Komisja Policji Obojga Narodów
Komisja Policji Obojga Narodów – komisja rządowa utworzona na podstawie ustawy z 21 czerwca 1791 r.[1]
Jej organem zwierzchnim była Straż Praw, Sejm zaś instancją ostateczną w razie konfliktów[2]. W terenie polecenia Komisji wykonywały Komisje Porządkowe Cywilno-Wojskowe. Władzy jej podlegały miasta królewskie, do pozostałych kierowała rady i ostrzeżenia.
Komisja rozpoczęła działalność 4 lipca 1791 pod prezydencją Michała Jerzego Wandalina Mniszcha, ówczesnego marszałka wielkiego koronnego, szefa Departamentu Policji Rady Nieustającej do czasu jej rozwiązania na początku 1789[3]. Należało do niej 15 wybieranych przez sejm komisarzy (3 z Senatu, 6 ze szlachty i 6 plenipotentów miast), po równi reprezentujących 3 prowincje (wielkopolską, małopolską i Wielkie Księstwo). Komisarze wybierani byli na dwuletnią kadencję z prawem ponownego wyboru, za swoje czynności pobierali pensję. Od kandydatów wymagano doświadczenia w pełnieniu funkcji publicznej oraz cenzusu majątkowego w postaci dziedzicznej nieruchomości. Stanowiska te były niepołączalne z mandatem poselskim, służbą wojskową lub innym urzędem.
Komisja zakończyła działalność w sierpniu 1792 roku[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Volumina Legum t.9 s. 277 – 287, Ustawa o Komisji Policji
- ↑ Tamże, s.266 – 270, Ustawa o Straży z 6 czerwca 1791
- ↑ Tadeusz Korzon Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta (1764-1794) T.2 s.301
- ↑ Z tradycji polskiej policji. Komisja Policji Obojga Narodów w dobie Sejmu Czteroletniego s. 35.