Tekst źródłowy strony Biopaliwo

[[Plik:Biomass to liquid.jpg|thumb|Btl Diesel]]
[[Plik:Sugar cane leaves.jpg|mały|[[Cukrowiec lekarski|Trzcina cukrowa]] wykorzystywana do produkcji biopaliw]]
'''Biopaliwo''' – [[paliwo]] powstałe z przetwórstwa [[biomasa|biomasy]] — produktów [[Organizm|organizmów żywych]] np. roślinnych, zwierzęcych czy [[mikroorganizm]]ów.

== Przyczyny ==
Prace nad biopaliwami zaczęto prowadzić, bo obawiano się:
* niestabilności [[Bliski Wschód|Bliskiego Wschodu]]<ref name="ŚN241">{{cytuj pismo|nazwisko=Biello|imię=David|tytuł=Złudne obietnice|czasopismo=[[Świat Nauki]]|wydawca=Prószyński Media|wolumin=nr. 9 (241)|issn=0867-6380|data=wrzesień 2011|strony=41-47}}</ref>
* [[globalne ocieplenie|globalnego ocieplenia]] pod wpływem wzrostu stężenia dwutlenku węgla w atmosferze<ref name="ŚN241" />.

== Rodzaje biopaliw ==
Wyróżnia się biopaliwa:
* '''stałe''' – [[słoma]] w postaci bel lub kostek albo [[brykiet]]ów, granulat [[trociny|trocinowy]] lub słomiany – tzw. ''[[pellet]]'', [[Drewno (technika)|drewno]], siano i inne przetworzone [[odpady]] roślinne;
* '''ciekłe''' – [[biobenzyna|biobenzyny]], otrzymywane w drodze [[fermentacja alkoholowa|fermentacji alkoholowej]] węglowodanów do [[etanol]]u, fermentacji butylowej [[biomasa|biomasy]] do [[butanol]]u lub z [[Transestryfikacja|transestryfikowanych]] w [[biodiesel]] [[Oleje roślinne|olejów roślinnych]] (np. [[olej rzepakowy]])<ref name="Fukuda">{{cytuj | autor = Hideki Fukuda, Akihiko Kondo, Hideo Noda | tytuł = Biodiesel fuel production by transesterification of oils | czasopismo = Journal of Bioscience and Bioengineering | data = 2001-01 | data dostępu = 2024-07-09 | wolumin = 92 | numer = 5 | s = 405–416 | doi = 10.1016/S1389-1723(01)80288-7 | język = en | dostęp = z}}</ref> czy etanol z kukurydzy – jedyne biopaliwo produkowane w Stanach Zjednoczonych na skalę przemysłową<ref name="ŚN241" />;
* '''gazowe''':
** powstałe w wyniku [[Fermentacja|fermentacji beztlenowej]] ciekłych i stałych odpadów rolniczej produkcji zwierzęcej ([[gnojowica]], [[obornik]], słoma etc.) – [[biogaz]];
** powstałe w procesie [[zgazowanie|zgazowania]] biomasy – [[gaz generatorowy]] ([[gaz drzewny]]).

Biopaliwa dzielimy także na:
* '''pierwszej generacji (konwencjonalne)''' – produkowane są z [[Węglowodany|cukru]], [[skrobia|skrobi]], lub [[Oleje roślinne|oleju roślinnego]];
* '''drugiej generacji (ulepszone)''' – produkowane są z [[zrównoważony rozwój|trwałego]] surowca. Trwałość surowca jest określana m.in. z perspektywy dostępności surowca, wpływu na emisje [[Gaz cieplarniany|gazów cieplarnianych]] oraz wpływu na [[różnorodność biologiczna|bioróżnorodność]] i zużycie terenu<ref>{{Cytuj |tytuł=Biofuel Production |archiwum=https://web.archive.org/web/20160417041750/http://www.biofuelstp.eu/fuelproduction.html|opublikowany=www.biofuelstp.eu}}</ref>. Obecnie opracowuje się wiele biopaliw drugiej generacji, np.: [[etanol celulozowy]], [[biowodór]], [[biometanol]] czy [[olej napędowy]] z drewna;
* '''trzeciej generacji''' – to biopaliwa produkowane z [[glony|glonów]] i innych [[mikroorganizm]]ów.

