Cmentarz żydowski w Rypinie
53°03′14″N 19°25′03″E/53,053889 19,417500 Lapidarium na cmentarzu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość |
Rypin |
| Adres |
ul. Spokojna |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie |
judaizm |
| Stan cmentarza |
nieczynny |
| Powierzchnia cmentarza |
0,35 ha |
| Data otwarcia | |
Położenie na mapie Rypina  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu rypińskiego  | |
| 53°03′14″N 19°25′03″E/53,053889 19,417500
| |
Cmentarz żydowski w Rypinie – został założony w połowie XVIII wieku (według innych źródeł – w XIX w.) i znajduje się przy ulicy Spokojnej. Ma powierzchnię 0,35 ha. Podczas II wojny światowej został zdewastowany przez nazistów, a płyty nagrobne posłużyły do budowy chodników w jednym z niemieckich gospodarstw rolnych Rypina. Kilkadziesiąt lat po wojnie płyty wyeksponowano, tworząc lapidarium.
Za zniszczenie cmentarza odpowiedzialni są Niemcy z organizacji Selbstschutz oraz z Gestapo. Profanacji nagrobków dopuścił się również Otto Schepull. Po wojnie, przez kilkadziesiąt lat, cmentarzem bezinteresownie opiekował się Jan Smoliński. Natomiast Beniamin Stencel oraz inni potomkowie Żydów rypińskich doprowadzili do wybudowania lapidarium[1].
Już w 1990 r. w przewodniku krajoznawczym Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce cmentarz został opisany przez Przemysława Burcharda, autorowi nie udało się jednak dotrzeć do macew[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Mirosław Krajewski, Holocaust ludności żydowskiej ziemi dobrzyńskiej, [w:] Byli wśród nas: Żydzi we Włocławku oraz na Kujawach wschodnich i w ziemi dobrzyńskiej, pod red. Mirosława Krajewskiego, Włocławek 2001
- ↑ Przemysław Burchard, Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce, Warszawa 1990, s. 46
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Cmentarz żydowski w Rypinie na portalu Wirtualny Sztetl
- Strona internetowa "Cmentarze żydowskie w Polsce – cmentarz żydowski w Rypinie"