Renata Jasińska-Nowak
Renata Jasińska-Nowak (ur. 17 marca 1953 w Zielonej Górze) – polska aktorka[1] i reżyserka teatralna, dyrektor Teatru Arka we Wrocławiu"[2].
Życiorys
Absolwentka Krakowskiej PWST, dyplom uzyskała 1978 roku.
W czasie studiów pierwsze kroki jako aktorka stawiała na scenie Lubuskiego Teatru w Zielonej Górze, w sezonie 1972/73 na scenie lalkowej. Grała tam w kilku sztukach między innymi: Jaś Czy Małgosia? , Jak To Cała Zgraja Wilków Chciała Porwać Mikołaja.
Od 1978 do 1981 roku była aktorką Wrocławskiego Teatru Lalek we Wrocławiu, a w latach 1981-1987 aktorką Teatru im. Cypriana Kamila Norwida w Jeleniej Górze. Od 1980 członkini Solidarności, wiceprzewodnicząca Komitetu Zakładowego we Wrocławskim Teatrze Lalek, współpracowniczka środowiska Wrocławskiego Teatru Współczesnego im. Edmunda Wiercińskiego. W latach 1983-1989 była współpracowniczką Komitetu Kultury Niezależnej we Wrocławiu oraz wrocławskiego niezależnego teatru Nie Samym Teatrem. W 1983 współzałożycielka, do 1988 aktorka, scenarzystka i współreżyser Niezależnego Teatru "Scena Czterdzieści i Cztery". W 1987 roku, pod naciskiem SB, dyrekcja Teatru im. C.K. Norwida nie przedłużyła z nią umowy o pracę. W latach 1987-1993 aktorka we Wrocławskim Teatrze Współczesnym im. Edmunda Wiercińskiego. W 1989 współzałożycielka (ze Zbigniewem Górskim i Andrzejem Nowakiem) reaktywowanej Solidarności we Wrocławskim Teatrze Współczesnym.
W czasie pracy artystycznej w Teatrze Norwida w Jeleniej Górze zapisała się znaczącą rolą Klary w „Zemście” A. Fredry. W tym okresie aktorka prowadziła niezależny teatr, którego osiągnięcia zauważone zostały przez Polonię australijską, która przyznała jej nagrodę Pol-Cult. W niezależnej kulturze realizowała przedstawienia funkcjonujące poza cenzurą: KSIĘGI NARODU I PIELGRZYMSTWA POLSKIEGO A. Mickiewicza, TESTAMENT KSIĘDZA POPIEŁUSZKI. Spektakle te, grane między innymi w Warszawie, Poznaniu i we Wrocławiu, zostały wysoko ocenione przez krytykę i widzów. Recenzje z tych wyjątkowych przedstawień ukazały się w piśmie „Obecność” oraz w słynnej „Kulturze Paryskiej”.13 VI 1987 uczestniczka spotkania niezależnych środowisk twórczych z Janem Pawłem II w kościele św. Krzyża w Warszawie. Wielokrotnie przesłuchiwana, zatrzymywana oraz pozbawiana ról w jeleniogórskim teatrze. W VIII 1987, pod naciskiem SB, dyrekcja Teatru im. C.K. Norwida nie przedłużyła z nią umowy o pracę.
W latach 1984–1987 współtworzyła – wspólnie z Iwoną Stankiewicz aktorką oraz aktorem Andrzejem Nowakiem – niezależny teatr Scena 44, którego spektakle prezentowane były w kościołach na terenie całej Polski. Ze względu na działalność polityczną została zatrzymana przez Służbę Bezpieczeństwa, a następnie usunięta z jeleniogórskiego teatru.
W owych czasach Scena 44 była była prężnie działającym niezależnym teatrem podziemnym, nie tylko w Jeleniej Górze, lecz także na scenach wielu kościołów w kraju. Obok Renaty Jasińskiej w teatrze występowali: Iwona Stankiewicz , Andrzej Nowak, Ryszard Węgrzyn (Teatr Dramatyczny w Wałbrzychu), Bogdan Michalewski (Teatr na Bruku). Za stronę organizacyjną odpowiedzialna była jeleniogórska Solidarność, w osobach: Andrzeja Piesiaka, Roman Niegosza, Władysław Niegosza oraz Edwarda Wryszcza.
Związki artystyczne z Teatrem Współczesnym we Wrocławiu zaowocowały kilkoma liczącymi się rolami. Zagrała m. in. Dunię w „Zbrodni i karze” Dostojewskiego.
Od 1992 roku, jako jeden ze współzałożycieli, nieprzerwanie związana z Teatrem Arka we Wrocławiu. Prowadzi teatr samodzielnie, z powodzeniem łącząc rolę aktorki, autorki scenariuszy, reżyserki i dyrektorki teatru. Będąc jego spiritus movens odważnie i z rosnącym powodzeniem rozszerza zakres działalności artystycznej, skupiając wokół siebie ludzi wrażliwych, zdolnych i otwartych na twórcze eksperymentowanie w teatrze. Sama wybiera do pracy adeptów, mając i w tej kwestii szczególne wyczucie.
Od 2011 członek Rady Kultury Dolnego Śląska.
W 2006 roku zagrała w filmie Filipa Bajona "Fundacja" matkę chłopca niepełnosprawnego.
Do 16 II 1988 rozpracowywana przez Wydz. III WUSW w Jeleniej Górze w ramach SOS kryptonim Renia.
Nagrody i wyróżnienia
- Złota Odznaka Honorowa – Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego (2013 r.)
- Laureatka konkursu Akcja Akacja, Akcja Dąb "Niezwykły Dolnoślązak" (2013 r.)
- Europejska Nagroda Obywatelska dla prowadzonego przez Renatę Jasińską-Nowak Teatru Arka[3] (2013 r.)
- Nagroda Wrocławia dla Teatru Arka (2013 r.)
- Nagroda Ministra Kultury i Sztuki za osiągnięcia w dziedzinie teatru (2004 r.)
- Nagroda na Festiwalu Teatru Jednego Aktora w Toruniu
- Nagroda Miasta Wrocławia przyznawana przez wojewodę wrocławskiego (1980 r.)
- Pierwsza nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym w Zagrzebiu (1978 r)
- Nagroda Polcul Foundation za działalność artystyczną NTSCiC (1986 r.)
- ↑ Michał Orlicz, Łukasz Sołtysik: Encyklopedia Solidarności. [dostęp 2014-07-14].
- ↑ Renata Jasińska-Nowak. [dostęp 2014-07-14].
- ↑ Teatr Arka oraz Jacek Głomb odebrali Europejską Nagrodę Obywatelską 2013. 23-09-2013. [dostęp 2014-07-22].