Wybory parlamentarne w Azerbejdżanie w 2010 roku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Azerbejdżan
Godło Azerbejdżanu
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Azerbejdżanu

Wikiprojekt Polityka

Wybory parlamentarne w Azerbejdżanie w 2010 rokuwybory do Zgromadzenia Narodowego przeprowadzone 7 listopada 2010. Zwycięstwo odniosła rządząca Partia Nowego Azerbejdżanu, która zdobyła większość mandatów (74 ze 125). Międzynarodowi obserwatorzy z OBWE, Rady Europy i Unii Europejskiej stwierdzili, że proces wyborczy nie spełnił standardów demokratycznych.

Organizacja wyborów[edytuj | edytuj kod]

Zgromadzenie Narodowe Azerbejdżanu składa się ze 125 członków, wybieranych w jednomandatowych okręgach wyborczych na 5-letnią kadencję. Poprzednie wybory odbyły się 6 listopada 2005[1][2]. Zgodnie z konstytucją wybory odbywają się w pierwszą niedzielę listopada. 6 maja 2010 Centralna Komisja Wyborcza wyznaczyła datę wyborów na 7 listopada 2010[3], co 3 września 2010 oficjalnie zatwierdził prezydent İlham Əliyev. W wyborach w 2005 prezydencka partia Nowy Azerbejdżan zdobyła 61 mandatów. Według międzynarodowych obserwatorów z OBWE nie spełniły one standardów demokratycznych[1][2].

Kampania wyborcza rozpoczęła się 15 października 2010. Przed jej rozpoczęciem i w jej trakcie opozycja oraz organizacje broniące praw człowieka (Human Rights Watch, Election Monitoring and Democracy Studies Centre - EMDSC) skarżyły się na łamanie wolności słowa oraz zastraszenia i aresztowania niezależnych dziennikarzy. Podkreślały także trudności opozycji w związku z obowiązującym prawem wyborczym, w tym problemy przy rejestracji kandydatów, nierówny dostęp do publicznych mediów, likwidację dotacji państwowej dla kandydatów oraz skrócenie czasu kampanii wyborczej z 60 do 23 dni. Azerskie władze zaprzeczyły zarzutom o stosowaniu przemocy i zastraszaniu dziennikarzy oraz działaczy opozycji. Podkreśliły, że każdy z kandydatów dysponował 4-minutowym czasem antenowym w telewizji publicznej oraz mógł bez ograniczeń wykorzystać w swojej kampanii internet[4]. Spośród 2500 zgłoszonych do wyborów kandydatów komisja wyborcza zarejestrowała 690[5].

Głosowanie i wyniki[edytuj | edytuj kod]

W wyborach wzięły udział wszystkie główne partie polityczne, w tym opozycyjne. Uprawnionych do głosowania było 4,84 mln osób spośród 9 mln mieszkańców. Głosowanie odbyło się w pokojowej atmosferze[1][6].

Według oficjalnych wyników opublikowanych przez komisję wyborczą 8 listopada 2010, rządzący Nowy Azerbejdżan zdobył 74 ze 125 mandatów w parlamencie. Frekwencja wyborcza wyniosła 50,1%[7][8]. Żadnego mandatu nie uzyskała największa partia opozycyjna Partia Równości (Müsavat Partiyası). Odrzuciła ona wyniki wyborów i uznała je za niezgodne z prawem i niedemokratyczne. 38 mandatów zdobyli kandydaci niezależni popierający w większości partię rządzącą. 13 mandatów zdobyło 10 mniejszych ugrupowań opozycyjnych[7]. Centralna Komisja Wyborcza ogłosiła, że nie dopatrzyła żadnych nieprawidłowości wpływających na całościowy wynik głosowania, a partia rządząca uznała wybory za wolne i uczciwe[9].

