Johann Heinrich Schmülling
 Johann Schmülling | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat |
4 kwietnia 1801 |
| Odznaczenia | |
| |
Johann Heinrich Schmülling (ur. 23 listopada 1774 w Warendorf, zm. 17 stycznia 1851 w Münster) – teolog i pedagog, twórca i pierwszy dyrektor zreorganizowanego gimnazjum (Königlich-Katholisches Gymnasium) w Braniewie.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Johann Schmülling w latach 1786–1794 pobierał naukę w gimnazjum ojców franciszkanów w Warendorfie i w Münster, a następnie studiował na Uniwersytecie w Münster. W 1798 wstąpił do seminarium duchownego, 4 kwietnia 1801 otrzymał święcenia kapłańskie. Od 1800 do 1801 pracował jako nauczyciel (profesor) w gimnazjum w Münster, a następnie z polecenia swojego przyjaciela zostaje mianowany na stanowisko profesora placówki oświatowej w Braniewie z zadaniem jej zreformowania.
W Braniewie w 1811 zlikwidowane zostaje Gimnazjum Akademickie, na którym wykładano filozofię i teologię. W niedzielę 29 grudnia 1811 następuje uroczyste otwarcie nowej, zreformowanej uczelni w Braniewie (Königlich-Katholisches Gymnasium in Braunsberg). Johann Schmülling jest jej pierwszym dyrektorem[1].
Dzięki staraniom biskupa warmińskiego Józefa von Hohenzollerna w 1818 przy Gimnazjum Akademickim powołane ponownie zostaje seminarium w Braniewie pod nazwą Liceum Hosianum. Do liceum mieli wstępować absolwenci gimnazjum, którzy obrali stan duchowny. Miało ono dwa oddzielne fakultety – filozoficzny i teologiczny. Johann Schmülling zostaje w 1821 w nim profesorem filozofii[1].
Na Wielkanoc 1827 opuścił Braniewo na zawsze, gdy został powołany, jako następca biskupa Bernharda Overberga, na stanowisko rektora seminarium duchownego w Münster oraz otrzymał godność kanonika katedry w Münster. W 1835 wydział teologiczny uczelni nadał mu tytuł doktora honoris causa. Od 1837 do 1849 sprawował urząd profesora egzegezy Nowego Testamentu. W 1837 znalazł się na liście kandydatów do godności biskupa diecezji warmińskiej. W 1845 jego uczniowie na cześć profesora stworzyli fundację Stipendium Schmüllingianum o kapitale 300 talarów, z odsetek którego co roku była przyznawana nagroda. Co drugi rok mogli się o nią ubiegać również uczniowie innych konfesji (do szkoły uczęszczali też uczniowie ewangelicy i wyznania mojżeszowego)[2][3].
Był odznaczony Orderem Orła Czerwonego III Klasy (1842). Pozostawił po sobie m.in. Kleine latainische Sprachlehre zum Schulgebrauche[4], Vorübungen im Lesen oraz Lesebuch für die Schulen Ermlands (2 ostatnie wspólnie z prof. Gerlachem)[5][6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Buchholz: Braunsberg im Wandel der Jahrhunderte - Kap. 9 [online], www.braunsberg-ostpreussen.de [dostęp 2017-12-17].
- ↑ Deutsche Biographie, Schmülling, Johann Heinrich - Deutsche Biographie [online], www.deutsche-biographie.de [dostęp 2017-12-17] (niem.).
- ↑ Johann Joseph Braun Geschichte des Königlichen Gymnasiums zu Brausberg während seines dreihundertjährigen Bestehens. Fest-Programm, womit zu der Dienstag den 4. Juli 1865 stattfindenten Feierr des dreihundertjährigen Jubiläums dieser Anstalt, s. 86-87, 102
- ↑ Westfälische Wilhelms-Universität (WWU) Münster Digital Collections
- ↑ Joseph Bender Geschichte Der Philosophischen Und Theologischen Studien in Ermland (1868), s. 136
- ↑ WWU Münster > Fachbereich 2 > Schmülling, Johann Heinrich [online], www.uni-muenster.de [dostęp 2022-09-18].