Księgi sądów wiecowych i nadwornych

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Księgi sądów wiecowych i nadwornych – dokumenty wyodrębnione w XV w. z ksiąg ziemskich, prowadzonych dla rejestrowania czynności sądów szlacheckich.

Księgi dla sądów wiecowych (łac. libri colloquiales), a także księgi dla sądów królewskich nadwornych (łac. acta in curia) były prowadzone przez pisarzy ziemskich województw, w których odbywały się najczęściej tego rodzaju sądy (krakowskie, sieradzkie, poznańskie). Od 1455 zaczęto prowadzić osobne księgi dla sądów sejmowych. W XVI wieku doszło do podziału ksiąg na księgi dekretów oraz księgi inskrypcji. Zmiana wynikała ze wzrostu aktywności sądu ziemskiego krakowskiego, który obsługiwał także sądy wiecowe i królewskie sądy zadworne (łac. in curia) i sejmowe (łac. in conventione)[1].

Konstytucja o ważności zapisów[edytuj | edytuj kod]

W 1588 powstała konstytucja sejmowa o ważności zapisów, dzięki której rozwinęła się staropolska hipoteka. Konstytucja uznawała pierwszeństwo wierzytelności zapisanych na dobrach w formie wpisu w księgach sądowych przed innymi wierzytelnościami. Wszelkie takie zapisy miały być zeznane w sądzie ziemskim lub grodzkim miejsca położenia nieruchomości[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b W. Uruszczak, Historia Państwa i Prawa Polskiego Tom I (966-1795r.), Warszawa 2015, wyd. LEX, s. 176.