  • Szczegółowe wyniki wyborów:
Partia polityczna Liczba głosów % +/– Liczba mandatów +/–
Partia Nowego Azerbejdżanu (Yeni Azərbaycan Partiyası, YAP) 74 +11
Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası (Partia Solidarność Obywatelska) 3
Ana Vaten Partiyası (Partia Ojczyzna) 2
Democratic Reforms 1
Great Creation 1
Movement for National Rebirth 1
Ümud Partiyası (Patia Nadziei) 1
Civic Unity 1
Civic Welfare 1
Adalet (Sprawiedliwość) 1
Popular Front of United Azerbaijan 1
Kandydaci niezależni 38
Razem 100% - 125 -
Źródło:[7]

Ocena głosowania[edytuj | edytuj kod]

Wybory monitorowane były przez zagranicznych obserwatorów m.in. z OBWE, Rady Europy i Unii Europejskiej. Organizacje te we wspólnie opublikowanym raporcie stwierdziły, że wybory "nie stanowiły znaczącego postępu w demokratycznym rozwoju kraju". Stwierdziły, że ograniczenia wolności mediów i wolności zgromadzeń oraz niedoskonały proces rejestracji kandydatów nie stwarzał przesłanek do prawdziwej debaty wyborczej. W sposób pozytywny misja oceniła głosowanie w 90% skontrolowanych lokali wyborczych (1,1 tys. z 5,2); w pozostałych 10% dopatrzyła się poważnych naruszeń, w tym przypadków wypełniania urn wyborczych. Wymieniła negatywne aspekty procesu wyborczego takie jak: dominacja jednej partii w życiu politycznym, nierówny dostęp do mediów, przypadki aresztowań dziennikarzy i zastraszania wyborców oraz kandydatów, skrócenie kampanii wyborczej do 23 dni, rozbieżność między liczbą zarejestrowanych wyborców (4,84 mln) a danymi urzędu statystycznego (6 mln osób w wieku powyżej 18 lat). Obserwatorzy negatywnie ocenili proces liczenia głosów w 31% komisji wyborczych[1].

Szef delegacji Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE oświadczył, że kraj musi poczynić większy postęp w rozwoju prawdziwie pluralistycznej demokracji. Szefowa delegacji Parlamentu Europejskiego Anneli Jäätteenmäki stwierdziła, że obserwatorzy dopatrzyli się nieprawidłowości przy zliczaniu głosów, przypadków zastraszania opozycji i wypełniania urn wyborczych. Zaleciła władzom zwiększenie wysiłków w celu demokratyzacji kraju. Szefowa delegacji ODIHR oznajmiła, że proces wyborczy nie spełnił wymagań stawianych demokratycznym wyborom[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d INTERNATIONAL ELECTION OBSERVATION - Republic of Azerbaijan — Parliamentary Elections, 7 November 2010 - STATEMENT OF PRELIMINARY FINDINGS AND CONCLUSIONS. osce.org, 8 listopada 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
  2. a b AZERBAIJAN (Milli Mejlis) - ELECTIONS IN 2005. ipu.org. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
  3. Azerbaijan goes to polls on 7 November. News.Az, 6 maja 2010. [dostęp 2010-11-11].
  4. Rights groups condemn 'abuses' ahead of Azerbaijan vote. BBC News, 26 października 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
  5. Azerbaijan opposition slams vote 'fraud'. presstv.ir, 9 listopada 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
  6. Azerbaijan election to extend rule of Aliyev party. Reuters, 6 listopada 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
  7. a b c Azerbaijan's Most Prominent Opposition Parties Lose Parliament Mandates. rferl.org, 10 listopada 2010. [dostęp 2010-11-13]. (ang.).
  8. Aliyev wins Azerbaijan elections. presstv.ir, 8 listopada 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
  9. Aliyev loyalists sweep the board in Azerbaijan vote. Reuters, 8 listopada 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
  10. Azerbaijan's elections, though peaceful with opposition participation, did not mark meaningful progress in democratic development. osce.org, 8 listopada 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).