Tekst źródłowy strony Geografia Guamu

[[Plik:LocationGuam.png|thumb|300px|Położenie Guamu]]
'''[[Guam]]''' jest terytorium zamorskim [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]. [[Wyspa]] ta leży w zachodniej części [[Ocean Spokojny|Oceanu Spokojnego]] i jest największą w [[archipelag]]u [[Mariany]]. Guam cechuje się urozmaiconą [[Rzeźba terenu|rzeźbą terenu]] i tropikalnym, wilgotnym [[klimat]]em.

== Powierzchnia i położenie ==
[[Plik:North Guam from space.jpg|thumb|250px|Zdjęcie satelitarne północnej części wyspy]]
Powierzchnia – 541,3 km²: nieznacznie mniejsza od [[Bornholm]]u i nieco większa od [[Warszawa|Warszawy]];

Położenie – 13°28'N i 144°45'E: wyspa leży w południowo-zachodniej części Pacyfiku, około 2000 km na wschód od [[Filipiny|Filipin]]. Guam stanowi ważny węzeł tranzytowy, łączący kraje [[Azja Południowo-Wschodnia|Azji Południowo-Wschodniej]] z [[Hawaje|Hawajami]].

Linia brzegowa – 125,5 km

== Ukształtowanie poziome ==
Guam to najdalej wysunięta na południe wyspa archipelagu Marianów, która ma 51 km długości i 5-9 km szerokości. [[Linia brzegowa]] jest umiarkowanie rozwinięta, gdzie występują niewielkie zatoczki, a na zachodzie leży wąski [[półwysep]] Orote Peninsula. U wybrzeży Guam leży kilka przybrzeżnych wysepek. Wybrzeże jest zarówno niskie jak i wysokie, gdzie można wyróżnić [[klif]]y, kamieniste i żwirowe [[plaża|plaże]], które występują także razem klifami, oraz zbocza wzniesień opadające do morza. Na wybrzeżu niskim ciągną się piaszczyste plaże, ponadto występują fragmenty [[wybrzeże namorzynowe|wybrzeża namorzynowego]]. Wyspę otaczają [[Rafa|rafy koralowe]].

== Budowa geologiczna i rzeźba ==
Guam jest wyspą wulkanicznego pochodzenia, która leży na styku [[płyta tektoniczna|płyt]]: filipińskiej i pacyficznej. Wyspa cechuje się zróżnicowaną budową geologiczną, gdzie południowa część zbudowana jest z [[bazalt]]ów i [[andezyt]]ów. Północna część wyspy to obszary zbudowane głównie z [[wapień|wapieni]]. Guam jest na ogół [[nizina|nizinna]], ale cechuje się urozmaiconą rzeźbą terenu. Południowa część wyspy ma charakter [[wyżyna|wyżynny]], gdzie wzdłuż wybrzeża ciągną się wzniesienia osiągające 300–350 m n.p.m. W tym rejonie wznosi się najwyższy szczyt wyspy – jest [[Mount Lamlam]] o wysokości 406 m n.p.m. Północna część wyspy jest nizinna.

[[Plik:Apra Harbor.jpg|thumb|300px|Guam z lotu ptaka]]

== Klimat ==
Guam leży w strefie [[klimat równikowy|klimatu równikowego]], wilgotnego. Średnie [[temperatura powietrza|temperatury]] wynoszą 26-27 °C, gdzie roczne wahania są niewielkie. Dobowe różnice nie przekraczają 5 °C. [[opad atmosferyczny|Opady]] [[deszcz]]u są wysokie i wynoszą co najmniej 2000 mm rocznie, sięgając 3000 mm. Brak [[Pora sucha|pory suchej]], jednakże występuje okres ze zmniejszoną intensywnością opadów. Największe opady mają miejsce od sierpnia do października. Guam leży w strefie działań [[huragan]]ów – tajfuny, które nawiedzają wyspę w okresie największych opadów, a także do okresu listopad-grudzień. Ostatni silny tajfun nawiedził wyspę w grudniu 2002 roku, gdzie porywy wiatru wynosiły do 173 km/h, a stała prędkość [[wiatr]]u wynosiła około 140 km/h.

== Wody ==
Sieć [[rzeka|rzeczna]] ze względu na opady i uwarunkowania rzeźby terenu jest dobrze rozwinięta. Na wyspie występują krótkie rzeki, a najwięcej rzek płynie w południowej części wyspy. W południowej części wyspy leży niewielkie [[jezioro]] – [[Fena Lake]].

[[Plik:Ritidian Beach - Guam NWR.jpg|thumb|300px|Plaża na Guamie]]

== Flora i fauna ==
Roślinność jest dobrze zachowana, choć w wielu miejscach występują tereny rolnicze. Wyspę cechuje się bogactwem gatunkowym, gdzie rośnie ponad 600 gatunków roślin z czego około 100 to [[drzewo|drzewa]]. Na wyspie rośnie głównie roślinność tropikalna, a także subtropikalna. Do głównych gatunków drzew należą bananowce, [[kokos właściwy|palmy kokosowe]] i [[Chlebowiec właściwy|drzewa chlebowe]] oraz ifil. Liczne są rośliny [[kwiat]]owe, [[paprocie]], a na wybrzeżu występują fragmenty [[Namorzyny|roślinności namorzynowej]].

Faunę reprezentują głównie [[ptaki]], oraz [[gady]]. Ptaki reprezentują zarówno gatunki lądowe jak i morskie, należą do nich [[siewki]], [[bieliki]], [[Gołębiowate|gołębie]] i wiele innych gatunków ptaków. Do gadów należą m.in. [[Gekonowate|gekony]] i [[węże]]. Charakterystycznym skorupiakiem jest [[krab palmowy]]. Na Guam sprowadzono także zwierzęta które wcześniej nie występowały na wyspie, jak np. dziki. W wodach oceanu występuje wiele gatunków ryb, w tym [[rekiny]].

== Bibliografia ==
* Encyklopedia Geograficzna Świata: Australia, Oceania, [[Antarktyda]]. Wyd. OPRES Kraków 1997 {{ISBN|83-85909-24-9}}
* {{encyklopedia PWN|id = 4197265|tytuł=Guam|data dostępu=2011-03-16}}
* [http://www.visitguam.org/Runtime/FloraandFauna.aspx Przyroda wyspy]

{{Geografia państw Oceanii}}

[[Kategoria:Geografia Guamu|*]]