Polska Organizacja Patriotyczna Młody Orzeł

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Polska Organizacja Patriotyczna „Młody Orzeł” (P.O.P Młody Orzeł) – młodzieżowa organizacja konspiracyjna, założona pod koniec 1939 roku. Jej celem zasadniczym była walka z okupantem. Program polityczny ukierunkowany na współpracę z organizacjami ludowymi[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze konspiracyjne zebranie miało miejsce 11 listopada 1939 roku. Nakreślono na nim plan działania zakładający realizację następujących zamierzeń:

  • opracowanie projektu statutu organizacji
  • ustalenie nazwy organizacji
  • przygotowanie listy osób, które mogą zostać zwerbowane do organizacji
  • gromadzenie broni i wszelkich materiałów wojskowych

W zebraniu tym brali udział m.in. Stanisław Oczkowicz, Franciszek Krawiec, Mieczysław Szaleniec.

26 grudnia 1939 miało miejsce oficjalne zawiązanie organizacji konspiracyjnej i złożenie przysięgi przez przyjętych członków. Dokonano na nim wyboru zarządu i Komendę Główną. Przysięga polegała na powtarzaniu kolejno przez wszystkich członków roty przysięgi za Komendantem Głównym P.O.P Młody Orzeł. Zapoznano się z projektem statutu organizacji.

Cel i zadania organizacji[edytuj | edytuj kod]

Status organizacji został przyjęty 26 grudnia, określał następujące cele i zadania członków: Cel organizacji

  • Walka o wyzwolenie Polski z niewoli
  • Utrzymanie porządku na terenach organizacyjnych przed objęciem władzy państwowej

Zadania

  • Przygotowanie młodzieży polskiej do czynnej lub pomocniczej służby wojskowej
  • Podtrzymanie ducha patriotycznego wśród narodu polskiego
  • Obserwowanie zachowania się poszczególnych jednostek na terenie organizacyjnym i składanie informacji

Zgodnie z przyjętym statutem członkami organizacji mogą być Polacy o duchu patriotycznym w wieku od 17 do 28 lat włącznie[2], wyłącznie mogą należeć od 16 lat, jeżeli ich rozwój umysłowy i fizyczny odpowiada wymaganiom organizacji. VII punkt statutu tak określał obowiązki i prawa członka: Obowiązki

  • ścisłe wykonywanie rozkazów Komendy Głównej
  • nieograniczone poświęcenie dla spraw organizacyjnych
  • donoszenie wszelkich spostrzeżeń ważnych dla organizacji
  • podtrzymanie ducha polskości wśród rodaków
  • nie popieranie źródeł, które przynoszą wrogowi korzyści
  • należyte zachowanie się
  • niesienie pomocy słabym i biednym rodakom w miarę możliwości
  • uiszczanie opłaty miesięcznej członkowskiej - 1 zł

Prawa członka

  • korzystanie z wszelkich przywilejów wydanych przez Komendę Główną
  • sporządzenie oskarżenia na osobę szkodliwie działającą dla Ojczyzny[3]

Kolejne rozdziały zawierały określenie przypadku wykluczenia członka z organizacji (rozdział IX), podział administracyjny (X), określenie kompetencji członków zarządu organizacji (XIV, XV, XVI). Odnośnie do podziału administracyjnego przyjęto, że okręg organizacyjny (powiat) dzielić się będzie na pluton i drużynę. Drużynę stanowili członkowie z jednej wsi.

P.O.P Młody Orzeł w szybkim tempie zwiększyła swą liczebność. Komenda Główna postanowiła rozpocząć działalność propagandową wśród społeczeństwa ziemi miechowskiej. Udostępnione przez Mariana Lisa radio, służyło do nasłuchu wiadomości, które starano się upowszechniać. W początkowym okresie ulotki pisano ręcznie gdyż nie posiadano maszyny do pisania. Została ona zakupiona dopiero w późniejszym czasie. Pozwoliła na redagowanie ulotek i odezw. Działalność uwidaczniała za sprawą kolportowania odezw najczęściej przy kościołach oraz przy uczęszczanych drogach i ścieżkach.

Treść pierwszej ulotki Bracia Rodacy Niedługo nadejdzie dzień wyzwolenia. Nie załamujcie się i wytrwajcie! Barbarzyński okupant zostanie rozbity w strzępy gdy zgotujemy mu krwawy odwet. Organizujcie się i przeszkadzajcie Niemcom na każdym kroku. Niech żyje Niepodległa Polska! Precz z okupantem hitlerowskim! Polska Organizacja Patriotyczna

Na początku 1940 Józef Oczkowicz stworzył odezwę Młody Orzeł w formie piosenki:

  • Czuwaj, czuwaj Młody Orle,

Zbliża się czas wzloty. Wnet wylecisz w działań pole. Bądź gotów do lotu.

  • Pręż swe członki i ostrz szpony,

Do walki z ciemiężcą. Gdy ich przyjdzie użyć w walce, By wyjść z niej zwycięzcą.

  • Doczeka się naród Polski,

Doczeka się błogich dni. Gdy nasz Młody Orzeł wzleci, Odmłodniały w polskiej krwi.

  • Młody Orzeł odrodzony,

Lotem swoim zdziwi świat. I zakrąży ponad Polską, Jak za dawnych, dawnych lat.

Działalność P.O.P Młody Orzeł na początku koncentrowała się przede wszystkim na werbunku nowych członków oraz zdobywaniu broni. Broń była bowiem miernikiem siły i zdolności wykonania różnych działań bojowych.

Władze wybrane 26 grudnia[edytuj | edytuj kod]

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwę Polska Organizacja Patriotyczna zaproponował Franciszek Krawiec, przyjęta została jednomyślnie przez założycieli. Dla podkreślenia, że jest to organizacja młodzieżowa Stanisław Oczkowicz wniósł aby dodano określenie "Młody Orzeł".

Założyciele[edytuj | edytuj kod]

Uczestnikami oficjalnego zebrania jakie miało miejsce 26 grudnia byli:

Wiek obecnych założycieli mieścił się w przedziale 16-18 lat. Zebranie to miało miejsce w domu Norberta Michty w Janowicach.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Józef Oczkowicz, Wspomnienia, wydanie II, Miechów 2009.
  2. Józef Oczkowicz, Wspomnienia, wydanie II, Miechów 2009, str 52
  3. Część dokumentów założycielskich Młodego Orła znajduje się w Archiwum Akt Nowych w Warszawie, pozostała część przechowywana przez Stanisława Oczkowicz i Józefa Oczkowicz została przekazana Norbertowi Michcie, gdzie znajdują się obecnie w jego prywatnym nielegalnym posiadaniu.