Tętnica korzeniowa wielka
Tętnica korzeniowa wielka, tętnica Adamkiewicza (łac. arteria radicularis magna, ang. artery of Adamkiewicz) – w anatomii człowieka największa tętnica korzeniowa przednia odcinka lędźwiowego rdzenia kręgowego[1][2]. Ma szczególne znaczenie w chirurgii aorty piersiowej.
Tętnica korzeniowa wielka jest zazwyczaj nieparzysta, odchodzi na wysokości Th9-Th10 od tętnicy międzyżebrowej lub tętnicy lędźwiowej i ma średnicę około 1 mm. Wnika do kanału kręgowego na wysokości między Th10 a L2 przez otwory międzykręgowe. Gałąź przednia tętnicy dzieli się na część wstępującą zaopatrującą rdzeń aż do dolnego odcinka piersiowego i część zstępującą, biegnącą do nici końcowej; unaczynia najczęściej stożek rdzeniowy (od Th9 do L2).
Zespół tętnicy Adamkiewicza
[edytuj | edytuj kod]Zator tętnicy Adamkiewicza prowadzi do zaburzenia w krążeniu rdzeniowym i niedokrwienia rdzenia. Obserwuje się wówczas niedowład spastyczny kończyn dolnych i zaburzenia sznurowe czucia bólu i temperatury[3].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Tętnicę opisał jako arteria radicularis anterior magna w 1881 roku[4] Albert Adamkiewicz, profesor patologii Akademii Krakowskiej[5]. W swojej pracy przedstawił wyniki badań nad zmiennością unaczynienia rdzenia kręgowego[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Adam Bochenek , Michał Reicher , Anatomia człowieka. Tom IV. Układ nerwowy ośrodkowy, wyd. VI, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, s. 397, ISBN 978-83-200-4203-0 .
- ↑ Richard L. Drake , A. Wayne Vogl , Adam W.M. Mitchell , Gray anatomia. Podręcznik dla studentów. T. 2, wyd. IV, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2020, s. 56, ISBN 978-83-66548-15-2 .
- ↑ Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny. Wojciech Kozubski, Paweł P. Liberski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006, s. 121–122. ISBN 83-200-3244-X.
- ↑ Janusz Skalski , Zbigniew Religa , Kardiochirurgia dziecięca, tom 2, Katowice: "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, 2003, s. 20 .
- ↑ Adamkiewicz' artery w bazie Who Named It (ang.)
- ↑ Adamkiewicz A. Die Blutgefässe des menschlichen Rückenmarkes. I. Theil. Die Gefässe der Rückenmarkssubstanz. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften, mathematisch-naturwissenschaftliche Classe (Wien)”. 84, s. 469-502, 1881.