Esther Szekeres

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Esther Szekeres
Data i miejsce urodzenia

20 lutego 1910
Budapeszt

Data i miejsce śmierci

28 sierpnia 2005
Adelaide

Zawód, zajęcie

matematyczka

doktor
Doktor honoris causa
Macquarie University – 1990

Esther Szekeres, węg. Klein Eszter (ur. 20 lutego 1910 w Budapeszcie, zm. 28 sierpnia 2005 w Adelaide) – węgiersko-australijska matematyczka.

Biografia[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w rodzinie żydowskiej Ignaza Kleina. Jako młoda studentka fizyki w Budapeszcie[1] Klein należała do grupy Węgrów, w skład której wchodzili Paul Erdős, George Szekeres i Pál Turán, którzy zajmowali się różnymi problemami matematycznymi[2]. Jej liczba Erdősa wynosi 1[3][4].

W 1933 r. Klein zaproponowała grupie problem kombinatoryjny, który Erdős nazwała problemem Happy Ending, ponieważ doprowadził on do jej małżeństwa z George’em Szekeresem w 1937 r., z którym miała dwoje dzieci.

Po wybuchu II wojny światowej Esther i George Szekeres wyemigrowali do Australii po kilku latach spędzonych w Hongkew, społeczności uchodźców znajdującej się w Szanghaju[5]. W Australii początkowo dzielili mieszkanie w Adelaide z Mártą Svéd, starą szkolną przyjaciółką Szekeresa, a następnie w 1964 r. przenieśli się do Sydney.

W Sydney Esther wykładała na Macquarie University i była aktywnie zaangażowana we wzbogacanie nauczanej matematyki dla uczniów szkół średnich. W 1984 roku wspólnie zainicjowała cotygodniowe spotkania na temat wzbogacania matematyki, które od tego czasu rozszerzyło się na program składający się z około 30 grup, które nadal spotykają się co tydzień i inspirują uczniów szkół średnich w całej Australii i Nowej Zelandii[6].

W 2004 r. wraz z George’em przeprowadziła się z powrotem do Adelajdy, gdzie 28 sierpnia 2005 r. z mężem zmarli razem w odstępie godziny[1][2].

Wyróżnienie[edytuj | edytuj kod]

W 1990 r. Macquarie University nadało jej tytuł doktora honoris causa[1]. W 1993 r. otrzymała nagrodę BH Neumann Award of the Australian Mathematics Trust[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c A world of teaching and numbers – times two [online], archive.vn, 8 marca 2020 [dostęp 2020-03-08].
  2. a b George Szekeres (1911 – 2005) [online], archive.vn, 8 marca 2020 [dostęp 2020-03-08].
  3. Who’s Important? A tale from Wikipedia – Q.E.D. – Medium [online], archive.vn, 18 lutego 2019 [dostęp 2020-03-08] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-18].
  4. [a list of the 492 co-authors of Paul Erdos] [online], web.cs.unlv.edu, 8 marca 2020 [dostęp 2020-03-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-08].
  5. Shanghai holds a particular place in the lives of many Australian Jews [online], web.archive.org, 13 sierpnia 2010 [dostęp 2020-03-08] [zarchiwizowane z adresu 2010-08-13].
  6. Australian Mathematics Trust – Szekeres Obituary [online], web.archive.org, 4 marca 2016 [dostęp 2020-03-08] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  7. AMT History – A7 Awards [online], archive.vn, 8 marca 2020 [dostęp 2020-03-08].