Wikipedia:Strona główna
Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:
…dzięki czemu pisarz Timothy Zahn (na zdjęciu) stał się „drugim po George’u Lucasie”?
…jaką tajemnicę kryje Tajemnicza Góra?
…która carska cerkiew jest dziś kościołem garnizonowym polskiego wojska?
…że Okęcie Lotnisko zostało zaplanowane do zamieszkania przez 6 tys. osób?
…dlaczego monitor Prince Eugene ostatecznie nie otrzymał działa kalibru 457 mm?
Inwazja Rosji na Ukrainę • Wojna Izraela z Hamasem • Powódź w Europie Środkowej
- Koreańska pisarka Han Kang otrzymała literacką Nagrodę Nobla „za prozę mierząca się z historycznymi traumami i odsłaniająca kruchość ludzkiego życia” (10 października)
- Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie chemii zostali David Baker za „obliczeniowe projektowanie białek” oraz Demis Hassabis i John Jumper za „przewidywanie struktury białka” (9 października)
- Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki, w uznaniu „fundamentalnych odkryć i wynalazków umożliwiających uczenie maszynowe z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych”, zostali fizyk John Hopfield oraz informatyk i psycholog poznawczy Geoffrey Hinton (na zdjęciu) (8 października)
- Amerykańscy biolodzy Victor Ambros i Gary Ruvkun otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny „za odkrycie mikroRNA i jego roli w potranskrypcyjnej regulacji genów” (7 października)
- Urząd prezydenta Meksyku objęła Claudia Sheinbaum, pierwsza kobieta na tym stanowisku (1 października)
- Lider Hezbollahu, Hasan Nasr Allah, zginął w izraelskim ataku bombowym na podziemną bazę tej organizacji w południowym Bejrucie (27 września)
Zmarli: Ethel Kennedy • Leszek Moczulski • Ratan Tata • Leif Segerstam • Johan Neeskens • A.Q.M. Badruddoza Chowdhury • Jerzy Molga
10 października: imieniny obchodzą m.in.: Leon, Tomiła i Zbigniew
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1684 – urodził się francuski malarz, rysownik i rytownik Jean Antoine Watteau, przedstawiciel francuskiego rokoka
- 1794 – w trakcie powstania kościuszkowskiego rozegrała się bitwa pod Maciejowicami, wojska insurekcji poniosły klęskę, a sam Kościuszko dostał się do niewoli
- 1794 – założono Conservatoire national des arts et métiers
- 1889 – urodził się ukraiński poeta, literaturoznawca, profesor slawistyki i tłumacz Mychajło Draj-Chmara (na fotografii)
- 1919 – urodził się literat, tłumacz i dziennikarz Stanisław Stampf’l, scenarzysta serialu radiowego Matysiakowie
- 1964 – Martin Luther King został laureatem pokojowej nagrody Nobla za Działania na rzecz praw obywatelskich i zniesienia segregacji rasowej
- 2004 – zmarł amerykański aktor Christopher Reeve (na fotografii)
Trzy kolory. Czerwony – film psychologiczny z 1994 roku w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego, zrealizowany w koprodukcji francusko-polsko-szwajcarskiej na podstawie scenariusza napisanego przez reżysera wspólnie z Krzysztofem Piesiewiczem. W głównych rolach wystąpili Irène Jacob oraz Jean-Louis Trintignant. Bohaterką filmu jest szwajcarska studentka Valentine. Poznaje ona emerytowanego sędziego Josepha Kerna, podsłuchującego elektronicznie swoich sąsiadów. Równolegle film prowadzi wątek studenta prawa Auguste’a – sąsiada Valentine – którego losy splatają się z życiorysem Kerna. Tematem filmu jest rola przypadku w życiu człowieka oraz idea braterstwa, które mimo przeszkód losu jest możliwe. Czerwony, w dużej mierze dzięki scenariuszowi, a także pracy operatorskiej Piotra Sobocińskiego, został bardzo pozytywnie przyjęty przez anglojęzycznych krytyków i był uznawany za faworyta Festiwalu Filmowego w Cannes. Jednakże krytyka przypuszczona między innymi przez Cahiers du cinéma oraz Jean-Luca Godarda sprawiła, że jury festiwalowe nie przyznało Czerwonemu żadnej nagrody. Klęska festiwalowa Czerwonego przyczyniła się do rezygnacji Kieślowskiego z dalszej kariery filmowej. Czytaj więcej…
Architektura Katowic – stanowi mieszankę różnorodnych stylów oraz epok odzwierciedlających historię miasta oraz jego ewolucję od ośrodka przemysłowego do współczesnego centrum biznesowo-kulturalnego. Charakteryzuje się ona wyraźnie wyodrębnioną częścią śródmiejską kształtującą się od lat 40. XIX wieku z zaplanowaną siatką ulic i placów, która wypełniona jest zabudową różnego typu, w tym kamienicami mieszczańskimi oraz obiektami użyteczności publicznej z okolic przełomu XIX i XX wieku reprezentującymi m.in. style historyzmu, eklektyzmu i secesji przez zabudowę modernistyczną oraz funkcjonalistyczną lat międzywojennych po obiekty powojenne i współczesne. Centrum miasta otaczają dzielnice o różnym rodowodzie i są to zarówno części będące pierwotnie osobnymi wsiami i gminami, osiedla patronackie, powojenne osiedla mieszkaniowe, jak i współczesne układy urbanistyczne. Czytaj więcej…