Tekst źródłowy strony Chlodwig zu Hohenlohe-Schillingsfürst

{{Polityk infobox
 |polityk = Chlodwig zu Hohenlohe-Schillingsfürst
 |data urodzenia = [[31 marca]] [[1819]]
 |data śmierci = [[6 lipca]] [[1901]]
 |grafika = Chlodwig zu Hohenlohe-Schillingsfürst.png
 |pełne imię i nazwisko = Chlodwig Karl Victor, Hohenlohe-Schillingsfürst
 |funkcja = [[Kanclerze Niemiec|Kanclerz Rzeszy]] i [[Premierzy Prus|premier Prus]]
 |partia = 
 |od = [[29 października]] [[1894]]
 |do = [[17 października]] [[1900]]
 |poprzednik = [[Leo von Caprivi]]
 |następca = [[Bernhard von Bülow]]
 |odznaczenia = {{order|OFH}} {{order|OCO}} {{order|OCO}} {{order|OŚJP}} {{order|SEOD}} {{order|OAN}} {{order|OWB}} {{order|OŚH}} {{order|OZCKB}} {{order|ODKW}} {{order|ODiZKPFL}} {{order|ODKR}} {{order|OSB}} {{order|OOT}} {{order|OZR|A}} {{order|OŚSA|KW}} {{order|OŚSA|KW}} {{order|OŚGW|KW}} {{order|OKIII|KW}} {{order|WOWM|KOLL}} {{order|OLN|KKW}} {{order|LH|KW}} {{order|OSM|KW}} {{order|OKWW|KW}} {{order|NI|WW}}
 |commons = Category:Chlodwig zu Hohenlohe-Schillingsfürst
}}
'''Chlodwig Karl Victor, Hohenlohe-Schillingsfürst, książę Raciborza i Corvey (Westfalia)''' (ur. [[31 marca]] [[1819]], zm. [[6 lipca]] [[1901]]) – niemiecki polityk, kanclerz [[Cesarstwo Niemieckie|Rzeszy]] i [[premier]] [[Królestwo Prus|Prus]]. Członek rodu [[Hohenlohe (ród)|Hohenlohe]].

== Życiorys ==
Urodził się w [[Schillingsfürst]] w [[Bawaria|Bawarii]]. Pochodził z mieszanej rodziny katolicko-protestanckiej (ojciec był katolikiem, a matka protestantką), ale został wychowany w religii katolickiej. Karierę zaczął od pruskiej służby dyplomatycznej – przebywał m.in. we [[Francja|Francji]], [[Szwajcaria|Szwajcarii]] oraz we [[Włochy|Włoszech]].

W [[1845]] r. został dziedzicznym członkiem Izby Wyższej bawarskiego Parlamentu, taka pozycja stała w kolizji z jego pruską karierą urzędniczą. Dlatego też wystąpił ze służby pruskiej w 1846 r.

W czasie rewolucji 1848 r. sympatyzował z liberałami; popierał ideę zjednoczenia Niemiec. Dlatego też podjął się zadania ogłoszenia dworom: rzymskiemu, florenckiemu i ateńskiemu objęcia przez arcyksięcia austriackiego Jana godności regenta zjednoczonych Niemiec.

W tym okresie Hohenlohe skupiał się głównie na zarządzaniu swymi posiadłościami. W [[1859]] r. odwiedził [[Rzym]] oraz [[Berlin]] i [[Anglia|Anglię]].
Po wojnie prusko-austriackiej opowiadał się za ściślejszą unią z Prusami. Król [[Ludwik II Wittelsbach|Ludwik II]] był jednak przeciwny jakiemukolwiek uszczupleniu swej władzy; zdanie zmienił dopiero po tym, jak Bismarck spłacił jego długi i wsparł go nowymi funduszami. 31 grudnia 1866 r. książę został mianowany ministrem ds. dworu królewskiego oraz spraw zagranicznych i szefem rady ministrów.

