Boboty
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie |
{{{położenie}}} |
| Pasmo | |
| Wysokość |
1085 m n.p.m. |
Położenie na mapie Słowacji  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} | |
Boboty (1085 m n.p.m.) – masyw górski w tzw. krywańskiej części Małej Fatry w Centralnych Karpatach Zachodnich w Słowacji.
Położenie
Boboty leżą na samym północnym skraju Małej Fatry. Mają postać krótkiego (ok. 2,5 km) wału górskiego, rozciągniętego w osi wschód – zachód. Od zachodu ogranicza go przełomowy odcinek doliny Vrátňanki, nazywany Cieśniawami (słow. Tiesňavy), natomiast od wschodu – siodło przełęczy Vrchpodžiar (745 m n.p.m.), przez którą Boboty łączą się z masywem Wielkiego Rozsutca. Boboty zamykają od północy część doliny Vrátnej, zwaną Nową Doliną, oddzielając ją od położonej na północ doliny Białego Potoku.
Geologia - morfologia
Cały masyw Bobotów, podobnie jak inne masywy północnych obrzeży Małej Fatry (np. Wielki i Mały Rozsutec od wschodu czy Sokolie od zachodu) jest zbudowany w większości z dolomitów tzw. serii choczańskiej. Północne i południowe stoki masywu w górnych partiach są bardzo strome, w dolnych – nieco łagodniejsze. Z dolomitowego budulca w długotrwałym procesie erozji powstały charakterystyczne, głęboko modelowane formy skalne w postaci skalnych murów, turni porozdzielanych stromymi żlebkami itp. Utwory te występują wzdłuż grzbietu, który miejscami przybiera formy zbliżone do skalnej grani, a także w zachodniej części masywu, jednak są o wiele mniej widoczne, niż na sąsiednim Rozsutcu czy wznoszącym się po drugiej stronie Cieśniaw Sokolim.
Przyroda ożywiona
Boboty prawie w całości porośnięte są lasami bukowo-jodłowymi ze znacznym udziałem świerka. Jedynie na północnych stokach, opadających ku dolinie Białego Potoku, znajduje się kilka polan. Na płytszych glebach pojawia się modrzew europejski, a na skalnych półkach nad Dierami reliktowa sosna. W partiach szczytowych spotkami krzaki kosodrzewiny, a na skalnych urwiskach krzewiaste formy jarząbu mącznego. Podszczytowe formacje skalne, wystawione ku południowi, są siedliskiem wielu gatunków roślin ciepłolubnych.
Ochrona przyrody
Cały masyw Bobotów (poza najniższą częścią północnych podnóży) znajduje się na terenie Parku Narodowego Mała Fatra. Górne partie masywu objęte są utworzonym w 1967 r. rezerwatem przyrody „Tiesňavy – Sokolie – Boboty”.
Turystyka
Boboty udostępnia tylko jeden znakowany szlak turystyczny. Zielone znaki wiodą wzdłuż grzbietu od Cieśniaw przez szczyt po przełęcz Vrchpodžiar:
z Cieśniaw na Boboty 1 h 30 min. (z powrotem 1 h);- z przełęczy Vrchpodžiar na Boboty 1 h 30 min. (z powrotem 1 h).
W kilku miejscach z wychodni skalnych w grani grzbietowej (poza tym całkowicie zalesionej) roztaczają się interesujące widoki na otoczenie Doliny Wratnej z Wielkim Rozsutcem, Stohem i Wielkim Krywaniem Fatrzańskim. Z zielonego szlaku na odcinku podejściowym z Cieśniaw piękne widoki na formacje skalne masywu Sokolia.
U południowych podnóży masywu znajduje się hotel „Boboty” – w latach 70. i 80. XX w. najbardziej luksusowa baza noclegowa w Dolinie Wratnej, z restauracją, kawiarnią, winiarnią i krytą pływalnią (na początku I dekady bieżącego wieku gruntownie odremontowany). Poniżej hotelu, niedaleko przystanku autobusowego Vratná – Novy Dvor znajduje się siedziba miejscowego odpowiednika GOPR – Horskej Služby na rejon Małej Fatry. Na polanach u północnych jak i u południwych podnóży Bobotów dwa niewielkie ośrodki narciarskie, każdy z kilkoma krótkimi wyciągami narciarskimi.
Bibliografia
- Barański Mirosław J.: Po obiedzie – Boboty!, w: "Na szlaku. Miesięcznik turystyczno-krajoznawczy poświęcony górom" - rok XV, nr 12 (150) – grudzień 2001, s. 13.
- Gargulák Jozef, Križo Vladimír i in.: Malá Fatra. Turistický sprievodca ČSSR č. 1, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1984;
- Malá Fatra – Vrátna. Turistická mapa 1:50 000, Edícia turistických máp č. 110, wyd. VKÚ Harmanec 1993, ISBN 80-85510-09-X;