Aipysurus

	Aipysurus
	Lacépède, 1804
	; Przedstawiciel rodzaju – krępacz olbrzymi (A. laevis)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Rząd	łuskonośne
Podrząd	węże
Infrarząd	Alethinophidia
Nadrodzina	Elapoidea
Rodzina	zdradnicowate
Rodzaj	Aipysurus
	Typ nomenklatoryczny
	Aipysurus laevis Lacépède, 1804
Synonimy
	Stephanohydra Tschudi, 1837; Hypotropis J.E. Gray, 1846; Tomogaster J.E. Gray, 1849; Pelagophis Peters & Doria, 1878; Smithohydrophis Kharin, 1981;
	Stephanohydra Tschudi, 1837; Hypotropis J.E. Gray, 1846; Tomogaster J.E. Gray, 1849; Pelagophis Peters & Doria, 1878; Smithohydrophis Kharin, 1981;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aipysurus – rodzaj węży z rodziny zdradnicowatych (Elapidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w wodach Oceanu Indyjskiego i Spokojnego^[8].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Aipysurus: gr. αιπυς aipus „wysoki”^[9]; ουρα oura „ogon”^[10].
Stephanohydra: gr. στεφανος stephanos „diadem, korona”, od στεφανοω stephanoō „koronować”^[11]; υδρα hudra „wąż morski”^[12]. Gatunek typowy: Stephanohydra fusca von Tschudi, 1837.
Hypotropis: gr. ὑπο hupo „pod, poniżej”^[13]; τροπις tropis, τροπιδος tropidos „kil statku”^[14]. Gatunek typowy: Hypotropis jukesii J.E. Gray, 1846 (= Aipysurus laevis Lacépède, 1804).
Tomogaster: gr. τομος tomos „ostry, tnący”, od τεμνω temnō „ciąć”^[15]; γαστηρ gastēr, γαστρος gastros „brzuch”^[16]. Gatunek typowy: Tomogaster eydouxii J.E. Gray, 1849.
Pelagophis: gr. πελαγος pelagos „morze”^[17]; οφις ophis, οφεως opheōs „wąż”^[18]. Gatunek typowy: Pelagophis lubricus Peters & Doria, 1878 (= Aipysurus duboisi Bavay, 1869).
Smithohydrophis: Malcolm Arthur Smith (1875–1958), brytyjski herpetolog i lekarz pracujący na Półwyspie Malajskim; rodzaj Hydrophis Latreille, 1801^[7]. Gatunek typowy: Aipysurus apraefrontalis M.A. Smith, 1926.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[8]:

Aipysurus apraefrontalis Smith, 1926
Aipysurus duboisii Bavay, 1869 – krępacz wręgowany^[19]
Aipysurus eydouxii (Gray, 1849) – krępacz kolczasty^[19]
Aipysurus foliosquama Smith, 1926
Aipysurus fuscus (Tschudi, 1837)
Aipysurus laevis Lacépède, 1804 – krępacz olbrzymi^[20]
Aipysurus mosaicus^[21] Sanders, Rasmussen, Elmberg, Mumpuni, Guinea, Blias, Lee & Fry, 2012
Aipysurus pooleorum Smith, 1974
Aipysurus tenuis Lönnberg & Andersson, 1913

