Cieśnina Tirańska

Cieśnina Tirańska
‏مضيق تيران‎
Państwo	Egipt; Arabia Saudyjska
Lokalizacja	Morze Czerwone
Akweny; • Łączy wody; • Z wodami	; Morza Czerwonego; Zatoki Akaba
Lądy; • Oddziela; • Od	; Półwysep Synaj; Półwyspu Arabskiego
Miejscowości nadbrzeżne	Szarm el-Szejk
Wyspy	Tiran
	Położenie na mapie Egiptu Cieśnina Tirańska
	28°00′14″N 34°27′55″E/28,003889 34,465278

Cieśnina Tirańska (arab. ‏مضيق تيران‎, ang. Strait of Tiran) – cieśnina pomiędzy egipskim Półwyspem Synaj a saudyjskim Półwyspem Arabskim, oddzielająca Zatokę Akaba od pozostałej części Morza Czerwonego. Nazwa cieśniny pochodzi od nazwy wyspy Tiran. Znajduje się na wschód od północnych dzielnic miasta Szarm el-Szejk.

Cieśnina Tirańska ma duże znaczenie strategiczne, prowadzi nią szlak do jordańskiego portu Akaba i izraelskiego portu Ejlat. Wody cieśniny stanowią na całej szerokości morze terytorialne Egiptu i Arabii Saudyjskiej. Na mocy traktatu egipsko-izraelskiego z 1979 r. Zgodnie z przepisami traktatu jest to cieśnina międzynarodowa otwarta dla wszystkich narodów, dla potrzeb niezakłóconej i niezawieszalnej wolności żeglugi oraz przelotu (ang. open to all nations for unimpeded and non-suspendable freedom of navigation and overflight), z prawem przepływu statków morskich na zasadach podobnych do przejścia tranzytowego oraz prawem przelotu statków powietrznych. W oparciu o art. 35 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza jest to prawo szczególne w stosunku do ogólnych zasad konwencji, przewidujących domyślnie dla tego rodzaju „cieśnin ślepej uliczki” reżim niezawieszalnego prawa nieszkodliwego przepływu^[1].

Katastrofa samolotu B737 w Cieśninie Tirańskiej

Osobny artykuł: Katastrofa lotu Flash Airlines 604.

3 stycznia 2004 roku samolot Boeing 737 egipskich linii Flash Airlines runął do Cieśniny Tirańskiej Morza Czerwonego zaraz po starcie z lotniska w Szarm el-Szejk. Nikt z 148 pasażerów (w tym 135 Francuzów) nie przeżył. Przyczyną była prawdopodobnie usterka techniczna.

Galeria

Widok na Cieśnine Tirańską od strony półwyspu Synaj, w głębi wyspa Tiran
Cieśnina Tirańska i Wyspa Tiran
Nurkowanie w Cieśninie Tirańskiej
Murena w rafie koralowej w Cieśninie Tirańskiej
Zatoka Rekina

Przypisy

↑ Chapter 4 Permit-Based Passage v. Transit Passage in an Occupied Area. W: Alexander Lott: Hybrid Threats and the Law of the Sea. T. 19. Brill Nijhoff, 2022-08-12, s. 39-92, seria: International Straits of the World. DOI: 10.1163/9789004509368_005. ISBN 978-90-04-50935-1. [dostęp 2024-05-28]. Cytat: It is not unprecedented for the freedom of navigation to made applicable by an agreement among the strait States in respect of a territorial sea. Under Article 5(2) of the 1979 Peace Treaty between Egypt and Israel, the two parties agreed that they “consider the Strait of Tiran and the Gulf of Aqaba to be international waterways open to all nations for unimpeded and non-suspendable freedom of navigation and overflight.” If the coastal States of the Strait of Tiran had not agreed on the applicability of such a liberal transit regime, then passage through the Strait of Tiran would be subject to the regime of non-suspendable innocent passage under Article 45(1)(b) of LOSC. Although navigation through the Strait of Tiran would therefore be safeguarded under international law, the passage regime would be more restrictive for flag States in comparison to freedom of navigation and would not include the freedom of overflight. (ang.).

Linki zewnętrzne

Plan miejsc nurkowania z opisem w Cieśninie Tirańskiej. aquasports.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-07)].
Jeden z wraków w Cieśninie Tirańskiej. static.panoramio.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-10)].

[1] Chapter 4 Permit-Based Passage v. Transit Passage in an Occupied Area. W: Alexander Lott: Hybrid Threats and the Law of the Sea. T. 19. Brill Nijhoff, 2022-08-12, s. 39-92, seria: International Straits of the World. DOI: 10.1163/9789004509368_005. ISBN 978-90-04-50935-1. [dostęp 2024-05-28]. Cytat: It is not unprecedented for the freedom of navigation to made applicable by an agreement among the strait States in respect of a territorial sea. Under Article 5(2) of the 1979 Peace Treaty between Egypt and Israel, the two parties agreed that they “consider the Strait of Tiran and the Gulf of Aqaba to be international waterways open to all nations for unimpeded and non-suspendable freedom of navigation and overflight.” If the coastal States of the Strait of Tiran had not agreed on the applicability of such a liberal transit regime, then passage through the Strait of Tiran would be subject to the regime of non-suspendable innocent passage under Article 45(1)(b) of LOSC. Although navigation through the Strait of Tiran would therefore be safeguarded under international law, the passage regime would be more restrictive for flag States in comparison to freedom of navigation and would not include the freedom of overflight. (ang.).

[1]