Mikołaj Sęp Szarzyński
Mikołaj Sęp Szarzyński herbu Junosza (ur. około 1550 w okolicy Lwowa, zm. około 1581) - polski poeta okresu manieryzmu, piszący w języku polskim i łacińskim.
Mikołaj Sęp (Szarzyński to przydomek jego ojca Joachima) urodził się w Zimnej Wodzie lub Rudnie. Uczył się we Lwowie, studiował na uniwersytetach w Wittenberdze i Lipsku. Zwiedzał prawdopodobnie Włochy i Szwajcarię. Wiele wskazuje na to, że był protestantem lub sympatykiem reformacji. Po powrocie do Polski powrócił do katolicyzmu, obracał się w kręgu dominikanów i jezuitów. Zmarł przypuszczalnie w Wolicy.
Był nazwany "zachodzącym słońcem polskiego renesansu". Mimo że żył w epoce renesansu, uważa się go za prekursora baroku. Rozpoczął filozoficzno-refleksyjny nurt poezji metafizycznej. Tworzył lirykę patriotyczną i religijno-filozoficzną. W jego utworach dominują motywy zwątpienia i refleksji nad celowością życia ludzkiego, widoczna jest też obsesja śmierci.
Twórczość pisarza opublikowana została dopiero po jego śmierci, przetrwało tylko 50 utworów, wydanych w 1601 roku przez jego brata Jakuba w zbiorze Rytmy abo wiersze polskie. Zostały one napisane najprawdopodobniej w latach 1568-1581. Niektórzy przypisują mu też erotyki z tzw. rękopisu Zamoyskich. Pozostała twórczość poety zaginęła.
Elementy barokowe i renesansowe w twórczości Mikołaja Sępa Szarzyńskiego: elementy renesansowe: umiłowanie życia,przedstawienie walki z szatanem i złem bez straszliwych obrazów,przykład poety doctus,niechęć do scholastyki,odrzucenie religijności charyzmatycznej i ukazywanie Chrustusa jako Boga i człowieka,Bóg jako nadzieja i ostoja człowieka
elementy barokowe:,typ obrazowania,gwałtowność uczuć walka z samym sobą,paradoksy,oksymorony,zabawy słowne,podkreślenie zmienności życia jako nietrwałości,strachu ,barokowy motyw szatana,przemijalności świata
