Budynek gimnazjum żeńskiego Julii von Heyking

Budynek gimnazjum żeńskiego Julii von Heyking

Clădirea fostului gimnaziului pentru fete fondat de baronesa Iulia A. von Gheiking

nr rej. 207
Elewacja budynku
Państwo	Mołdawia
Miejscowość	Kiszyniów
Adres	Strada Alexei Mateevici 85
Styl architektoniczny	eklektyczny, neorenesans
Inwestor	Wiktor Szmitow
Ukończenie budowy	1885
Właściciel	ambasada Niemiec w Mołdawii
Położenie na mapie Mołdawii Budynek gimnazjum żeńskiego Julii von Heyking
Położenie na mapie Kiszyniowa Budynek gimnazjum żeńskiego Julii von Heyking
47°01′10,7310″N 28°49′06,1198″E

Budynek gimnazjum żeńskiego baronowej Julii von Heyking – zabytek architektury Kiszyniowa, wpisany do rejestru zabytków architektury Mołdawii o znaczeniu narodowym. Budynek położony jest przy ul. Alexei Mateevici 85. Po 1945 r. był siedzibą Rady Komisarzy Ludowych Mołdawskiej SRR. W 2020 r. całkowicie zrujnowana budowla należała do ambasady Niemiec w Mołdawii.

Historia

Budynek został wzniesiony w 1885 r. lub na początku lat 90. XIX w. z przeznaczeniem na rezydencję adwokata i polityka Wiktora Szmitowa. W 1914 r., siedem lat po śmierci pierwszego właściciela, stał się siedzibą gimnazjum żeńskiego ufundowanego przez baronową Julię von Heyking. Założona przez von Heyking w 1893 r. szkoła dla dziewcząt i chłopców oraz żeńskie progimnazjum wcześniej funkcjonowały przy ul. Mieszczanskiej (ob. Sfatul Țării). W 1914 r., rok po nadaniu szkole statusu prywatnego gimnazjum, fundatorka wynajęła willę Szmitowa na potrzeby szkoły od wdowy po Szmitowie, swojej rodzonej siostry.

W 1919 r., rok po tym, gdy Kiszyniów razem z całą Besarabią znalazł się w granicach państwa rumuńskiego, prywatne gimnazjum Julii von Heyking straciło prawo do państwowej subwencji. Odtąd głównym źródłem utrzymania szkoły stała się emerytura męża baronowej, Aleksandra von Heykinga, uczestnika wojny rosyjsko-tureckiej 1877-1878. Małżonkowie zainwestowali w rozwój szkoły niemal cały majątek, sami zaś mieszkali w dużo skromniejszym domu przy ul. Gogola (ob. Bănulescu-Bodoni). W związku z coraz mniejszą liczbą uczennic chętnych pobierać naukę w języku rosyjskim baronowa von Heyking w 1927 r. otworzyła w gimnazjum klasy rumuńskie, które od 1929 r. otrzymywały państwową dotację. Szkoła funkcjonowała jeszcze do 1931 r., następnie została zlikwidowana, a w budynku otwarto publiczne rumuńskie liceum im. Alecu Donicia, zaś w końcu lat 30. XX wieku liceum o profilu przemysłowym. Po II wojnie światowej budynek najpierw przeznaczono na siedzibę Rady Komisarzy Ludowych Mołdawskiej SRR, a następnie na szkołę średnią nr 5. Pod koniec lat 90. był już opuszczony.

W 2009 r. zrujnowany budynek został specjalną decyzją parlamentu Mołdawii sprzedany ambasadzie Niemiec w Mołdawii za kwotę 1,5 mln euro, z przeznaczeniem na nową siedzibę ambasady. Jednak w 2019 r. obiekt nadal pozostawał w niemal całkowitej ruinie, a jego odbudowa i adaptacja pozostawała kwestią planów, chociaż strona niemiecka zastrzegała, że przy budowie nowej siedziby na posesji zamierza odtworzyć wygląd zewnętrzny dawnej szkoły.

Architektura

Dwupiętrowy budynek został wzniesiony w stylu eklektycznym z wyraźnymi akcentami neoklasycystycznymi. Symetrycznie rozplanowana elewacja główna obiektu zdominowana jest przez portyk z czterema kolumnami doryckimi oraz schody, prowadzące do wejścia głównego. Kolumny podtrzymują balkon, który w czasie szkolnych uroczystości pełnił funkcje trybuny; balkon łączył się z salą galową z trzema obszernymi, zamkniętymi półkoliście oknami. Budynek oddalony jest nieco od ulicy, rozciąga się przed nim niewielki placyk. Obiekt wzniesiony jest na planie wieloboku z wewnętrznym dziedzińcem. Obiekt zdobiony jest lizenami, obramowaniami okien i fryzem. Okna sal lekcyjnych, położonych na piętrze, wychodziły na ulicę, okna korytarza – na dziedziniec.