Jako głowa bawarskiego rządu czuwał nad scaleniem państw południowoniemieckich z resztą kraju, stając się po Bismarcku jedną z najważniejszych osób w państwach niemieckich. Zajmował się też reorganizacją armii bawarskiej na wzór pruski, przyczynił się do utworzenia Parlamentu Ceł (Zollparlament), w którym został wiceprezydentem. Na początku 1870 r. został zmuszony do odejścia przez koalicję antypruską.

Mimo że nie pełnił wówczas żadnej znaczniejszej funkcji, nadal wywierał osobisty wpływ na dwory w [[Monachium]] i w [[Berlin]]ie. Po zjednoczeniu Niemiec został wybrany do [[Reichstag]]u, w którym został wicemarszałkiem. Brał udział w utworzeniu nowej partii o nazwie Liberalna Partia Cesarska, która skupiała się na wspieraniu instytucji cesarstwa oraz na opozycji wobec katolickiej Partii Centrum. Hohenlohe popierał Bismarcka w jego polityce antypapieskiej ([[Kulturkampf]]), podsunął mu także myśl zakazania działalności [[jezuici|Towarzystwa Jezusowego]]. W 1872 r. Bismarck chciał, aby Hohenlohe został cesarskim posłem do [[Watykan]]u, papież odmówił jednak jego przyjęcia. W 1873 r. książę rozpoczął pracę jako ambasador w [[Paryż]]u, gdzie pozostawał przez 7 lat. W 1878 r. był członkiem delegacji niemieckiej na Kongresie Berlińskim. W 1880 r. po śmierci [[Bernhard Ernest von Bülow|Bernharda Ernesta von Bülowa]] – ministra spraw zagranicznych, potem po dymisji [[Józef Maria von Radowitz (syn)|Józefa Marii von Radowitza]] został wezwany do Berlina, aby tymczasowo (od kwietnia do sierpnia) 1880 pełnić funkcję szefa resortu spraw zagranicznych oraz zastępować Bismarcka podczas jego nieobecności spowodowanej chorobą.

W 1885 r. został gubernatorem Alzacji i Lotaryngii, przyczynił się do pewnego załagodzenia postawy miejscowej ludności wobec władzy niemieckiej. Pozostawał w [[Strasburg]]u do października 1894 roku, kiedy to objął stanowisko kanclerza. W czasie sprawowania urzędu nie był zbyt aktywnym politykiem, rzadko zabierał głos w parlamencie, a większą część pracy wykonywali jego ministrowie. 17 października 1900 r. Hohenlohe zrezygnował ze stanowiska. Zmarł 6 lipca 1901 w [[Bad Ragaz]], w kantonie St. Gallen w Szwajcarii.