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Aipysurus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ B.G. de Lacépède. Mémoire sur plusieurs animaux de la Nouvelle- Hollande dont la description n’a pas encore été publiée. „Annales du Muséum d’Histoire Naturelle”. 4 (21), s. 197, 1804. (fr.).
↑ J.J. von Tschudi. Neues Genus von Wasserschlangen. „Archiv für Naturgeschichte”. 3 (1), s. 335, 1837. (niem.).
↑ J.E. Gray. A new genus of Sea-Snake from Port Essington. „The Annals and Magazine of Natural History”. 18, s. 284, 1846. (ang.).
↑ J.E. Gray: Catalogue of the specimens of snakes in the collection of the British museum. London: Printed by order of the Trustees, 1849, s. 59. (ang.).
↑ W. Peters & G. Doria. Catalogo dei Rettili e dei Batraci raccolti da O. Beccari, L.M. d’Albertis A.A. Bruijn nella sotto-regione Austro-Malese. „Annali del Museo Civico di Storia Naturale di Genova”. 13, s. 413, 1878. (wł.).
↑ ^a ^b V.E. Kharin. A review of sea snakes of the genus Aipysurus (Serpentes, Hydrophiidae). „Zoologicheskii Zhurnal”. 60 (2), s. 262, 1981. (ros.).
↑ ^a ^b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Aipysurus. The Reptile Database. [dostęp 2018-05-22]. (ang.).
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 10.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 247.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 221.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 106.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 107.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 243.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 239.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 97.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 164.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 154.
↑ ^a ^b W. Jaroniewski: Węże jadowite świata. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1984, s. 53. ISBN 83-02-00977-6.
↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 411. ISBN 83-01-14344-4.
↑ K.L. Sanders, A.R. Rasmussen, J. Elmberg, Mumpuni, M. Guinea, P. Blias, M.S.Y. Lee & B.G. Fry. Aipysurus mosaicus, a new species of egg-eating sea snake (Elapidae: Hydrophiinae), with a redescription of Aipysurus eydouxii (Gray, 1849). „Zootaxa”. 3431, s. 1–18, 2012. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256, OCLC 637083062 (ang.).

[itis-1] Aipysurus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Lacépède-2] B.G. de Lacépède. Mémoire sur plusieurs animaux de la Nouvelle- Hollande dont la description n’a pas encore été publiée. „Annales du Muséum d’Histoire Naturelle”. 4 (21), s. 197, 1804. (fr.).

[Tschudi-3] J.J. von Tschudi. Neues Genus von Wasserschlangen. „Archiv für Naturgeschichte”. 3 (1), s. 335, 1837. (niem.).

[Gray-4] J.E. Gray. A new genus of Sea-Snake from Port Essington. „The Annals and Magazine of Natural History”. 18, s. 284, 1846. (ang.).

[Gray1849-5] J.E. Gray: Catalogue of the specimens of snakes in the collection of the British museum. London: Printed by order of the Trustees, 1849, s. 59. (ang.).

[Peters&Doria-6] W. Peters & G. Doria. Catalogo dei Rettili e dei Batraci raccolti da O. Beccari, L.M. d’Albertis A.A. Bruijn nella sotto-regione Austro-Malese. „Annali del Museo Civico di Storia Naturale di Genova”. 13, s. 413, 1878. (wł.).

[Kharin-7] V.E. Kharin. A review of sea snakes of the genus Aipysurus (Serpentes, Hydrophiidae). „Zoologicheskii Zhurnal”. 60 (2), s. 262, 1981. (ros.).

[Uetz&Hallermann-8] P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Aipysurus. The Reptile Database. [dostęp 2018-05-22]. (ang.).

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=40_10]-9] Jaeger 1944 ↓, s. 10.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=277_247]-10] Jaeger 1944 ↓, s. 247.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=251_221]-11] Jaeger 1944 ↓, s. 221.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=136_106]-12] Jaeger 1944 ↓, s. 106.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=137_107]-13] Jaeger 1944 ↓, s. 107.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=273_243]-14] Jaeger 1944 ↓, s. 243.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=269_239]-15] Jaeger 1944 ↓, s. 239.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=127_97]-16] Jaeger 1944 ↓, s. 97.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=194_164]-17] Jaeger 1944 ↓, s. 164.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=184_154]-18] Jaeger 1944 ↓, s. 154.

[Jaroniewski-19] W. Jaroniewski: Węże jadowite świata. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1984, s. 53. ISBN 83-02-00977-6.

[pwn-20] Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 411. ISBN 83-01-14344-4.

[Sanders&inni-21] K.L. Sanders, A.R. Rasmussen, J. Elmberg, Mumpuni, M. Guinea, P. Blias, M.S.Y. Lee & B.G. Fry. Aipysurus mosaicus, a new species of egg-eating sea snake (Elapidae: Hydrophiinae), with a redescription of Aipysurus eydouxii (Gray, 1849). „Zootaxa”. 3431, s. 1–18, 2012. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]