Figurka z Las Limas

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Figurka z Las Limas
Las Limas i inne miejsca związane z Olmekami. Żółte kropki oznaczają dawne miejscowości Olmeków, a czerwone znaleziska artefaktów

Figurka z Las Limasolmecka figurka przedstawiająca bliżej nieznane bóstwo, odnaleziona w 1965 roku niedaleko miejscowości Las Limas w meksykańskim stanie Veracruz[1].

Wykonana z zielonego kamienia rzeźba została odkryta przypadkowo przez dwójkę dzieci – Rosę i Severiano Paschal Manuel. Wykopana przez ich rodziców, została uznana przez miejscowych za figurę Matki Boskiej i postawiona na domowym ołtarzyku. Przybrana w odświętne dekoracje, była otaczana nabożną czcią przez okoliczną ludność. Dopiero gdy wieść o odkryciu dotarła do archeologów z Xalapy, rzeźbę po długich targach z miejscowymi zabrano do tamtejszego muzeum[1][2].

Figura ma 55 cm wysokości i 42 cm szerokości i waży ok. 60 kg. Prawdopodobnie powstała w środkowym okresie preklasycznym (formatywnym), pomiędzy 1000 a 600 lat p.n.e.[3]

Przedstawia siedzącego młodego mężczyznę, trzymającego na rękach dziecko o rysach jaguara, z opaską nagłowną, pektorałem i opaską biodrową, które zdobią inicjały w kształcie litery X[1][4]. Na ramionach i nogach mężczyzny wyryto wizerunki czterech bóstw o charakterystycznych cechach: boga ziemi o cechach kajmana i ropuchy z okiem ze znakiem X w środku, boga solarnego o cechach ptaka z przypominającym płomień trzyczęściowym znamieniem nad okiem, chtoniczne bóstwo wodne o cechach ryby z sierpowatym okiem i wystającym z paszczy trójkątnym zębem rekina oraz bliżej nieokreśloną postać z migdałowatym okiem i przechodzącym przez nie pasem ciągnącym się wzdłuż całej twarzy[4]. Zdaniem Petera Davida Joralemona rzeźba jako całość wyobraża boga burz i deszczu, któremu składano w ofierze małe dzieci[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Maria Frankowska: Elementy prehiszpańskie w dzisiejszych wierzeniach Indian Meksyku. W: W kręgu religii krajów pozaeuropejskich. Warszawa: Książka i Wiedza, 1985, s. 43-44. ISBN 83-05-11365-5.
  2. Justyna Olko: Meksyk przed konkwistą. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2010, s. 34. ISBN 978-83-06-03237-6.
  3. Pool, Christopher: Olmec Archaeology and Early Mesoamerica, Cambridge University Press, UK, 2007, s. 116
  4. a b c Wielka Historia Świata. T. 2. Kraków: Oficyna Wydawnicza Fogra, 2005, s. 586-587. ISBN 83-85719-83-0.