== Ordery ==
* [[Order Feniksa (Hohenlohe)|Order Książęcy Domowy Feniksa]] (Hohenlohe)<ref name="arch">{{Cytuj książkę |tytuł = Archiv für Hohenlohische Geschichte |url = https://books.google.dk/books?id=SGYtpDklzMAC|miejsce = Oehringen |data = 1860 |język = de |strony = 84}}</ref>
* [[Order Orła Czarnego]] z brylantami (1890, Prusy)<ref name="hs">{{Cytuj książkę |tytuł = Handbuch über Königlich Preussischen Hof und Staat |url = https://archive.org/stream/bub_gb_TuHOrAEv9dgC#page/n97/mode/1up |miejsce = Berlin |data = 1895 |strony = 63 |język = de}}</ref>
* [[Order Orła Czarnego]] (1878, Prusy)
* [[Order Świętego Jana (Prusy)|Order św. Jana]] (Prusy){{r|hs}}
* [[Order Ernestyński|Order Domowy Ernestyński]] (Saksonia){{r|hs|arch}}
* [[Order Alberta Niedźwiedzia]] I kl. (Anhalt){{r|hs}}
* [[Order Wierności (Badenia)|Order Wierności]] (Badenia){{r|hs}}
* [[Order Świętego Huberta|Order św. Huberta]] (Bawaria){{r|hs}}
* [[Order Zasługi Korony Bawarskiej|Order Zasługi Korony]] I kl. (Bawaria){{r|hs}}
* [[Order Korony Wendyjskiej]] I kl. w rudzie (Meklemburgia){{r|hs}}
* [[Order Domowy i Zasługi Księcia Piotra Fryderyka Ludwika|Order Domowy i Zasługi]] I kl. (Oldenburg){{r|hs}}
* [[Order Korony Rucianej]] (Saksonia){{r|hs}}
* [[Order Sokoła Białego]] I kl. (Saksonia-Weimar){{r|hs}}
* [[Order Osmana]] I kl. z brylantami (Turcja){{r|hs}}
* [[Order Złotego Runa]] (1896, Austro-Węgry)<ref name=aus>{{Cytuj książkę |tytuł = Hof- und Staats-Handbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie |url = http://alex.onb.ac.at/cgi-content/alex?aid=shb&datum=1901&page=336&size=45 |miejsce = Wiedeń |data = 1901 |strony= 56, 59 |język = de}}</ref>
* [[Order Świętego Stefana|Order św. Stefana]] I kl. z brylantami (1900, Austro-Węgry){{r|aus}}
* [[Order Świętego Stefana|Order św. Stefana]] I kl. (1868, Austro-Węgry){{r|hs|aus}}
* [[Order Świętego Grzegorza Wielkiego|Order św. Grzegorza]] I kl. (St. Apostolska){{r|hs|arch}}
* [[Order Karola III]] z łańcuchem (Hiszpania){{r|hs}}
* [[Order Wieży i Miecza]] z łańcuchem (Portugalia){{r|hs}}
* [[Order Lwa Niderlandzkiego]] I kl. (Holandia){{r|hs}}
* [[Legia Honorowa|Order Legii Honorowej]] I kl. (Francja){{r|hs}}
* [[Order San Marino|Order św. Maryna]] I kl. (San Marino){{r|hs}}
* [[Order Korony Wirtemberskiej|Order Korony]] I kl. (Wirtembergia){{r|hs}}
* [[Order Sławy (Tunezja)|Order Sławy]] I kl. (Tunezja){{r|hs}}

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Literatura ==
* Günter Richter: ''Hohenlohe zu-Schillingsfürst, Chlodwig Fürst zu'', [w:] [http://daten.digitale-sammlungen.de/0001/bsb00016326/images/index.html?seite=503 Neue Deutsche Biographie 9 (1972), S. 487–489]

{{Premierzy Prus}}{{Kanclerze Niemiec}}

{{Kontrola autorytatywna}}

{{SORTUJ:Hohenlohe-Schillingsfurst, Chlodwig zu}}
[[Kategoria:Ambasadorowie Niemiec we Francji]]
[[Kategoria:Deputowani do Reichstagu I kadencji (1871–1874)]]
[[Kategoria:Deputowani do Reichstagu II kadencji (1874–1877)]]
[[Kategoria:Deputowani do Reichstagu III kadencji (1877–1878)]]
[[Kategoria:Deputowani do Reichstagu IV kadencji (1878–1881)]]
[[Kategoria:Kanclerze Niemiec]]
[[Kategoria:Niemieccy politycy]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Wielkim Legii Honorowej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Alberta Niedźwiedzia]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Domowym i Zasługi Księcia Piotra Fryderyka Ludwika]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Ernestyńskim]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Feniksa (Hohenlohe)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Karola III]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Korony Rucianej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Korony Wendyjskiej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Korony Wirtemberskiej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Lwa Niderlandzkiego]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Orła Czarnego]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Osmana]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem San Marino]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Sławy (Tunezja)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Sokoła Białego]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Świętego Grzegorza Wielkiego]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Świętego Huberta]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Świętego Jana (Prusy)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Świętego Stefana]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Wierności (Badenia)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Wieży i Miecza]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Zasługi Korony Bawarskiej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Złotego Runa]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Cesarstwem Niemieckim]]
[[Kategoria:Premierzy Prus]]
[[Kategoria:Ród Hohenlohe|Chlodwig Karl Victor]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1819]]
[[Kategoria:Zmarli w 1901]]