1774
Rok 1774 / MDCCLXXIV
stulecia: XVII wiek ~ XVIII wiek ~ XIX wiek
lata: 1764 « 1769 « 1770 « 1771 « 1772 « 1773 « 1774 » 1775 » 1776 » 1777 » 1778 » 1779 » 1784
Wydarzenia w Polsce[edytuj]
- 29 stycznia – została założona loża wolnomularska Karola pod Trzema Hełmami.
- 14 czerwca – otwarto Kanał Bydgoski.
- Mieszczanin warszawski Piotr Grozmani dotarł do Brazylii.
Wydarzenia na świecie[edytuj]
- 20 stycznia – Portugalia: po raz pierwszy zniesiony został trybunał inkwizycji w Goa, oficjalnie z powodów finansowych.
- 14 marca – James Cook wylądował na Wyspie Wielkanocnej.
- 20 kwietnia – James Cook odkrył Wyspy Pallisera w archipelagu Tuamotu na Pacyfiku.
- 10 maja – Ludwik XVI objął tron Francji.
- 1 czerwca – rząd brytyjski nakazał zamknięcie portu w Bostonie, do czasu aż mieszkańcy miasta zapłacą za wyrzucony do zatoki ładunek herbaty z trzech statków, co miało miejsce w czasie protestu społecznego z grudnia 1773 roku przeciwko polityce fiskalnej metropolii, nazwanego herbatką bostońską.
- 20 czerwca – V wojna rosyjsko-turecka: zwycięstwo Rosjan w bitwie pod Kozłudżą.
- 22 czerwca – Parlament Brytyjski przyjął Ustawę o Quebecu.
- 1 lipca i 20 lipca – V wojna rosyjsko-turecka: bitwa morska pod Kerczem.
- 21 lipca – po sukcesach Suworowa, który wdarł się w bułgarskie posesje Osmanów, zawarto kończący wojnę pomiędzy Rosją a Turcją traktat w Küczük Kajnardży; Moskwie przypadły ziemie na północnym wybrzeżu Morza Czarnego, zwane odtąd „Nową Rosją”, obie strony zaś uznały niepodległość Chanatu Krymskiego (ile były warte gwarancje Katarzyny, okazało się już po 9 latach).
- 1 sierpnia – Joseph Priestley odkrył tlen.
- 2 sierpnia – odbyła się premiera francuskiej wersji opery Orfeusz i Eurydyka Christopha Willibalda Glucka.
- 4 września – James Cook odkrył Nową Kaledonię.
- 5 września – w Filadelfii zebrał się pierwszy Kongres Kontynentalny.
- 26 października – Filadelfia: zakończył się I Kongres Kontynentalny.
- Benjamin Franklin napisał artykuł proponujący wyjaśnienie skuteczności „uspokajania wody” przy użyciu zjawiska fali kapilarnej.
Urodzili się[edytuj]
- 17 lutego – Raphaelle Peale, amerykański malarz (zm. 1825)
- 1 marca – Magdalena z Canossy, święta katolicka (zm. 1835)
- 16 marca – Matthew Flinders, angielski podróżnik i żeglarz (zm. 1814)
- 29 marca – Franciszek Pawłowski, biskup płocki (zm. 1852)
- 21 kwietnia – Jean-Baptiste Biot, francuski fizyk, matematyk, geodeta i astronom (zm. 1862)
- 28 kwietnia – Francis Baily, angielski astronom (zm. 1844)
- 1 maja – John Reeves, angielski przyrodnik-amator, zoolog i botanik (zm. 1856)
- 10 lipca – Franciszek Ksawery Krasicki, polski generał, powstaniec kościuszkowski, napoleoński i listopadowy, naczelnik powstania antyaustriackiego w ziemi sanockiej (zm. 1844)
- 12 lipca – Jozef Dekret-Matejovie, słowacki leśnik (zm. 1841)
- 20 lipca – Auguste Marmont, francuski marszałek (zm. 1852)
- 28 sierpnia – Elżbieta Seton, założycielka Sióstr Miłosierdzia im. św. Józefa, święta katolicka, pierwsza rodzima obywatelka Stanów Zjednoczonych, która została kanonizowana (zm. 1821)
- 8 września – Anna Katarzyna Emmerich, niemiecka mistyczka, stygmatyczka (zm. 1824)
- 21 listopada – Elżbieta Canori Mora, włoska tercjarka, błogosławiona (zm. 1825)
- 25 listopada – Stefan Bellesini, włoski augustianin, błogosławiony katolicki (zm. 1840)
- data dzienna nieznana:
- Magdalena Kim Ŏb-i, koreańska męczennica, święta katolicka (zm. 1839)
Zmarli[edytuj]
- 21 stycznia – Mustafa III, sułtan imperium osmańskiego (ur. 1717)
- 4 kwietnia – Oliver Goldsmith, irlandzki lekarz i pisarz (ur. 1728)
- 17 kwietnia – Antoni Duchnowski, polski ksiądz katolicki, kanonik inflancki (ur.1708)
- 10 maja – Ludwik XV, król Francji i Nawarry (ur. 1710)
- 16 grudnia – François Quesnay, francuski lekarz, teoretyk ekonomii, twórca szkoły fizjokratycznej (ur. 1694)
Święta ruchome[edytuj]
- Tłusty czwartek: 10 lutego
- Ostatki: 15 lutego
- Popielec: 16 lutego
- Niedziela Palmowa: 27 marca
- Wielki Czwartek: 31 marca
- Wielki Piątek: 1 kwietnia
- Wielka Sobota: 2 kwietnia
- Wielkanoc: 3 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 4 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 12 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 22 maja
- Boże Ciało: 2 czerwca
