Płyta tektoniczna: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

[wersja nieprzejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 22:18, 18 lut 2012

Plik:Tectonic plates Serret.png

Tectonics plates (preserved surfaces) Mappamundi

Płyta tektoniczna (płyta/kra litosfery/litosferyczna) - największa jednostka podziału litosfery, zgodnie z teorią tektoniki płyt. Płyty litosfery graniczą ze sobą wzdłuż stref o wzmożonej aktywności sejsmicznej i wulkanicznej, jednakże same zachowują stosunkowo dużą spójność i sztywność. Mogą przemieszczać się poziomo po strefach obniżonej lepkości występujących w górnej części płaszcza Ziemi. Wyróżnia się płyty kontynentalne i oceaniczne.

Wyróżnia się kilka rodzajów granic płyt tektonicznych: strefy kolizji, subdukcji i obdukcji (granice konwergentne - dochodzi do zgniatania lub niszczenia litosfery), "spreadingu" (granice dywergentne - dochodzi do tworzenia nowych partii litosfery) i przemieszczania względnego (granice konserwatywne - przemieszczanie kier litosfery wzdłuż uskoku).

Płyty tektoniczne (płyty litosfery)

Pierwszego rzędu

Budują podłoże siedmiu kontynentów i Pacyfiku:

Drugiego rzędu

Mniejsze płyty, ukazane na mapie, za wyjątkiem arabskiej i indyjskiej nie zawierają mas lądowych:

Trzeciego rzędu

Całkiem małe płyty, które zwykle są rozpatrywane jako fragmenty większych. Nie są zaznaczone na mapie 15 płyt. Nie przez wszystkich autorów są akceptowane:

Płyta afrykańska

Płyta antarktyczna

Płyta australijska

Płyta eurazjatycka

Płyta filipińska
- Płyta mariańska
- Mobilna strefa Filipin

Płyta indyjska
- Płyta cejlońska (?)

Płyta Juan de Fuca
- Płyta Explorer
- Płyta Gorda

Płyta karaibska
- Mikropłyta Gonâve
- Płyta panamska

Płyta kokosowa
- Płyta Rivera

Płyta pacyficzna

Płyta południowoamerykańska

Płyta północnoamerykańska
- Płyta grenlandzka
- Płyta ochocka

prehistoryczne (hipotetyczne)

Zobacz też

płyta

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
 [[Grafika:Quake epicenters 1963-98.png|thumb|350px|right|Przestrzenny układ [[Trzęsienie ziemi|trzęsień ziemi]] odpowiada granicom płyt tektonicznych]]
 [[Grafika:Plate tectonics map.gif|thumb|right|Mapa płyt tektonicznych wg [[NASA]]]]
+[[Image:Tectonic plates Serret.png|thumb|300px|Tectonics plates (preserved surfaces) [http://mappamundi.free.fr/pageF.php  Mappamundi]]]
 '''Płyta tektoniczna''' ('''płyta'''/'''kra litosfery'''/'''litosferyczna''') - największa jednostka podziału [[Litosfera|litosfery]], zgodnie z teorią [[Tektonika płyt|tektoniki płyt]]. Płyty litosfery graniczą ze sobą wzdłuż stref o wzmożonej aktywności [[Sejsmiczność|sejsmicznej]] i [[Wulkanizm|wulkanicznej]], jednakże same zachowują stosunkowo dużą [[spójność]] i [[sztywność]]. Mogą przemieszczać się poziomo po strefach obniżonej [[Lepkość|lepkości]] występujących w górnej części płaszcza [[Ziemia|Ziemi]]. Wyróżnia się [[Płyta kontynentalna|płyty kontynentalne]] i [[Płyta oceaniczna|oceaniczne]].