Europejska jednostka zapachowa
Jedna europejska jednostka zapachowa (European Odour Unit, ouE) w metrze sześciennym, to – zgodnie z normą PN-EN 13725:2007[1][2][3] – takie stężenie odoranta lub mieszaniny odorantów, które odpowiada zespołowemu progowi wyczuwalności zapachu (Odour Threshold, cod,th).
c od,th = 1 ouE/m3.
Ustalono, że jednej jednostce zapachowej odpowiada masa 123 μg n-butanolu, uznanego za odorant odniesienia:
EROM (European Reference Odour Mass) = 123 μg n-butanolu.
Stężenie zapachowe (cod [ouE/m3]) jest wielokrotnością progu. Mierzy się je określając stopień rozcieńczenia (Z), konieczny dla jego osiągnięcia. Do rozcieńczania są stosowane olfaktometry dynamiczne. Osiągnięcie progu wyczuwalności (prawdopodobieństwo wyczucia zapachu: 50%, rozcieńczenie Z50%) jest stwierdzane przez "zespół" (nie mniej niż 4 osoby). Członkowie zespołu muszą spełniać kryteria sprawności sensorycznej (określone w normie).
Pojęcia i symbole, stosowane przed normalizacją
Przed ustanowieniem PN-EN 13725 w polskim piśmiennictwie stosowano:
- zamiast „stężenie zapachowe (cod [ouE/m3])” – określenia t.j. „liczba jednostek zapachowych (LJZ [jz/m3])”[4], „liczba jednostek zapachu (LJZ [JZ/m3])”, „liczba jednostek odoru (LJO [jo/m3])” i inne (wzorowane na „Threshold Odour Number, TON”),
- zamiast „próg wyczuwalności (cod,th)” – określenia „stężenie progowe wyczuwalności” (SPW) lub „stężenie odpowiadające progowi wyczuwalności węchowej” (SPWW).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Polski Komitet Normalizacyjny, NKP 280: PN-EN 13725; Jakość powietrza. Oznaczanie stężenia zapachowego metodą olfaktometrii dynamicznej. PKN Warszawa, 2007. [dostęp 2014-07-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-27)]. (pol.).
- ↑ J. Kośmider, B. Krajewska. Normalizacja olfaktometrii dynamicznej. Podstawowe pojęcia i jednostki miar. „Normalizacja”, s. 15-22, 2005. [dostęp 2015-02-01]. [zarchiwizowane z adresu 2013-12-28]. (pol.).
- ↑ Joanna Kośmider. Problemy normalizacji oznaczania stężenia odorów. „Normalizacja”, s. 8-14, 2000. PKN. [dostęp 2015-02-01]. [zarchiwizowane z adresu 2013-12-28]. (pol.).
- ↑ Joanna Kośmider, Barbara Mazur-Chrzanowska, Bartosz Wyszyński: Odory. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 978-83-01-14525-5.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Odory-Olfaktometria. odory.zut.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-25)]., strona internetowa Pracowni Zapachowej Jakości Powietrza; Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie