Przejdź do zawartości

Železnica (dopływ Chotiny)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Železnica
ilustracja
Kontynent

Europa

Państwo

 Słowacja

Potok
Długość 17,5 km
Źródło
Miejsce Południowo-zachodnie stoki Panskéj javoriny (Góry Inowieckie)
Wysokość

650-700 m n.p.m.

Współrzędne

48°42′20″N 18°00′21″E/48,705556 18,005833

Ujście
Recypient Chotina
Miejsce

Jacovce

Wysokość

208 m n.p.m.

Współrzędne

48°36′48″N 18°07′49″E/48,613333 18,130278

Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, poniżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”

Železnica – potok w południowo-zachodniej Słowacji w dorzeczu Nitry, prawobrzeżny opływ Chotiny. Górny tok w Górach Inowieckich, dolny na obszarze Pogórza Naddunajskiego (słow. Podunajská pahorkatina), a konkretnie jego części zwanej Nitrianska pahorkatina. Płynie w granicach powiatu Topolczany[1].

Źródła na wysokości 650-700 m n.p.m., na południowo-zachodnich stokach góry Panská javorina, w grupie Wysokiego Inowca (słow. Vysoký Inovec). Ciek źródłowy spływa początkowo na południe, lecz zaraz skręca ku wschodowi, a nawet północnemu wschodowi. Potok płynie teraz w głębokiej, dość krętej dolinie, która sukcesywnie skręca ku południowemu wschodowi. Tu, w rejonie dużej osady rekreacyjnej Duchonka[2], potok opuszcza góry i wypływa na teren pogórza. Tu też, nieco niżej, jego tok na wysokości ok. 275 m n.p.m. przegradza zapora wodna, tworząca zbiornik zaporowy Duchonka[3]. Dalej potok płynie szeroką, łagodnie opadającą doliną przez Prašice, by nieco przed następną wsią (Jacovce), na wysokości 208 m n.p.m., ujść do Chotiny. Kilka większych dopływów Železnica przyjmuje jedynie w górnym biegu. Niżej jej dorzecze bardzo się zwęża i wpływają do niej jedynie nieliczne, bardzo drobne cieki wodne[4].

Rzeka posiada reżim niwalno-pluwialny, z największymi przepływami wczesną wiosną, w porze topnienia śniegów w Górach Inowieckich (luty-kwiecień) oraz podczas opadów na przełomie jesieni i zimy. Poza niektórymi miejscami na terenie Prašic ciek jest nieuregulowany. W dolnym biegu przejawia tendencje do meandrowania i erozyjnego niszczenia brzegów. Dolina w górnym biegu całkowicie zalesiona, w dolnym otoczona polami uprawnymi, pastwiskami i sadami.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. wg wykazu nazw obiektów wodnych ÚGKK SR (nazwy cieków wodnych) [1]
  2. Petrovič Daniel, Petrovič Jozef i in.: Považský Inovec. Turistický sprievodca ČSSR č. 24, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1986, s. 155
  3. wg wykazu nazw obiektów wodnych ÚGKK SR (nazwy zapór wodnych) [2]
  4. Považský Inovec. Piešťany, Turistická a cyklistická mapa 1 : 50 000, wyd. 5., VKÚ Harmanec, 2019 ISBN 978-80-99934-05-5