Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego w Krakowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego
A-584 z 7 czerwca 1976
kaplica cmentarna
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Rakowicka 26

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Wezwanie

Zmartwychwstania Pańskiego

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego”
Ziemia50°04′25,91″N 19°57′15,13″E/50,073864 19,954203

Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego – kaplica cmentarna znajdująca się w Krakowie na Cmentarzu Rakowickim przy ul. Rakowickiej 26.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Po założeniu Cmentarza Rakowickiego w 1803 r. wybudowano drewnianą kaplicę. Prowizoryczna budowla i jej nieestetyczny wygląd wywołały ostrą krytykę w prasie krakowskiej. Z racji uznania Krakowa za twierdzę i prowadzenia prac fortyfikacyjnych oraz faktu iż cmentarz znajdował się w bezpośrednim sąsiedztwie pasa fortyfikacyjnego wojskowe władze austriackie czyniły znaczne trudności przy próbach wzniesienia nowej kaplicy cmentarnej.

Pierwszy projekt nowej neogotyckiej kaplicy został odrzucony. Krakowski bankier Ludwik Helcel i jego żona Anna Helcel postanowili wznieść kaplicę na własny koszt powierzając realizację Józefowi Czeszce budowniczemu i podpułkownikowi austriackiej artylerii. Do realizacji przyjęto projekt budowli o niskich wymiarach, bez wież w typie neoklasycystycznym. Pozwolenie na budowę uzyskano w 1856 r., ale kamień węgielny z nieznanych dziś przyczyn położono dopiero 27 lipca 1861 r. Uroczystej konsekracji kaplicy dokonał biskup krakowski Ludwik Łętowski 28 października 1862 r.

Wygląd i wnętrze[edytuj | edytuj kod]

Wnętrze kaplicy
Tył kaplicy

Neoklasycystyczna kaplica została wzniesiona na placu znajdującym się w centrum pierwotnego założenia cmentarza. Nad wejściem do kaplicy znajduje się malowany na blasze obraz Matki Boskiej Częstochowskiej z 1937 r. oraz łaciński napis: "Beati qui in Domino moriuntur" ("Błogosławieni, którzy umierają w Panu”).

Elementy dekoracyjne na zewnątrz i wewnątrz kaplicy wykonano z piaskowca, mensy i retabula ołtarza głównego i dwóch bocznych z drewna dębowego. Obraz malowany na płótnie przez Józefa Planka w 1862 r. z ołtarza głównego przedstawia scenę Zmartwychwstania Chrystusa. W ołtarzach bocznych znajdują się obrazy Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz klęczącym św. Stanisławem biskupem w szatach pontyfikalnych i św. Barbarą (pokazywany jedynie w niektórych okresach roku liturgicznego) oraz Śmierć św. Józefa.

Zgodnie z wolą fundatorów wyrażoną w akcie fundacyjnym w podziemiach kaplicy znajduje się krypta grobowa rodziny Helclów, ale tylko tych, którzy znali i władali językiem polskim. Na ścianach wewnątrz kaplicy umieszczono epitafia rodziny Helclów pochowanych w podziemiach wykonane z czarnego marmuru dębnickiego z portretami zmarłych malowanymi na blasze. Zobaczyć można portret fundatora Ludwika (1810-1872), jego żony Anny (1813-1880) oraz brata Ludwika Antoniego Zygmunta Helcla (1808-1870) prawnika, historyka i profesora UJ.


Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • ks Jan Dębski "Kaplica cmentarza Rakowickiego" [w] "Cmentarz Rakowicki w Krakowie" 1988.