Języcznik (rodzaj ssaków)

Języcznik
	Macroglossus
	F. Cuvier, 1824
	; Przedstawiciel rodzaju – języcznik większy (M. sobrinus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	nietoperze
Podrząd	rudawkokształtne
Nadrodzina	Pteropodoidea
Rodzina	rudawkowate
Podrodzina	Macroglossusinae
Rodzaj	języcznik
	Typ nomenklatoryczny
	Pteropus minimus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810
Synonimy
	Macroglossa: Lesson, 1827; Kiodotus Blyth, 1840; Rhynchocyon Gistel, 1848; Carponycteris Lydekker, 1891; Odontonycteris Jentink, 1902;
	Macroglossa: Lesson, 1827; Kiodotus Blyth, 1840; Rhynchocyon Gistel, 1848; Carponycteris Lydekker, 1891; Odontonycteris Jentink, 1902;
Gatunki
	2 gatunki – zobacz opis w tekście
	2 gatunki – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Języcznik^[7] (Macroglossus) – rodzaj ssaków z podrodziny Macroglossusinae w rodzinie rudawkowatych (Pteropodidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji i Australii^[8]^[9]^[10].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 49–89 mm, długość ogona 0–6 mm, długość ucha 11–19 mm, długość tylnej stopy 10–23,3 mm, długość przedramienia 37,4–52 mm; masa ciała 8–29 g^[9]^[11].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1824 roku francuski przyrodnik Frédéric Cuvier w publikacji własnego autorstwa dotyczącej uzębienia ssaków^[1]. Na gatunek typowy Cuvier wyznaczył (oznaczenie monotypowe) języcznika malutkiego (M. minimus).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Macroglossus (Macroglossa): μακρος makros ‘długi’; γλωσσα glōssa ‘język’^[12].
Kiodotus: zlatynizowana zwyczajowa nazwa gatunku^[13].
Rhynchocyon: gr. ῥυγχος rhunkhos ‘pysk’; κυων kuōn, κυνος kunos ‘pies’^[14].
Carponycteris: gr. καρπος karpos ‘owoc’; νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos ‘nietoperz’^[15].
Odontonycteris: gr. οδους odous, οδοντος odontos ‘ząb’^[16] ; νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos ‘nietoperz’^[17]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Odontonycteris meyeri Jentink, 1902 (= Pteropus minimus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810).

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[18]^[11]^[8]^[7]:

Macroglossus minimus (É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810) – języcznik malutki
Macroglossus sabrinus K. Andersen, 1911 – języcznik większy

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Macroglossus F. Cuvier, 1824.
↑ Nowa nazwa dla Macroglossus F. Cuvier, 1824 ponieważ Blyth uważał, że jest zajęta przez Macroglossum Scopoli, 1777 (Lepidoptera).
↑ Nowa nazwa dla Macroglossus F. Cuvier, 1824 ponieważ Gistel uważał, że jest zajęta przez Macroglossum Scopoli, 1777 (Lepidoptera); młodszy homonim Rhynchocyon W. Peters, 1847 (Macroscelididae).
↑ Nowa nazwa dla Macroglossus F. Cuvier, 1824 ponieważ Lydekker uważał, że jest zajęta przez Macroglossum Scopoli, 1777 (Lepidoptera).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b F. Cuvier: Des dents des Mammifères considérées comme caractères zoologiques. Strasbourg; Paris: F.G. Levrault; Le Normant, 1824, s. 248. (fr.).
↑ R.-P. Lesson: Manuel de mammalogie, ou histoire naturelle des mammiferes. Paris: J. B. Bailliere, 1827, s. 115. (ang.).
↑ E. Blyth: The first family of Carnaria. W: G. Cuvier: Animal Kingdom: arranged according to its organization. London: Orr and Smith, 1840, s. 69 (przypis). (ang.).
↑ J. Gistel: Naturgeschichte des Thierreichs für höhere Schulen. Stuttgart: Scheitlin & Krais, 1848, s. ix. (niem.).
↑ R. Lydekker: The Order Chiroptera. W: W.H. Flowr & R. Lydekker: An introduction to the study of mammals living and extinct. London: A. and C. Black, 1891, s. 654. (ang.).
↑ F.A. Jentink. Revision of the genera Macroglossus and Syconycteris and description of a new genus and species, Odontonycteris meijeri. „Notes from the Leyden Museum”. 23, s. 140, 1901. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 81. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 98. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b N. Giannini, C. Burgin, V. Van Cakenberghe, S. Tsang, S. Hintsche, T. Lavery, F. Bonaccorso, F. Almeida & B. O’Toole: Family Pteropodidae (Old World Fruit Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 103–104. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Macroglossus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-19].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 454. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 393.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 358.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 609.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 162.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 171.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 169.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-30]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).
E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

[2] Niepoprawna późniejsza pisownia Macroglossus F. Cuvier, 1824.

[4] Nowa nazwa dla Macroglossus F. Cuvier, 1824 ponieważ Blyth uważał, że jest zajęta przez Macroglossum Scopoli, 1777 (Lepidoptera).

[6] Nowa nazwa dla Macroglossus F. Cuvier, 1824 ponieważ Gistel uważał, że jest zajęta przez Macroglossum Scopoli, 1777 (Lepidoptera); młodszy homonim Rhynchocyon W. Peters, 1847 (Macroscelididae).

[8] Nowa nazwa dla Macroglossus F. Cuvier, 1824 ponieważ Lydekker uważał, że jest zajęta przez Macroglossum Scopoli, 1777 (Lepidoptera).

[Cuvier-1] F. Cuvier: Des dents des Mammifères considérées comme caractères zoologiques. Strasbourg; Paris: F.G. Levrault; Le Normant, 1824, s. 248. (fr.).

[Lesson-3] R.-P. Lesson: Manuel de mammalogie, ou histoire naturelle des mammiferes. Paris: J. B. Bailliere, 1827, s. 115. (ang.).

[Blyth-5] E. Blyth: The first family of Carnaria. W: G. Cuvier: Animal Kingdom: arranged according to its organization. London: Orr and Smith, 1840, s. 69 (przypis). (ang.).

[Gistel-7] J. Gistel: Naturgeschichte des Thierreichs für höhere Schulen. Stuttgart: Scheitlin & Krais, 1848, s. ix. (niem.).

[Lydekker-9] R. Lydekker: The Order Chiroptera. W: W.H. Flowr & R. Lydekker: An introduction to the study of mammals living and extinct. London: A. and C. Black, 1891, s. 654. (ang.).

[Jentink-10] F.A. Jentink. Revision of the genera Macroglossus and Syconycteris and description of a new genus and species, Odontonycteris meijeri. „Notes from the Leyden Museum”. 23, s. 140, 1901. (ang.).

[Cichocki&inni-11] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 81. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-12] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 98. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Giannini&inni-13] N. Giannini, C. Burgin, V. Van Cakenberghe, S. Tsang, S. Hintsche, T. Lavery, F. Bonaccorso, F. Almeida & B. O’Toole: Family Pteropodidae (Old World Fruit Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 103–104. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[Wilson&Reeder-14] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Macroglossus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-19].

[amw-15] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 454. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792140_393]-16] Palmer 1904 ↓, s. 393.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792105_358]-17] Palmer 1904 ↓, s. 358.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792356_609]-18] Palmer 1904 ↓, s. 609.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27791909_162]-19] Palmer 1904 ↓, s. 162.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=211_171]-20] Jaeger 1959 ↓, s. 171.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=209_169]-21] Jaeger 1959 ↓, s. 169.

[mdd-22] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-30]. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[b]

[3]

[c]

[4]

[d]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]