Tekst źródłowy strony Kościół św. Jana Chrzciciela w Przechodzie

{{Świątynia chrześcijańska infobox
 |nazwa                     = Kościół św. Jana Chrzciciela w Przechodzie
 |nazwa miejscowa           = 
 |zabytek                   = 628/59 z dnia 13.11.1959
 |funkcja świątyni          = [[kościół parafialny]]
 |grafika                   = 2012-06 Przechód 10.jpg
 |opis grafiki              = Kościół w 2012
 |państwo                   = PL-OP
 |miejscowość               = [[Przechód (województwo opolskie)|Przechód]]
 |adres                     = 
 |wyznanie                  = [[Kościół katolicki|katolickie]]
 |kościół                   = [[Kościół łaciński]]
 |administratura nazwa      = [[Parafia św. Jana Chrzciciela w Przechodzie]]
 |administratura typ        = Parafia
 |tytuł świątyni            = 
 |data nadania              = 
 |nadający tytuł            = 
 |dedykacja świątyni        = [[Jan Chrzciciel|św. Jana Chrzciciela]]
 |dzień wspomnienia         = 
 |relikwie                  = 
 |cudowne wizerunki         = 
 |data powołania            = 
 |data dekretu              = 
 |dekret wydał              = 
 |data rozpoczęcia budowy   = 
 |data zakończenia budowy   = [[1779]]
 |data konsekracji          = 
 |data przebudowy           = 
 |data zamknięcia           = 
 |aktualne przeznaczenie    = 
 |data zniszczenia          = 
 |data odbudowy             = 
 |data reaktywacji          = 
 |poprzednie wyznanie       = 
 |fundator                  = 
 |zniszczona przez          = 
 |plan świątyni             = 
 |opis planu                = 
 |styl                      = 
 |architekt                 = 
 |materiał budowlany        = 
 |liczba wiernych           = 
 |powierzchnia              = 
 |wysokość                  = 
 |długość                   = 
 |szerokość                 = 
 |liczba wież               = 
 |wysokość wieży            = 
 |liczba kopuł              = 
 |średnica kopuły zew       = 
 |wysokość kopuły zew       = 
 |liczba ikonostasów        = 
 |liczba ołtarzy            = 
 |wezwania ołtarzy bocznych = 
 |liczba naw                = 
 |szerokość nawy głównej    = 
 |wysokość nawy głównej     = 
 |szerokość nawy bocznej    = 
 |wysokość nawy bocznej     = 
 |szerokość transeptu       = 
 |liczba głosów             = 16
 |liczba manuałów           = 2+P
 |typ dzwonnicy             = 
 |nazwa dzwonu              = 
 |kod mapy                  = Korfantów (gmina)
 |współrzędne               = 50° 32′ 0.89″ N 	17° 40′ 10.81″ E
 |commons                   = Category:Saint John the Baptist church in Przechód
 |www                       = 
}}
[[Plik:Wnętrze kościoła św. Jana Chrzciciela.jpg|alt=Wnętrze kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Przechodzie.|mały|Wnętrze kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Przechodzie]]
'''Kościół św. Jana Chrzciciela w Przechodzie'''  – [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]] [[kościół parafialny]] zlokalizowany we wsi [[Przechód (województwo opolskie)|Przechód]] w [[Województwo opolskie|województwie opolskim]] ([[powiat prudnicki]]).  

== Historia i architektura ==
Pierwszy drewniany kościół w [[Przechód (województwo opolskie)|Przechodzie]] został wzniesiony około 1279 roku. Dowiadujemy się o tym ze źródeł pośrednich, informacja ta pochodzi bowiem z [[XVII wiek|XVII]]-wiecznego przekazu, z 1779 roku, w którym mowa jest o wybudowaniu kościoła w tej miejscowości przed 400 laty. Datę budowy świątyni potwierdza również jej patrocinium (wezwanie) św. Jana Chrzciciela. Zdecydowana bowiem większość śląskich kościołów pod tym wezwaniem powstała w XII wieku, nie później jednak niż w pierwszej połowie wieku XIII.

W bezpośrednich źródłach pisanych sama miejscowość Przechód wzmiankowana jest po raz pierwszy, w sporządzonym w latach 1303–1306, spisie uposażeń diecezji wrocławskiej w archidiakonacie opolskim, znanym jako [[Rejestr Ujazdu]] (łac. Registrum Wyasdense). W latach nieco późniejszych, w jednym z dokumentów z 1333 roku, jako świadek występuje „Albert, pleban in Prechod”. O świątyni istniejącej w Przechodzie wspomina również „Die Rechnung...” – rejestr świętopietrza w archidiakonacie opolskim z 1447 roku.

Pierwszy drewniany kościół służył wiernym prawdopodobnie aż do roku 1518, kiedy to na terenie miejscowego cmentarza zbudowano nową, również drewnianą świątynię. Kościół ten był użytkowany aż do końca XVIII wieku.

