Fort Świętego Jana
Fort Świętego Jana[1] (chorw. tvrđava Sveti Ivan albo Svetog Ivana) – fort-baszta we wschodnim narożniku murów miejskich Dubrownika. Złożona z fortu na planie półkola połączonego z basztą na planie nieregularnego czworokąta. Stoi na cyplu zamykającym od południa zatoką starego portu (Stara luka), naprzeciwko fortu Revelin. Jego funkcją była obrona portu.
Na cyplu, będącym od strony portu jednym z nabrzeży (chorw. mul), pierwotnie stał mały fort na planie czworokąta, zwany najpierw fortem Gundulicia (Gundulićeva tvrđava), a później fortem świętego Jana, od stojącego obok kościoła św. Jana. Między tym fortem a basztą świętego Łukasza po przeciwnej stronie portu rozciągano łańcuch blokujący port. W 1346 w sąsiedztwie fortu Gundulicia, w ciągu murów miejskich wzniesiono basztę zwaną "na nabrzeżu" (tvrđava od mula), sąsiadującą z bramą portową (vrata od mula). Na początku XV wieku przed fortem Gundulicia urządzono niski półkolisty bastion. W latach 1500-1552 wzniesiono na cyplu nowy, wielki fort, włączając do niego całkowicie dawny fort i bastion. W latach 1552-1557 nowy fort połączono z basztą "na nabrzeżu", również rozbudowaną. W nowej budowli mieścił się magazyn prochu.
Obecnie fort św. Jana mieści Muzeum Morskie, oceanarium i Instytut Morza i Wybrzeża. Na tarasie odbywają się przedstawienia teatralne.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Polski egzonim wprowadzony na 108. posiedzeniu KSNG.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Sławomir Adamczak, Katarzyna Firlej Chorwacja i Czarnogóra. Praktyczny przewodnik, wydanie pierwsze, Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2003, ISBN 83-7304-154-0, s.234-252
- Zuzanna Brusić, Salomea Pamuła Chorwacja. W kraju lawendy i wina. Przewodnik, wydanie III zaktualizowane, Wydawnictwo Bezdroża, Kraków 2006, ISBN 83-60506-45-0, s.260-282
- Piers Letcher Chorwacja. Przewodnik turystyczny National Geographic, wydanie polskie, Wydawnictwo G+J RBA, b.m.w., 2008, ISBN 978-83-60006-70-2, s.343-381
- Robert Župan Dubrovnik. Plan grada - city map - Stadtplan - pianta della citta, TRSAT d.o.o., Zagreb 2006, ISBN 978-953-6107-35-3
- Dubrovnik. Gradske utvrde i vrata od Grada (chorw.)