Tekst źródłowy strony Granica Austro-Węgier z Rosją

[[Plik:Galicia.jpg|thumb|250px|Granica Austro-Węgier (kolor pomarańczowy) z Rosją (kolor zielony i różowy)]]
[[Plik:Austrian border with Russia at Brody (western Ukraine), 1905.jpg|thumb|250px|Przejście graniczne w [[Brody (miasto)|Brodach]]]]
'''Granica Austro-Węgier z Rosją''' – [[Granica państwowa|granica międzypaństwowa]] dzieląca terytoria monarchii [[Austro-Węgry|Austro-Węgier]] ([[Księstwo Bukowiny|Bukowina]], [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Galicja]]) z [[Imperium Rosyjskie|Imperium Rosyjskim]] ([[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwo Kongresowe]], [[ziemie zabrane]]) w latach 1867–1917.

== Przebieg ==
Początek granicy to [[trójstyk]] granic Austro-Węgier, [[Królestwo Rumunii|Rumunii]] (zob. [[Granica austrowęgiersko-rumuńska]]) i Rosji nad [[Prut]]em ([[Nowosielica]]). Następnie granica biegła w kierunku północnym do rzeki [[Dniestr]]. Krótkim odcinkiem Dniestru, następnie w kierunku północnym rzeką [[Zbrucz]], by na północny wschód od wsi [[Nowe Sioło (obwód tarnopolski)|Nowe Sioło]] przybrać kierunek północno-zachodni, pozostawiając stronie austro-węgierskiej [[Brody (miasto)|Brody]], dochodziła do rzeki [[Styr]]. Następnie biegła na północ od [[Łopatyn]]a i [[Radziechów (miasto)|Radziechowa]], krętą linią dochodząc do rzeki [[Bug]] na północ od [[Sokal]]a.

Przybierała tu kierunek zachodni, biegła od Bugu do [[Wisła|Wisły]], następnie Wisłą dochodziła prawie pod [[Kraków]], gdzie odbijała na północ od Wisły, zostawiając Kraków po stronie austriackiej. Następnie biegła w kierunku północno-zachodnim do styku granic Austro-Węgier, Rosji i [[Cesarstwo Niemieckie|Niemiec]] w okolicy [[Trójkąt Trzech Cesarzy|Trójkąta Trzech Cesarzy]] (zostawiając [[Mysłowice]] po stronie niemieckiej, [[Sosnowiec]] po stronie rosyjskiej i [[Jaworzno]] ze [[Szczakowa|Szczakową]] po stronie austriackiej)

Granica pokrywała się z granicą ustaloną na [[Kongres wiedeński|kongresie wiedeńskim]] w 1815 roku, ze zmianami w 1846 (likwidacja [[Wolne Miasto Kraków|Rzeczypospolitej Krakowskiej]] i wcielenie jej bezpośrednio do Austrii, późniejszych Austro-Węgier).

== Granica obecnie ==
W [[Bukowina (województwo lubelskie)|Bukowinie]] odbywają się Spotkania Graniczne upamiętniające tragiczne i bolesne wydarzenia związane z okresem zaborów celem zapoznania z historią Regionu<ref>{{Cytuj |tytuł = Spotkanie na granicy po raz drugi (foto) |data = 0001-11-30 |data dostępu = 2020-07-29 |opublikowany = Nowa Gazeta Biłgorajska |url = https://gazetabilgoraj.pl/spotkanie-na-granicy-po-raz-drugi-foto/ |język = pl-PL}}</ref>. Zlikwidowana w 1918 granica zaborów została w dużej mierze powielona w czasach współczesnych. Granica administracyjna między województwami lubelskim a podkarpackim przebiega w większości według dawnej granicy ustalonej przez zaborców w 1815 (poza wyjątkami, np. w formie okolic [[Lubycza Królewska|Lubyczy Królewskiej]], które obecnie wchodzą w skład województwa lubelskiego, a wcześniej znajdowały się w austriackiej Galicji, w przeciwieństwie do innych części obecnego województwa lubelskiego, które znajdowały się pod panowaniem rosyjskim. W okresie międzywojennym okolice Lubyczy znajdowały się w województwie lwowskim, a granica z województwem lubelskim biegła na północ od miejscowości i była rzeczywistą granicą dawnych zaborów<ref>{{Cytuj | url=http://www.lubycza.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=7&menu=269&strona=1 | tytuł=Historia - Historia i zabytki - Lubycza Królewska - Serwis Informacyjny Miasta i Gminy Lubycza Królewska<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=lubycza.pl | język=pl | data dostępu=2024-04-23}}</ref><ref>https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/l/712-lubycza-krolewska/96-historia-miejscowosci/69213-historia-miejscowosci</ref>)<ref>{{Cytuj |url=https://gazetabilgoraj.pl/odbudowali-historyczne-przejscie-graniczne-w-bukowinie/|data = 2020-06-04 |data dostępu = 2020-06-04 |tytuł=Historia pozostawiła ślad |język = pl-PL}}</ref>. 

W okresie międzywojennym (1918-1939), po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, granica województw [[Województwo krakowskie (II Rzeczpospolita)|krakowskiego]], [[Województwo lwowskie|lwowskiego]] i [[Województwo tarnopolskie|tarnopolskiego]] z województwami [[Województwo kieleckie (II Rzeczpospolita)|kieleckim]], [[Województwo lubelskie (II Rzeczpospolita)|lubelskim]] i [[Województwo wołyńskie (II Rzeczpospolita)|wołyńskim]] była identyczna, jak wcześniejsza, sprzed 1914 roku, granica austriacko-rosyjska (przy czym przedwojenne polskie województwa krakowskie, lwowskie i tarnopolskie znajdowały się wcześniej pod panowaniem austriackim - w Galicji, a województwa kieleckie, lubelskie i wołyńskie pod panowaniem rosyjskim)<ref>{{Cytuj | url=https://dzieje.pl/infografiki/integracja-ziem-dawnych-zaborow-w-ii-rzeczypospolitej | tytuł=Integracja ziem dawnych zaborów w II Rzeczypospolitej &#124; dzieje.pl - Historia Polski<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=dzieje.pl | język=pl | data dostępu=2024-04-23}}</ref>.

== Zobacz też ==
* [[Granica Królestwa Kongresowego z Cesarstwem Austriackim]]
Austro-Węgierskie fortyfikacje przygraniczne:
* [[Rejon Umocniony Lwów]]
* [[Twierdza Przemyśl]]
* [[Twierdza Kraków]]
Graniczne stacje kolejowe:
* [[Brody (stacja kolejowa)|Brody]] (austro-węgierska)
* [[Radziwiłłów (stacja kolejowa)|Radziwiłłów]] (rosyjska)

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

{{Granice Rosji}}

[[Kategoria:Granice Austrii]]
[[Kategoria:Granice Rosji]]
[[Kategoria:Geografia Austro-Węgier]]
[[Kategoria:Stosunki międzynarodowe Imperium Rosyjskiego]]