Budowę obecnie istniejącej w Przechodzie świątyni zakończono w roku 1779. Jest to budowla w stylu [[Barok|późnobarokowym]], wykonana z cegły i otynkowana. Kościół jest bardzo okazały, pięcioprzęsłowy, z trójbocznym zamknięciem od wschodu, wieżą od zachodu i z przybudówkami po bokach. Posiada trójspadowy siodłowy dach, kryty dachówką. Główny ołtarz i późnobarokowe ołtarze boczne pochodzą z roku około 1780. W świątyni są również inne ołtarze z fragmentami barokowymi oraz późnobarokowa ambona i chrzcielnica. Wyposażenia kościoła dopełniają późnobarokowe ławki z 1780 roku. Świątynia ta jest zatem jednym z nielicznych na naszym terenie kościołów, z prawie kompletnym wyposażeniem wnętrza, nie zmienionym od początku jej istnienia<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Przechód |data dostępu = 2024-10-28 |opublikowany = korfantow.pl |url = https://korfantow.pl/1135/przechod.html |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Przechodzie - Odkrywcza Turystyka |data dostępu = 2024-10-28 |opublikowany = odtur.pl |url = https://odtur.pl/atrakcje/przechod-kosciol-pw-sw-jana-chrzciciela-w-przechodzie-16230.html |język = pl}}</ref>.

== Dzwony ==
Na wieży kościoła wiszą obecnie dwa dzwony: stalowy, wykonany w 1942 roku, jako dzwon zastępczy i mały dzwon z 1764 roku, który odlał Wolfgang Straub w [[Ludwisarz|ludwisarni]] w Ołomuńcu. W roku 1942, w ramach rekwizycji dzwonów na potrzeby pozyskania metali kolorowych na cele wojenne, zabrano stamtąd cztery dzwony: dzwon z 1584 roku, o średnicy 66 cm i wadze około 200 kg; sygnaturkę z XIX wieku, o średnicy 44 cm i wadze 35 kg; dzwon wykonany w 1922 roku we wrocławskiej odlewni Albert Geittner Söhne, o średnicy 76 cm i wadze 260 kg, na dzwonie był napis „O rex gloriae veni cum pace” oraz dzwon wykonany w tej samej odlewni również w 1922 roku, o średnicy 49 cm i wadze 100 kg.

== Organy ==
[[Organy]] wybudowała firma [[Biernacki (organmistrzowie)|Biernacki]] w 1965 roku<ref>{{Cytuj |tytuł = Przechód ( Kościół św. Jana Chrzciciela) |data dostępu = 2024-10-28 |opublikowany = musicamsacram.pl |url = https://musicamsacram.pl/instrumenty/12399-przechod-kosciol-sw-jana-chrzciciela |język = pl}}</ref>.  

Dyspozycja instrumentu:
{| class="wikitable"
!Manuał I
!Manuał II
!Pedał
|-
|1. Pryncypał fletowy 8'
|1. Pryncypał fletowy 8'
|1. Subbas 16'
|-
|2. Salicet 8'
|2. Vox coelestis 8'
|2. Pryncypał bas 8'
|-
|3. Bourdon 8'
|3. Flet major 8'
|3. Fletbas 8'
|-
|4. Rurflet 4'
|4. Róg nocny 4'
|
|-
|5. Oktawa 4'
|5. Nasard 1 1/3'
|
|-
|6. Super oktawa 2'
|6. Cymbel 3ch.
|
|-
|7. Mikstura 3ch.
|
|
|}

== Otoczenie ==
Kościół wraz z przyległym cmentarzem otoczony jest pochodzącym z 1793 roku murem ceglanym, ozdobionym prostokątnymi płycinami. Przy kościele znajduje się również kaplica pod wezwaniem św. Łazarza, pochodząca prawdopodobnie z roku 1793. Kaplicę zbudowano na cmentarzu, w miejscu wspomnianego już drewnianego kościoła z 1518 roku<ref name=":0" />.

== Bibliografia ==
* Kloch Bogdan: Najstarsze parafie Górnego Śląska. Średniowieczna organizacja parafialna Górnego Śląska
* Bildband Kreis Falkenberg in Oberschlesien, Druckhaus Goldammer, Scheinfeld/Mfr., 1982.
* Janina Domska: Niemodlin i ziemia niemodlińska od 1224 roku do początku XX wieku. 1998.
* Plan odnowy miejscowości Przechód na lata 2007 – 2013
* Schlesiens ältere Kirchen und kirchliche Stiftungen nach ihren frühesten urkundlichen Erwähnungen. Ein Beitrag zur schlesischen Kirchengeschichte, von Hermann Neuling, Breslau 1884

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

{{SORTUJ:Przechód}}
[[Kategoria:Świątynie pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela]]
[[Kategoria:Kościoły w dekanacie Niemodlin]]
[[Kategoria:Przechód|Kościół]]
[[Kategoria:Obiekty sakralne w gminie Korfantów]]
[[Kategoria:Zabytkowe kościoły w powiecie nyskim]]