Jukka Rahja
Jukka (Juhana) Rahja (ur. 19 lipca 1887 r. w Kronsztadzie[1], zm. 31 sierpnia 1920 r. w Piotrogrodzie) - fiński i rosyjski robotnik oraz rewolucjonista, uczestnik rewolucji październikowej, działacz Komunistycznej Partii Finlandii.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Od 1903 r. działał w Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji[2].
W lipcu 1917 r. opowiadał się za natychmiastowym zbrojnym wystąpieniem bolszewików w Piotrogrodzie, po demonstracjach przeciwko Rządowi Tymczasowemu (tzw. dniach lipcowych) został aresztowany[3]. Należał do najbardziej radykalnego skrzydła miejskiego komitetu bolszewików[3], w początku października 1917 r. domagał się niezwłocznego podjęcia nowej próby przejęcia władzy[3].
W końcu stycznia 1918 r. Rahja razem z braćmi Eino i Jaakko, również bolszewikami[2], udał się do Finlandii jako dowódca pociągu pancernego wiozącego amunicję i broń dla fińskich czerwonych. Jednak już 27 stycznia 1918 r., w pierwszych dniach wojny domowej w Finlandii, został ranny w obie nogi w zasadzce białych Finów na pociąg z amunicją i zaopatrzeniem jadący z Piotrogrodu, pod Kämärä. Uniemożliwiło mu to udział w dalszych starciach[2]. Rahja wrócił do Rosji Radzieckiej i pozostał w Piotrogrodzie po klęsce czerwonych w wojnie domowej w Finlandii. Sugerował objęcie fińskich uchodźców w Piotrogrodzie obowiązkiem służby w Armii Czerwonej[2]. W latach 1918-1919 uczęszczał w Piotrogrodzie na kurs wojskowy[2].
W marcu 1919 r. był delegatem Finów na kongres III Międzynarodówki[2]. Eino i Jukka Rahja byli wśród przywódców Komunistycznej Partii Finlandii, należeli do komitetu centralnego partii. Ich działalność budziła kontrowersje wśród fińskich komunistów, tym bardziej, że obydwaj zajmowali się również przemytem przez fińsko-radziecką granicę[2]. Eino i Jukka Rahja kierowali jedną z głównych frakcji w Komunistycznej Partii Finlandii, rywalizującą z frakcją Kullervo Mannera i Yrjö Siroli[1]. Latem 1919 r. Jukka Rahja demonstracyjnie opuścił komitet centralny Komunistycznej Partii Finlandii po tym, gdy inna jego członkini Aura Kiiskinen oskarżyła go, że nakazał ją śledzić[2].
Zginął w klubie fińskich komunistów w Piotrogrodzie, w domu Benois przy Prospekcie Kamiennoostrowskim, zastrzelony przez członka wewnątrzpartyjnej opozycji, oburzonej postępowaniem tych partyjnych liderów, którzy po zamieszkaniu w Piotrogrodzie prowadzili wystawny tryb życia, nie przejmując się złą sytuacją materialną szeregowych aktywistów partii[1]. Ośmioro ofiar strzelaniny zostało pochowanych na terenie pomnika rewolucjonistów na Polu Marsowym, gdzie na ich płycie nagrobnej zapisano, iż zginęli z rąk białych Finów[1]. Nazwiskiem Rahji nazwano miejscowość i stację kolejową w rejonie wsiewołoskim obwodu leningradzkiego[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- A. Rabinovitch, The Bolsheviks Come to Power. The Revolution of 1917 in Petrograd, Haymarket Books, Chicago 2017, ISBN 978-1-60846-793-8.