Dziwonia synajska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dziwonia synajska
Carpodacus synoicus[1]
(Temminck, 1825)
Ilustracja
Samiec sfotografowany w Petrze (Jordania)
Ilustracja
Samica sfotografowana w Petrze
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

łuszczakowate

Podrodzina

łuskacze

Plemię

Carpodacini

Rodzaj

Carpodacus

Gatunek

dziwonia synajska

Synonimy
  • Pyrrhula synoica Temminck, 1825[2]
  • Carpodacus sinaiticus (Temminck, 1825)[2]
  • Carpodacus synoicus synoicus (Temminck, 1825)[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Dziwonia synajska[4] (Carpodacus synoicus) – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae). Występuje na Bliskim Wschodzie[5]. Nie jest zagrożony wyginięciem[3].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisał w 1825 roku Coenraad Jacob Temminck, nadając mu nazwę Pyrrhula synoica. Do opisu dołączona była tablica barwna przedstawiająca samca i samicę. Jako miejsce typowe autor wskazał górę Synaj[2][6].

Obecnie dziwonia synajska zaliczana jest do rodzaju Carpodacus[4][7]. Jest to gatunek monotypowy[7]. Dawniej bywał łączony w jeden gatunek z dziwonią bladą (Carpodacus stoliczkae)[7].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Gniazduje w północno-wschodnim Egipcie (na półwyspie Synaj), Izraelu, Jordanii i północno-zachodniej Arabii Saudyjskiej[3][8].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała wynosi 13–14,5 cm. Występuje dymorfizm płciowy[5]. U samca czerwona lub czerwonofioletowa głowa ze srebrzystobiałym czołem; pierś, boki i kuper różowe. Reszta ciała szarobrązowa. Samice i młode szarobrązowe z białawym podbrzuszem[5][8].

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Dziwonia synajska zamieszkuje pustynie kamieniste, ruiny oraz uedy[5][3]. Odżywia się nasionami i ziarnami. Gatunek osiadły, lokalnie wędrowny; przemieszcza się samotnie lub w małych stadach. Gniazda zakłada wśród skał[5][8].

Status[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje dziwonię synajską za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, choć ptak ten opisywany jest jako rzadki, lokalnie pospolity. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za prawdopodobnie stabilny[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Carpodacus synoicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c D. Lepage: Sinai Rosefinch Carpodacus synoicus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-06-25]. (ang.).
  3. a b c d e Carpodacus synoicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2023-06-24] (ang.).
  4. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Carpodacini Bonaparte, 1853 (wersja: 2021-07-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-06-25].
  5. a b c d e Lars Svensson: Przewodnik Collinsa - Ptaki Europy i obszaru śródziemnomorskiego. Multico, 2017, s. 388, 389. ISBN 978-83-7763-483-7.
  6. C.J. Temminck, Nouveau recueil de planches coloriées d'oiseaux, pour servir de suite et de complement aux planches enluminées de Buffon, livr.63 pl.375, Paryż 1825 (fr.).
  7. a b c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-06-25]. (ang.).
  8. a b c Sinai Rosefinch Carpodacus synoicus. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2023-06-24]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]