Hospodar: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
stare ale co? jest a jakże |
drobne redakcyjne |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
'''Hospodar''' – tytuł władców używany od [[XIV wiek]]u przez kancelarie posługujące się [[język ruski|językiem ruskim]]{{r|encyklopediapwnpl-definicja}}. W [[Rosja|Rosji]] ''gosudar'' był tytułem [[car]]a. Jest to stare słowo pochodzenia [[język prasłowiański|słowiańskiego]] (w [[język rosyjski|jęz. ros.]] Господарь), oznaczające pana, [[władza|władcę]], [[książę|księcia]]. |
'''Hospodar''' – tytuł władców używany od [[XIV wiek]]u przez kancelarie posługujące się [[język ruski|językiem ruskim]]{{r|encyklopediapwnpl-definicja}}. W [[Rosja|Rosji]] ''gosudar'' był tytułem [[car]]a. Jest to stare słowo pochodzenia [[język prasłowiański|słowiańskiego]] (w [[język rosyjski|jęz. ros.]] Господарь), oznaczające pana, [[władza|władcę]], [[książę|księcia]]. |
||
W [[język polski|języku polskim]] stosowane najczęściej z przymiotnikiem ''mołdawski'' lub ''wołoski'' – dla określenia władcy [[Hospodarstwo Mołdawskie|Mołdawii]] lub [[Hospodarstwo Wołoskie|Wołoszczyzny]] w wiekach |
W [[język polski|języku polskim]] stosowane najczęściej z przymiotnikiem ''mołdawski'' lub ''wołoski'' – dla określenia władcy [[Hospodarstwo Mołdawskie|Mołdawii]] lub [[Hospodarstwo Wołoskie|Wołoszczyzny]] w wiekach XIV–XVIII. |
||
Tytułu hospodara, jako nadrzędnego w stosunku do podległych im litewskich i ruskich książąt oraz [[Kniaź|kniaziów]], oficjalnie używali również [[Wielkie Księstwo Litewskie|wielcy książęta litewscy]], przede wszystkim w okresie sprzed zawarcia [[Unia lubelska|unii lubelskiej (1569)]]. Przykładowo w [[Statuty litewskie|statutach litewskich]] [[Zygmunt III Waza]], tytułował siebie ''hospodarem''{{r|Mala Encyklopedya Polska-s17}}, w ten sam sposób szlachta na [[Wielkie Księstwo Litewskie|Litwie]] oddawała cześć władcy: ''Naiaśnieyszy Hospodar Król Jego Mość''{{r|homoeconomicus.uwb.edu.pl}}. Taka tytulatura nadal jest przyjmowana niekiedy we współczesnej polskiej historiografii. |
Tytułu hospodara, jako nadrzędnego w stosunku do podległych im litewskich i ruskich książąt oraz [[Kniaź|kniaziów]], oficjalnie używali również [[Wielkie Księstwo Litewskie|wielcy książęta litewscy]], przede wszystkim w okresie sprzed zawarcia [[Unia lubelska|unii lubelskiej (1569)]]. Przykładowo w [[Statuty litewskie|statutach litewskich]] [[Zygmunt III Waza]], tytułował siebie ''hospodarem''{{r|Mala Encyklopedya Polska-s17}}, w ten sam sposób szlachta na [[Wielkie Księstwo Litewskie|Litwie]] oddawała cześć władcy: ''Naiaśnieyszy Hospodar Król Jego Mość''{{r|homoeconomicus.uwb.edu.pl}}. Taka tytulatura nadal jest przyjmowana niekiedy we współczesnej polskiej historiografii. |
||
Wersja z 02:27, 21 sie 2021
Hospodar – tytuł władców używany od XIV wieku przez kancelarie posługujące się językiem ruskim[1]. W Rosji gosudar był tytułem cara. Jest to stare słowo pochodzenia słowiańskiego (w jęz. ros. Господарь), oznaczające pana, władcę, księcia.
W języku polskim stosowane najczęściej z przymiotnikiem mołdawski lub wołoski – dla określenia władcy Mołdawii lub Wołoszczyzny w wiekach XIV–XVIII.
Tytułu hospodara, jako nadrzędnego w stosunku do podległych im litewskich i ruskich książąt oraz kniaziów, oficjalnie używali również wielcy książęta litewscy, przede wszystkim w okresie sprzed zawarcia unii lubelskiej (1569). Przykładowo w statutach litewskich Zygmunt III Waza, tytułował siebie hospodarem[2], w ten sam sposób szlachta na Litwie oddawała cześć władcy: Naiaśnieyszy Hospodar Król Jego Mość[3]. Taka tytulatura nadal jest przyjmowana niekiedy we współczesnej polskiej historiografii.
Przypisy
- ↑ hospodar, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2015-04-01].
- ↑ Stanisław Plater: Mała Encyklopedya Polska. T. 1. Biblioteka Brytyjska, 1841, s. 17. [dostęp 1 kwietnia 2015].
- ↑ Wiek wstępowania w związki małżeńskie. W: Piotr Guzowski, Cezary Kukla: Struktury demograficzne rodziny na ziemiach polskich do połowy XX wieku. Przegląd badań i problemów. Białystok: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, 2014, s. 39. ISBN 78-83-64103-81-0. [dostęp 1 kwietnia 2015].