Patala (hinduizm)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Patala (sanskr. पाताल, trl. Pātāla) – krainy podziemia, niższe światy w hinduizmie, wewnątrz kosmicznego jaja brahmanda[1], wewnątrz bhurloki w nauczaniu Jogabhaszji[2]. Patala dzieli się na krainy (sfery) loka[3], które cechuje neutralny charakter[4] (w odróżnieniu od leżących jeszcze dalej sfer). Każda jej sfera (królestwo) wyróżnia się: szczególnym rodzajem zamieszkujących ją istot, ich stolicą i postacią władcy[5]. Światy Patali zamieszkują między innymi istoty takie jak: jakszowie, nagowie, danawowie, dajtjowie[3].

Loki świata Patali[edytuj | edytuj kod]

Dzieła hinduistycznie wymieniają sfery Patali nie zawsze w takiej samej kolejności i o identycznych nazwach. Stosując uporządkowanie alfabetyczne, wymienić można krainy o następujących nazwach: Agryasutalaloka Atalataloka, Gabhastalaloka, Gabhasztimataloka, Gabjisztimataloka, Gamastimana Mahatalaloka, Nitalaloka, Patalaloka, Rasatalaloka, Śritalaloka, Sutalaloka, Talatalaloka, Witalaloka. Wyraz „tala” występuje w tych nazwach w znaczeniu „powierzchnia”[6]. Określenie loka, występujące na końcu nazw, bywa pomijane.

Recepcja w literaturze religijnej[edytuj | edytuj kod]

  • Patalę cechuje piękno, luksus i rozkosze zmysłowe[7]. Dewarszi Narada odwiedzał miasta Patali. Ich splendor, w opinii wieszcza, przewyższał cuda w niebie boga Indry[8].
  • Podziemne królestwa były celem wypraw wojennych Rawany[9]
  • Loki tego świata (niższego w rozumieniu podziału stosowanego w kosmologii hinduistycznej), uważa się za stany mistyczne jaźni (duszy jednostkowej, atmana)[10].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red. nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 1998, s. 124, seria: Słowniki Encyklopedyczne „Książnicy”. ISBN 83-7132-370-0.
  2. ↑ Księga trzecia/Jogabhaszja. W: Leon Cyboran: Klasyczna joga indyjska. Jogasutry przypisywane Patańdżalemu i Jogabhaszja, czyli komentarz do Jogasutr przypisywany Wjasie. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 1986, s. 164, seria: Biblioteka Klasyków Filozofii. ISBN 83-01-05354-2.
  3. ↑ a b Małgorzata Sacha: Patala. W: Zaświaty i krainy mityczne. M.Sacha-Piekło (red.). Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1999, s. 184. ISBN 83-7006-854-5.
  4. ↑ Andrzej Ługowski: Tadeusz Herrmann, Joanna Jurewicz, Bogusław Jan Koc, Andrzej Ługowski: Mały słownik klasycznej myśli indyjskiej. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 1992, s. 66. ISBN 83-900523-2-6.
  5. ↑ Jan Knappert: Mitologia Indii. Maciej Karpiński (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 1996, s. 263, seria: Mity i legendy świata. ISBN 83-7120-180-X.
  6. ↑ Zaświaty i krainy mityczne. M.Sacha-Piekło (red.). Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1999, s. 156. ISBN 83-7006-854-5.
  7. ↑ Patala. W: Jan Knappert: Mitologia Indii. Maciej Karpiński (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 1996, s. 264, seria: Mity i legendy świata. ISBN 83-7120-180-X.
  8. ↑ Małgorzata Sacha: Patala. W: Zaświaty i krainy mityczne. M.Sacha-Piekło (red.). Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1999, s. 185. ISBN 83-7006-854-5.
  9. ↑ Władimir Erman, Eduard Tiomkin: Mity starożytnych Indii. Wyd. 1. Bydgoszcz: Pomorze, 1987. ISBN 83-7003-053-X.
  10. ↑ Małgorzata Sacha: Zaświaty i krainy mityczne. M.Sacha-Piekło (red.). Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1999, s. 156. ISBN 83-7006-854-5.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Patala_(hinduizm)&oldid=69594775”