163, 1167 lub 1173), a także kolejność Adelajdy wśród dzieci pary: najstarsza[4], druga po Sofii[3] lub nawet jest jedynym dzieckiem pary[1].

Klaudiusz Blanchard, twierdzi, że Klementyna Zähringen zmarła w 1163 roku, co by oznaczało, że Adelajda urodziła się wcześniej.

Zaręczyny z Janem bez Ziemi

[edytuj | edytuj kod]

W każdym razie, w 1173 roku, (a więc między ósmym a nieco ponad jedenastym rokiem życia), zostaje obiecana Janowi bez Ziemi, synowi króla Anglii[2], w umowie podpisanej w Clermont-Ferrand. Traktat ten, podpisany w obecności, w szczególności, arcybiskupa Piotra Tarentaise, przesądzał w zasadzie, że hrabstwo Sabaudii, plus 5 000 marek stanowią posag Adelajdy[1]. W tym czasie, i pomimo trzech małżeństw z rzędu, Humbertowi III, nie miał spadkobiercy, który mógłby zostać jego następcą zgodnie z prawem salickim. Postanawia również, że w przypadku śmierci dziewczyny, to jej młodsza siostra wyjdzie za Jana, z zachowaniem pozostałych postanowień umowy. Ten sojusz z Anglią był pierwotnie środkiem do walki przeciwko ekspansywnym ambicjom króla Francji, Ludwika VII[4].

Umowa ta dowodzi, że Adelajda była starszą z dwóch córek. Wydaje się, że dwoje dzieci (Jan bez Ziemi był w tym samym wieku, co Adelajda, urodził się w 1166 r.) spotkało się w zamku Montmayeur, o którym mowa w umowie jako części posagu Adelajdy[5][6].

Śmierci

[edytuj | edytuj kod]

Ale dwa zdarzenia zadecydowały, że do zamierzonej unii Sabaudii i Anglii nie doszło: pierwsze to śmierć Adelajdy, jeszcze w dzieciństwie, w 1173 roku. Ta śmierć nie jest udowodniona, według Klaudiusza Blancharda, która opiera się na piśmie Luigi Cibrario, twierdzącym, że Adelajda wyszła była za mąż za Humberta z Genewy i była jeszcze żywa w 1256[7]. Biorąc pod uwagę wyjątkowość tego źródła, jest mało prawdopodobne, że termin planowanego małżeństwa Adelajdy (90 lat), a zwłaszcza z człowiekiem otrzydzieści lat młodszym, Humbert z Genewy urodził się w 1195 roku. Ponadto, mnogie warianty imienia księżniczki, znacznie zwiększają ryzyko pomyłek.

Drugie to śmierć matki, która miała miejsce prawdopodobnie w tym samym czasie; Klaudiusz Blanchard twierdzi, że ta strata spowodowała chęć hrabiego Humberta, do ucieczki od świata i zostania mnichem w opactwie Hautecombe, gdzie jego żona została pochowana, i że dopiero namowy wielu jego poddanych, zmusiły go do ponownego ożenku z Beatricze z Wiednia. A to ostatnia urodziła mu dziedzica, przyszłego Tomasza I Sabaudzkiego.

W każdym razie, angielska rodzina królewska zrezygnowała z projektu ślubu i Jan poślubił Izabelę Gloucester[4].

Rodowód

[edytuj | edytuj kod]
 
 
 
 
 
Amadeusz II Sabaudzki
 
 
Humbert II Gruby
 
 
 
 
 
 
Joanna z Genewy
 
 
Amadeusz III Krzyżowiec
 
 
 
 
 
 
Wilhelm I Burgundzki
 
 
Gizela Burgundzka
 
 
 
 
 
 
Stefania
 
 
Humbert III Sabaudzki
 
 
 
 
 
 
Guigues II z Albon
 
 
Guigues III z Albon
 
 
 
 
 
 
Petronela z Royans
 
 
Matylda z Albon
 
 
 
 
 
 
Roger I Sycylijski
 
 
Matylda Sycylijska
 
 
 
 
 
 
Eremburga z Mortain
 
Adelajda Sabaudzka
 
 
 
 
 
Berthold I Zähringen
 
 
Berthold II Zähringen
 
 
 
 
 
 
Richwara Szwabska
 
 
Konrad I Zähringen
 
 
 
 
 
 
Rudolf Rheinfelden
 
 
Agnieszka Rheinfelden
 
 
 
 
 
 
Adelajda Sabaudzka
 
 
Klementyna Zähringen
 
 
 
 
 
 
Albert III Namur
 
 
Godefroi I Namur
 
 
 
 
 
 
Ida Saksońska
 
 
Klementyna Namur
 
 
 
 
 
 
Konrad I Luksemburgski
 
 
Ermesinde Luksemburg
 
 
 
 
 
 
Ermezynda Akwitańska
 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Blanchard 1874 ↓, s. 98.
  2. a b Louis Moréri, Jean Le Clerc: Le grand dictionnaire historique - sur le mélange curieux de l'histoire sacrée et profane. T. 3. Paris: Halma, 1692, s. 183. [dostęp 2013-03-15]. (fr.).
  3. a b c Henri Frébault: Clémence de Zähringen, alias Clementia von Zähringen. Geneanet. [dostęp 2013-03-15].
  4. a b c d Odile Bebin-Langrognet: De Savoie en Comté - Saint Pierre de Tarentaise. Paryż: L'Harmattan, 2012, s. 96. ISBN 978-2-296-47898-5. [dostęp 2013-03-15]. (fr.).
  5. Chapier 2005 ↓, s. 271-276.
  6. Josiane Gentil, Guillaume Betemps: Mieux connaître notre patrie : les tours des Montmayeur (province de Savoie Ducale). [w:] notre.savoie.free.fr [on-line]. Ligue savoisienne, 2002-03-08. [dostęp 2013-03-15]. (fr.).
  7. Blanchard 1874 ↓, s. 99.