Wybory parlamentarne w Azerbejdżanie w 2010 roku
Wybory parlamentarne w Azerbejdżanie w 2010 roku – wybory do Zgromadzenia Narodowego przeprowadzone 7 listopada 2010. Zwycięstwo odniosła rządząca Partia Nowego Azerbejdżanu, która zdobyła większość mandatów (74 ze 125). Międzynarodowi obserwatorzy z OBWE, Rady Europy i Unii Europejskiej stwierdzili, że proces wyborczy nie spełnił standardów demokratycznych.
Organizacja wyborów
[edytuj | edytuj kod]Zgromadzenie Narodowe Azerbejdżanu składa się ze 125 członków, wybieranych w jednomandatowych okręgach wyborczych na 5-letnią kadencję. Poprzednie wybory odbyły się 6 listopada 2005[1][2]. Zgodnie z konstytucją wybory odbywają się w pierwszą niedzielę listopada. 6 maja 2010 Centralna Komisja Wyborcza wyznaczyła datę wyborów na 7 listopada 2010[3], co 3 września 2010 oficjalnie zatwierdził prezydent İlham Əliyev. W wyborach w 2005 prezydencka partia Nowy Azerbejdżan zdobyła 61 mandatów. Według międzynarodowych obserwatorów z OBWE nie spełniły one standardów demokratycznych[1][2].
Kampania wyborcza rozpoczęła się 15 października 2010. Przed jej rozpoczęciem i w jej trakcie opozycja oraz organizacje broniące praw człowieka (Human Rights Watch, Election Monitoring and Democracy Studies Centre - EMDSC) skarżyły się na łamanie wolności słowa oraz zastraszenia i aresztowania niezależnych dziennikarzy. Podkreślały także trudności opozycji w związku z obowiązującym prawem wyborczym, w tym problemy przy rejestracji kandydatów, nierówny dostęp do publicznych mediów, likwidację dotacji państwowej dla kandydatów oraz skrócenie czasu kampanii wyborczej z 60 do 23 dni. Azerskie władze zaprzeczyły zarzutom o stosowaniu przemocy i zastraszaniu dziennikarzy oraz działaczy opozycji. Podkreśliły, że każdy z kandydatów dysponował 4-minutowym czasem antenowym w telewizji publicznej oraz mógł bez ograniczeń wykorzystać w swojej kampanii internet[4]. Spośród 2500 zgłoszonych do wyborów kandydatów komisja wyborcza zarejestrowała 690[5].
Głosowanie i wyniki
[edytuj | edytuj kod]W wyborach wzięły udział wszystkie główne partie polityczne, w tym opozycyjne. Uprawnionych do głosowania było 4,84 mln osób spośród 9 mln mieszkańców. Głosowanie odbyło się w pokojowej atmosferze[1][6].
Według oficjalnych wyników opublikowanych przez komisję wyborczą 8 listopada 2010, rządzący Nowy Azerbejdżan zdobył 74 ze 125 mandatów w parlamencie. Frekwencja wyborcza wyniosła 50,1%[7][8]. Żadnego mandatu nie uzyskała największa partia opozycyjna Partia Równości (Müsavat Partiyası). Odrzuciła ona wyniki wyborów i uznała je za niezgodne z prawem i niedemokratyczne. 38 mandatów zdobyli kandydaci niezależni popierający w większości partię rządzącą. 13 mandatów zdobyło 10 mniejszych ugrupowań opozycyjnych[7]. Centralna Komisja Wyborcza ogłosiła, że nie dopatrzyła żadnych nieprawidłowości wpływających na całościowy wynik głosowania, a partia rządząca uznała wybory za wolne i uczciwe[9].
