Cerkiew św. Dymitra w Kijowcu
| cerkiew parafialna | |||||||||||||||||||
 Miejsce po cerkwi i groby pierwotnie znajdujące się obok niej | |||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||
| Wezwanie |
św. Dymitra | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Cerkiew św. Dymitra – prawosławna cerkiew wzniesiona na początku XX wieku w Kijowcu na miejscu trzech starszych świątyń, uszkodzona w czasie I wojny światowej i rozebrana po jej zakończeniu.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Parafia prawosławna w Kijowcu została utworzona w 1531. Po zawarciu unii brzeskiej przeszła na własność Kościoła unickiego. W 1681 na jej miejscu wzniesiono nową budowlę sakralną, która funkcjonowała przez 45 lat, do budowy trzeciej z kolei cerkwi w Kijowcu. W 1875, wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej, cerkiew w Kijowcu przymusowo zmieniła wyznanie na prawosławne. Po tym wydarzeniu we wsi zbudowana została nowa świątynia, reprezentująca styl bizantyjsko-rosyjski[1]. Według wspomnień mieszkańców obiekt ten został uszkodzony podczas I wojny światowej i nie został odnowiony, gdyż prawosławni mieszkańcy wsi wyjechali wcześniej na bieżeństwo. Już po odzyskaniu niepodległości przez Polskę zrujnowana cerkiew została rozebrana, a z uzyskanych cegieł wzniesiono szkołę (na miejscu świątyni[1]), resztę materiału budowlanego sprzedano[2].
W 1936 mieszkańcy wsi wznieśli własnym kosztem nową drewnianą cerkiew, jednak została ona już dwa lata później zniszczona podczas akcji rewindykacyjno-polonizacyjnej[2][3]. Część wyposażenia nieistniejących kijowieckich cerkwi, w tym kilkanaście ikon, trafiło do cerkwi Opieki Matki Bożej w Kobylanach[4].
Współcześnie (XXI w.) w Kijowcu działa cerkiew Świętego Ducha, zbudowana w latach 80. XX wieku[1].
W sąsiedztwie cerkwi św. Dymitra znajdował się prawosławny cmentarz, z którego przetrwało kilka XIX-wiecznych nagrobków. Wśród nich jest żeliwna płyta z krzyżem z nagrobka Tekli (Fiokły) Pajewskiej, zmarłej w 1887 małżonki miejscowego duchownego, oraz piaskowcowy krzyż na postumencie z kamieni z grobu Nikołaja Pajewskiego, zmarłego w 1890 proboszcza kijowieckiej parafii[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d K. Kolendo-Korczakowa, A. Oleńska, M. Zgliński: Katalog zabytków sztuki w Polsce. Województwo lubelskie powiat Biała Podlaska. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2006, s. 102.
- ↑ a b J. Hawryluk, Jak Feniks z popiołów.... [dostęp 2014-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-22)].
- ↑ Zburzona w 1938 r. cerkiew w Kijowcu (powiat bialski)
- ↑ K. Kolendo-Korczakowa, A. Oleńska, M. Zgliński: Katalog zabytków sztuki w Polsce. Województwo lubelskie powiat Biała Podlaska. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2006, s. 63.