Produkcja [[Paliwo z glonów|biopaliw z glonów]] jest najbardziej wydajna. Znane są metody wykorzystania do tych celów terenów pustynnych. Wzbogacana w CO<sub>2</sub> woda przepływa w foliowych zbiornikach, które eliminują jej parowanie. Półproduktem glonowej hodowli są [[węglowodany]] i [[tlen|O<sub>2</sub>]]. Efektywność glonów jest 30× większa niż jakiegokolwiek innego rodzaju pozyskiwania paliwa. [[Departament Energii Stanów Zjednoczonych|Departament Energii USA]] oszacował, że do pokrycia obecnego zapotrzebowania USA na paliwa wystarczy uprawa glonów na biopaliwo na powierzchni ok. 40 tys. km²<ref>{{Cytuj | url=http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/01/03/AR2008010303907.html | tytuł=A Promising Oil Alternative: Algae Energy | opublikowany=The Washington Post Company|data=2008-01-06| data dostępu=2019-11-05|autor=Eviana Hartman}}</ref>. Paliwo glonowe stanowi tzw. biopaliwo 3 generacji.

Bada się możliwość użycia do produkcji biopaliw [[Organizm zmodyfikowany genetycznie|organizmów zmodyfikowanych genetycznie]]. Np. [[Jay D. Kasling]] zmodyfikował [[Pałeczka okrężnicy|pałeczkę okrężnicy]] tak aby produkowała olej [[Fotoautotrofy|fotoautotroficznie]] i wydzielała go na zewnątrz komórki<ref name="ŚN241" />. W 2013 roku naukowcy [[Uniwersytet Georgii|University of Georgia]] opracowali również metodę produkcji związków organicznych, w tym także prekursorów paliw, przy pomocy ciepłolubnej bakterii ''[[Pyrococcus furiosus]]'', która wytwarza je bezpośrednio z atmosferycznego CO2<ref>{{cytuj stronę |url=http://phys.org/news/2013-03-discovery-scientists-fuel-co2-atmosphere.html |tytuł=New discovery may allow scientists to make fuel from CO2 in the atmosphere |data=2013 |opublikowany=University of Georgia}}</ref>.

== Wykorzystanie ==
Zastosowanie alkoholu etylowego jako paliwa do silników samochodowych ma długą historię. W Europie i Stanach Zjednoczonych użyto go po raz pierwszy na początku XX wieku. W Polsce produkcję mieszanki zawierającej 30% etanolu i 70% benzyny rozpoczęto w 1929 roku. Po drugiej wojnie światowej etanol wyparły z rynku tańsze paliwa z ropy naftowej. Ponowny wzrost zainteresowania etanolem jako paliwem nastąpił w latach 70. XX wieku, w związku z kryzysem energetycznym<ref>{{Cytuj książkę|imię=E. |nazwisko=Klimiuk|imię2=M. |nazwisko2= Pawłowska|imię3=T. |nazwisko3=Pokój|tytuł = Biopaliwa. Technologie dla zrównoważonego rozwoju|rok = 2012|wydawca = PWN|miejsce = Warszawa|strony = 82|isbn = 978-83-01-17170-4}}</ref>W 1979 roku w Stanach Zjednoczonych wyprodukowano 190 mln litrów etanolu z kukurydzy. W 2010 wartość ta wynosiła 50 mld litrów. [[Environmental Protection Agency]] planowała, że do 2011 roku produkcja etanolu z celulozy ma wynosić 378 mln litrów na rok. W 2010 roku zmieniono prognozy na 25 mln litrów. W 2010 roku dopłaty do produkcji biopaliw w Stanach Zjednoczonych wyniosły 5,68 mld dolarów<ref name="ŚN241" />.

== Wydajność ==
Etanol pozwala uzyskać 2/3 energii jaką daje benzyna<ref name="ŚN241" />.

== Wady i zalety ==
Używanie biopaliw służy zmniejszeniu uzależnienia od [[ropa naftowa|ropy naftowej]].

Metody produkcji biopaliw wytwarzanych z [[olej rzepakowy|oleju rzepakowego]], zbóż uprawnych oraz trzciny cukrowej na polu powstałym po wykarczowaniu lasu tropikalnego są poddawane krytyce. Równocześnie jednak taka metoda produkcji jest najbardziej rozpowszechniona dzięki subsydiowaniu uprawy biopaliw przez państwa<ref name="onet">{{cytuj |archiwum=http://archive.today/2014.08.11-065424/http://web.archive.org/web/20100502143920/http://wiadomosci.onet.pl:80/1484587,242,1,zbrodnia_w_zielonych_rekawiczkach,kioskart.html |tytuł=Zbrodnia w zielonych rękawiczkach |opublikowany=Onet.pl |data=2008}}</ref>. W 2012 roku ponad połowa kukurydzy w USA i 60% rzepaku w Unii Europejskiej było produkowane z przeznaczeniem na biopaliwa<ref name="g">{{cytuj stronę |url=http://www.guardian.co.uk/environment/2012/aug/19/biofuel-fails-eu-sustainabilty-test?intcmp=122 |tytuł=Biofuel fails EU sustainability test, German researchers claim |data=2012 |opublikowany=Guardian}}</ref>.