- Szczegółowe wyniki wyborów:
| Partia polityczna | Liczba głosów | % | +/– | Liczba mandatów | +/– | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Partia Nowego Azerbejdżanu (Yeni Azərbaycan Partiyası, YAP) | 74 | +11 | ||||
| Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası (Partia Solidarność Obywatelska) | 3 | |||||
| Ana Vaten Partiyası (Partia Ojczyzna) | 2 | |||||
| Democratic Reforms | 1 | |||||
| Great Creation | 1 | |||||
| Movement for National Rebirth | 1 | |||||
| Ümud Partiyası (Patia Nadziei) | 1 | |||||
| Civic Unity | 1 | |||||
| Civic Welfare | 1 | |||||
| Adalet (Sprawiedliwość) | 1 | |||||
| Popular Front of United Azerbaijan | 1 | |||||
| Kandydaci niezależni | 38 | |||||
| Razem | 100% | - | 125 | - | ||
| Źródło:[7] | ||||||
Ocena głosowania
[edytuj | edytuj kod]Wybory monitorowane były przez zagranicznych obserwatorów m.in. z OBWE, Rady Europy i Unii Europejskiej. Organizacje te we wspólnie opublikowanym raporcie stwierdziły, że wybory "nie stanowiły znaczącego postępu w demokratycznym rozwoju kraju". Stwierdziły, że ograniczenia wolności mediów i wolności zgromadzeń oraz niedoskonały proces rejestracji kandydatów nie stwarzał przesłanek do prawdziwej debaty wyborczej. W sposób pozytywny misja oceniła głosowanie w 90% skontrolowanych lokali wyborczych (1,1 tys. z 5,2); w pozostałych 10% dopatrzyła się poważnych naruszeń, w tym przypadków wypełniania urn wyborczych. Wymieniła negatywne aspekty procesu wyborczego takie jak: dominacja jednej partii w życiu politycznym, nierówny dostęp do mediów, przypadki aresztowań dziennikarzy i zastraszania wyborców oraz kandydatów, skrócenie kampanii wyborczej do 23 dni, rozbieżność między liczbą zarejestrowanych wyborców (4,84 mln) a danymi urzędu statystycznego (6 mln osób w wieku powyżej 18 lat). Obserwatorzy negatywnie ocenili proces liczenia głosów w 31% komisji wyborczych[1].
Szef delegacji Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE oświadczył, że kraj musi poczynić większy postęp w rozwoju prawdziwie pluralistycznej demokracji. Szefowa delegacji Parlamentu Europejskiego Anneli Jäätteenmäki stwierdziła, że obserwatorzy dopatrzyli się nieprawidłowości przy zliczaniu głosów, przypadków zastraszania opozycji i wypełniania urn wyborczych. Zaleciła władzom zwiększenie wysiłków w celu demokratyzacji kraju. Szefowa delegacji ODIHR oznajmiła, że proces wyborczy nie spełnił wymagań stawianych demokratycznym wyborom[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d INTERNATIONAL ELECTION OBSERVATION - Republic of Azerbaijan — Parliamentary Elections, 7 November 2010 - STATEMENT OF PRELIMINARY FINDINGS AND CONCLUSIONS. osce.org, 8 listopada 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
- ↑ a b AZERBAIJAN (Milli Mejlis) - ELECTIONS IN 2005. ipu.org. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
- ↑ Azerbaijan goes to polls on 7 November. News.Az, 6 maja 2010. [dostęp 2010-11-11].
- ↑ Rights groups condemn 'abuses' ahead of Azerbaijan vote. BBC News, 26 października 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
- ↑ Azerbaijan opposition slams vote 'fraud'. presstv.ir, 9 listopada 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
- ↑ Azerbaijan election to extend rule of Aliyev party. Reuters, 6 listopada 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
- ↑ a b c Azerbaijan's Most Prominent Opposition Parties Lose Parliament Mandates. rferl.org, 10 listopada 2010. [dostęp 2010-11-13]. (ang.).
- ↑ Aliyev wins Azerbaijan elections. presstv.ir, 8 listopada 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
- ↑ Aliyev loyalists sweep the board in Azerbaijan vote. Reuters, 8 listopada 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
- ↑ Azerbaijan's elections, though peaceful with opposition participation, did not mark meaningful progress in democratic development. osce.org, 8 listopada 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
