Chodský pes
| |
| Wymiary | |
| Masa |
16 - 25 kg |
|---|---|
| Wzorce rasy | |
| |
Chodzki pies (cz. chodský pes) - jedna z ras psów zaliczanych do psów w typie pasterskim. Chodzki pies jest jako rasa zatwierdzony oficjalnie tylko w Czechach.
Rys historyczny
W czasach średniowiecza chodzki pies był hodowany na zachodnich terenach Czech, na Ziemi Chodzkiej (cz. Chodsko). Lud Chodów, zamieszkujący tamtejsze tereny, był ludem ludzi wolnych, którzy strzegli zachodnich granic oraz obszarów leśnych. W pracy tej pomagał im pies wyglądem zbliżony do wilka. Od roku 1325 Chodowie otrzymali oficjalne przywileje związane z wykonywaną ich zwyczajową pracą. Nadał je król Jan Luksemburski, a w roku 1576 Rudolf II je rozszerzył na prawo do korzystania z broni długiej i krótkiej, a także do hodowania i wykorzystywania do pracy psów średniej wielkości, odpornych na niekorzystne zmiany pogodowe oraz wytrzymałych i czujnych. Do roli psa pasterskiego chodzki pes zaczął się przystosowywać w okresie, kiedy w rejon Chodzka wkroczyła hodowla owiec.
Dawny wygląd chodzkiego psa jest odtwarzany na podstawie wizerunków powstających pod koniec XIX wieku, a także dzięki postumentowi z 1895 roku w Hrádku, jaki poświęcono przywódcy chodzkiego powstania (1693). Pomnik ten przedstawia Jana Kozinę wraz z chodzkim psem.
Do ponownego odkrycia rasy oraz zainteresowania się jej historią oraz historią ludu Chodów przyczyniła się powieść Aloisa Jiráska pod tytułem "Psohlavci" (Psogłowi). Od tego okresu, czyli końca XIX wieku w Czechach podejmowano próby odtworzenia hodowli chodzkich psów.
Po kilkudziesięciu latach pracy nad doborem osobników selekcjonowanych i dopuszczanych do hodowli, prace te, pod kierownictwem kynologa Jana Findejsa, zostały zakończone ogłoszeniem odtworzenia rasy i jej zatwierdzeniem w 1985 roku. W roku 1989 została zorganizowana pierwsza wystawa chodzkich psów w Domażlicach.
Wygląd
Chodzki pies posiada sylwetkę harmonijną i prostokatną o średniej wielkości. Uszy są stosunkowo krótkie. Stop jest średnio wydatny, a kufa czarna.
Szata i umaszczenie
Umaszczenie jest czarno podpalane, na portkach są możliwe białe znaczenia. Sierść jest długa i gęsta o obfitym podszerstku.
Zachowanie i charakter
Psy tej rasy są aktywne, o wysokim stopniu posłuszeństwa i zdolności do odbywania szkoleń. Przywiązują się do członków rodziny, tolerancyjne i cierpliwe wobec dzieci. Obcych traktują z rezerwą. Są wytrzymałe, czujne i odporne na trudne warunki pogodowe. Posiadają silny instynkt stróżujący.
Użytkowość
Chodzki pies jest rasą o wszechstronnym wykorzystaniu. Jest hodowany jako pies służbowy, stróżujący, a także jako pies rodzinny. W Polsce kilka psów tej rasy wykorzystywanych jest w gospodarstwach agroturystycznych jako psy towarzyszące i zaganiające,jeden posiada licencję psa terapeutycznego. Coraz częściej w Europie wykorzystywany jako pies ratowniczy (Czechy, Austria) oraz pies tropiący. W Polsce również jeden służy jako pies tropiący do wyszukiwania narkotyków.
Popularność
W księgach czeskiego Klubu Przyjaciół Psa Chodzkiego (KPCHP) zarejestrowanych jest ponad 4,000 psów. Pies rzadko spotykany poza granicami Czech. Od niedawna istnieje w Polsce pierwsza hodowla psów tej rasy. Pojedyncze sztuki są również sprowadzane do Polski bezpośrednio z Czech. Obecną populację chodzkiego psa w Polsce szacuje się na kilkanaście sztuk.
Bibliografia
- Piotr Czarkowski: Wzorzec - Chodzki pies. [dostęp 9 maja 2007]. (pol.).
- Eva-Maria Krämer "Rasy psów", Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa 2003
- Piotr Czarkowski. Chodzki pies - stara, czeska rasa prawie nieznana w Polsce. „Pies”. Maj - czerwiec 2008 (329). 3. s. 7 - 9.