Przejdź do zawartości

Gmach Główny Politechniki Warszawskiej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gmach Główny Politechniki Warszawskiej
Symbol zabytku nr rej. 676 z 1.07.1965
Ilustracja
Gmach Główny od frontu
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

pl. Politechniki 1
00-661 Warszawa

Styl architektoniczny

neobarok

Architekt

Stefan Szyller

Kondygnacje

3

Rozpoczęcie budowy

1899

Ukończenie budowy

1901

Zniszczono

1944

Odbudowano

1945–1948

Pierwszy właściciel

Warszawski Instytut Politechniczny Cesarza Mikołaja II

Kolejni właściciele

Państwowa Wyższa Szkoła Techniczna

Obecny właściciel

Politechnika Warszawska

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Gmach Główny Politechniki Warszawskiej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Gmach Główny Politechniki Warszawskiej”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Gmach Główny Politechniki Warszawskiej”
Ziemia52°13′13,77″N 21°00′38,32″E/52,220492 21,010644

Gmach Główny Politechniki Warszawskiej – zabytkowy budynek Politechniki Warszawskiej znajdujący się przy placu Politechniki 1 w Warszawie.

Gmach powstał na zadrzewionym skwerze, na którym m.in. w 1896 odbyła się wystawa higieniczna[1]. Budowa gmachu zaprojektowanego dla Instytutu Politechnicznego im. Cara Mikołaja II przez Stefana Szyllera rozpoczęła się w lipcu 1899 roku i trwała 2 lata. Na fasadzie umieszczono tablice z datą rozpoczęcia (1899) i zakończenia budowy (1901)[2].

Gmach jest typowym przykładem architektury odwołującej się do stylistyki włoskiego renesansu i baroku. Jego reprezentacyjny charakter podkreśla monumentalna, dwukondygnacyjna fasada o zaokrąglonych narożnikach. Gmach został zaprojektowany według klasycznych reguł przyjmowanych przez ówczesne uczelnie w Europie. Masywne mury nośne budynku stanowiły nie tylko konstrukcję podpierającą stropy i dach, ale kryły w sobie sieć kanałów dawnego systemu ogrzewania ciepłym powietrzem doprowadzanym z kotłowni zewnętrznej.

Projektując elewacje Stefan Szyller najwięcej starań poświęcił ukształtowaniu fasady o wspaniałej ekspozycji od strony placu. Według zasady architecture parlante XIX-wieczne dekoracje budynków stylu wysokiego: rzeźby i płaskorzeźby, malarstwo, freski i sgraffito. Na gmachu umieszczono grupę rzeźbiarską Apoteoza Wiedzy[2]. Przed 1944 rokiem przedstawiała ona Geniusza Wiedzy i siedzące u jego stóp kobiety – personifikacje Fizyki i Chemii oraz stojącego pośrodku chłopca, symbolizującego studiującą młodzież[2]. Po powojennej rekonstrukcji w 1965 roku postać Chemii zastąpiono alegorią Architektury[2].

Solidna konstrukcja Gmachu Głównego przetrwała pożary i uderzenia pocisków w czasie powstania warszawskiego.

Charakterystyczną częścią gmachu jest Duża Aula z przeszklonym dachem i wielopiętrowymi krużgankami oraz klatka schodowa inspirowana schodami zamku w Baranowie Sandomierskim[2]. W auli tej odbywają się m.in. inauguracje roku akademickiego, konferencje, bale i wystawy[2]. Na drugim piętrze znajduje się Mała Aula[2].

Sale dydaktyczne znajdujące się w gmachu są wykorzystywane przez wydziały: Administracji i Nauk Społecznych, Geodezji i Kartografii oraz Elektryczny[2]. Jest to także siedziba Biblioteki Głównej Politechniki Warszawskiej[2].

W 2005, dla upamiętnienia nadania doktoratu honoris causa Politechniki (1926), w gmachu odsłonięto pomnik Marii Skłodowskiej-Curie zaprojektowany przez Maksymiliana Biskupskiego[3].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Stanisław Gieysztor: Moja Warszawa. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2010, s. 1541. ISBN 978-83-62189-01-4.
  2. a b c d e f g h i Gmach Główny. [w:] Politechnika Warszawska [on-line]. pw.edu.pl. [dostęp 2024-02-15].
  3. Pomnik Marii Skłodowskiej-Curie odsłonięty. [w:] Polska Agencja Prasowa [on-line]. naukawpolsce.pap.pl, 8 października 2005. [dostęp 2019-08-04].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Anna Wagner: Architektura Politechniki Warszawskiej. ISBN 83-7207-220-5. 2001.