Według niektórych szacunków produkcja i spalanie biopaliwa daje gorszy bilans energetyczny i ekologiczny niż przy produkcji i spalaniu [[Paliwa kopalne|paliw kopalnych]] (degradacja środowiska związana z wzrastającym areałem upraw, duże zużycie nawozów sztucznych, nieracjonalna gospodarka produktami roślinnymi)<ref>{{cytuj stronę |url=http://euobserver.com/9/29840 |tytuł=Biofuels findings pressure EU commission to change policy |data=2010 |opublikowany=EU Observer}}</ref><ref name="onet" /><ref name="g" />.

Ten ostatni aspekt jest podnoszony przez organizację Action Aid, która zarzuca państwom narzucającym obowiązek dodawania biokomponentów do paliw oraz dopuszczających import ich z krajów trzecich pogłębianie nędzy i głodu w krajach [[Trzeci Świat|Trzeciego Świata]] w wyniku produkcji paliw zamiast żywności<ref name="onet" /><ref>{{cytuj stronę |url=http://www.alertnet.org/thenews/fromthefield/216723/2a3c81c8deb6de42d65f3bcfda9cb437.htm |tytuł=The Department for Transport will not commit to biofuels yet |data=2010 |opublikowany=Action Aid UK}}</ref>. Badania przeprowadzone na podstawie danych z lat 1989-2007 przez W.K. Kellogg Long Term Ecological Research sugerują, że uprawa roślin pod biopaliwa jest o 36% mniej efektywna energetycznie niż w celu produkcji żywności<ref>{{cytuj stronę |url=http://energypolicyinfo.com/2010/04/food-or-fuel-biofuels-inefficient-study-suggests/ |tytuł=Food or Fuel? Biofuels Inefficient, Study Suggests |opublikowany=Energy Policy Information Center |data=2010}}</ref>. Podobnie wnioski płyną z raportu opublikowanego w 2011 roku przez [[Bank Światowy]] i [[Światowa Organizacja Handlu|WTO]]<ref>{{cytuj stronę |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE7593ZB20110610 |tytuł=Scrap biofuel support to curb food costs: agencies |data=2011 |opublikowany=Reuters}}</ref>. Pojawiają się też głosy, że produkcja biopaliw przyczynia się do wzrostu cen żywności w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]<ref>{{cytuj pismo|nazwisko=Searchinger|imię=Timothy|tytuł=Sposób na kryzys żywnościowy|czasopismo=Świat Nauki|wydawca=Prószyński Media|wolumin=nr. 8 (240)|issn=0867-6380|data=sierpień 2011|strony=22}}</ref><ref name="ŚN241" />.

== Biopaliwa w Polsce ==
Obowiązek dodawania biokomponentów do paliw nałożyła [[ustawa]] z dnia [[2 października]] [[2003]] roku o biokomponentach stosowanych w paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych<ref>{{Dziennik Ustaw|2003|199|1934}}</ref>.
Ustawa ta zabraniała wolnego rynku na biopaliwa. Rozdz. 5 art. 1.1 nakładał karę 3000 zł na kogokolwiek kto bez zezwolenia chciałby (także na własne potrzeby) wytworzyć [[biodiesel]]. Nakazywała też produkcję biopaliw, nawet gdyby to było nieopłacalne ekonomicznie oraz czasowo zabraniała importu. Zgodnie z literą ustawy, producent biopaliw to osoba fizyczna lub prawna, która posiada ''koncesję na wytwarzanie lub obrót paliwami ciekłymi, wydaną na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne''<ref>{{Dziennik Ustaw|2022|1385}}</ref>.

Od dnia 1 stycznia 2007 obowiązuje ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych<ref>{{Dziennik Ustaw|2024|20}}</ref>. Umożliwia produkcję biopaliw zarejestrowanym [[rolnik]]om indywidualnym, jednakże w ograniczonej ilości 100 l/ha lub w energetycznym ekwiwalencie innego paliwa np. gazowego.

== Zobacz też ==
{{Siostrzane projekty
 |commons   = Category:Biofuels
 |słownik   = biopaliwo
 |news      = Ustawa o biopaliwach podpisana|Ustawa o biopaliwach podpisana
}}
* [[biomasa]]
* [[agrorafineria]]

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.efoa.org EFOA]
* [http://www.agroenergetyka.pl Biopaliwa: wortal o biopaliwach, biomasie]
* {{Cytuj | tytuł = Uciążliwe formalności związane z produkcją biopaliw | opublikowany = archiwum.ekologika.pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20090712104037/http://www.archiwum.ekologika.pl/2007/uciazliwe_formalnosci_zwiazane_z_produkcja_biopaliw.html }}

{{Globalne ocieplenie}}
{{Energia odnawialna}}

{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Biopaliwa| ]]