Eternalizm (filozofia czasu)

Eternalizm – to fizyczna lub filozoficzna koncepcja czasu, zgodnie z którą obecne, przeszłe i przyszłe wydarzenia, które wydają się następować po sobie w czasie, współistnieją w rzeczywistości na osi czasu. Ten prąd filozoficzny przeciwstawia się prezentyzmowi, który głosi, że przeszłość już jest za nami, a przyszłość jeszcze nie nadeszła, nie są więc one rzeczywiste w ten sposób, co chwila obecna. Tymczasem w odniesieniu do przestrzeni nie twierdzimy, że jakieś w niej miejsca są rzeczywiste, a inne nie. Eternalizm twierdzi, że cała egzystencja w czasie jest równie realna (w przeciwieństwie do prezentyzmu). Eternalizm wg niektórych nadaje czasowi podobną ontologię jak przestrzeń, uznając go jako wymiar, przy czym różne czasy są tak realne jak różne miejsca, a przyszłe wydarzenia są „już tam” w tym samym sensie, jak miejsca tak, że istnieje brak obiektywnego upływu czasu (czyli nasze odczuwanie upływu czasu jest tylko złudzeniem, które można wyjaśnić jako następstwo istnienia strzałki czasu, która jest konsekwencją rosnącej entropii i której podlega także nasz mózg). Wobec tego przeszłość, teraźniejszość i przyszłość powinniśmy traktować jednakowo. Czasami nazywany jest też teorią „wszechświata blokowego” ze względu na opis czasoprzestrzeni jako niezmiennego czterowymiarowego „bloku”, w przeciwieństwie do postrzegania świata jako trójwymiarowej modulowanej przestrzeni z upływem czasu. Argumentem na rzecz eternalizmu jest fakt, że prawa fizyki są odwracalne i zachowują informację oraz nie wyróżniają żadnego szczególnego momentu jako "teraz".

Bibliografia

• Przechowski Artur „Równoczesność” a „teraźniejszość” – fizyka i metafizyka czasu. Roczniki Filozoficzne Tom LXII, numer 4 – 2014
• Tim Maudlin (2010), "On the Passing of Time", The Metaphysics Within Physics, ISBN 978-0-19-957537-4

Linki zewnętrzne

• MatiasM. Slavov MatiasM., Eternalism, Internet Encyclopedia of Philosophy, ISSN 2161-0002 [dostęp 2024-09-05]  (ang.).