Bozidaria serbooccidentalis

Bozidaria serbooccidentalis
Ćurčić et Pavićević, 2021
A: widok grzbietowy, B: powierzchnia przedplecza, C: żeberko śródpiersia, D: powierzchnia pokryw, E: edeagus, F: lewa paramera, G: lewy gonostylik, H: spermateka, I: ósmy sternit odwłoka samicy
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Rodzina	grzybinkowate
Podrodzina	zyzkowate
Plemię	Leptodirini
Rodzaj	Bozidaria Ćurčić et Pavićević, 2021
Gatunek	Bozidaria serbooccidentalis

Bozidaria serbooccidentalis – gatunek chrząszcza z rodziny grzybinkowatych i podrodziny zyzkowatych, jedyny z monotypowego rodzaju Bozidaria. Endemiczny dla serbskiej części Gór Dynarskich.

Taksonomia

Rodzaj i gatunek typowy opisane zostały po raz pierwszy w 2021 roku przez Srećkę Ćurčicia i Dragana Pavićevicia na łamach „European Journal of Taxonomy”. Jako lokalizację typową wskazano górę Bobija w gminie Ljubovija na zachodzie Serbii. Nazwę rodzajową nadano na cześć Božidara Ćurčicia, zaś epitet gatunkowy oznacza po łacinie „zachodnioserbski”.

Bozidaria tworzy wraz z pokrewnymi rodzajami Augustia, Blattochaeta, Pholeuodromus i Proleonhardella grupę Théléomorphes w obrębie serii „Leonhardella”, należącej do plemienia Leptodirini.

Morfologia

Chrząszcz o eliptycznym w zarysie, błyszcząco rudobrązowym, żółto owłosionym, delikatnie punktowanym i grzbietowo wypukłym ciele osiągającym od 2,5 do 2,7 mm w przypadku samców i od 2,7 do 2,8 mm w przypadku samic.

Krótka, niewiele szersza niż dłuższa, całkowicie bezoka głowa ma wykształcone żeberko potyliczne, sterczące owłosienie i mikrorzeźbę w postaci siateczki o drobnych, izodiametrycznych oczkach. Długie i cienkie, ku szczytom rozszerzające się i rozpłaszczające czułki mają człon drugi dłuższy niż poprzedni, człon trzeci krótszy niż drugi, człony od czwartego do szóstego podobnej długości i krótsze od trzeciego, człon siódmy wydłużony i u szczytu rozszerzony, człon ósmy owalny i nieco dłuższy niż połowa poprzedniego, człony dziewiąty i dziesiąty rozszerzone ku wierzchołkom, a człon jedenasty tak długi jak dwa poprzednie razem wzięte, jajowaty z zaostrzonym szczytem.

Niemal dwukrotnie szersze niż dłuższe, najszersze przed nasadą, a u nasady ponaddwukrotnie szersze niż na przedniej krawędzi przedplecze ma wypukły brzeg przedni, wydatne i wyokrąglone kąty przednie, łukowate brzegi boczne z prawie równoległymi odcinkami przednasadowymi, wydatne, ostre i ku tyłowi skierowane kąty tylne oraz wypukły brzeg tylny. Owłosienie przedplecza jest pokładające się, a mikrorzeźba ma formę izodiametrycznej siateczki o dużych oczkach. Trójkątna tarczka ma niewielkie wymiary. Nieco od przedplecza szersze i ponaddwuipółkrotnie od niego dłuższe, w zarysie podługowato-jajowate pokrywy mają zaokrąglony szczyt oraz podobne tym na przedpleczu owłosienie i mikrorzeźbę. Brak jest na nich rzędów przytarczkowych. Śródpiersie cechuje się wysokim, pozbawionym bruzdy i zaopatrzonym w ząbek wierzchołkowy żeberkiem. Długie i cienkie odnóża mają gęste owłosienie, a po bokach goleni ponadto kilka kolców. Przednia ich para ma czteroczłonowe, u samca lekko rozszerzone stopy.

Edeagus

Odwłok ma częściowo odsłonięte przez pokrywy pygidium. U samicy ósmy jego sternit jest duży, szerszy niż dłuższy, poprzecznie mikrosiateczkowany i opatrzony wąskim, spiczastym wyrostkiem przednim. Genitalia samicy mają małą, zakrzywioną z niemal kulistym wierzchołkiem spermatekę oraz wydłużone, niemal proste gonostyliki z trzema szczecinkami wewnętrznymi, jedną zewnętrzną i jedną szczytową. Genitalia samca cechują się edeagusem o dość wąskiej i zaopatrzonej w prawie trójkątny wyrostek bazalny nabrzmiałości nasadowej, płacie środkowym wydłużonym i cienkim, z niemal równoległymi bokami, zaokrąglonym przedwierzchołkowo i podługowato-trójkątnie zakończonym oraz słabo zchitynizowanym elemencie kopulacyjnym, na który składa się nasadowa phanera, parzyste pasy środkowe i para wierzchołkowych sklerotyzacji. Dłuższe od płata środkowego, cienkie, poszerzone przedwierzchołkowo, ale zwężone wierzchołkowo paramery mają czubki zakrzywione do wewnątrz.

Ekologia i występowanie

Bobija – miejsce typowe

Gatunek palearktyczny, endemiczny dla serbskiej części Gór Dynarskich, znany tylko z dwóch stanowisk w okolicy Ljuboviji. Jedno znajduje się na górze Bobija, drugim jest dół Simina Jama na przełęczy Debelo Brdo pod Povlenem. Owad endogeiczny, bytujący w głębszych warstwach gleby, znajdowany także w jamach. Podawany z rzędnych od 920 do 1000 m n.p.m.