Lamprobyrrhulus
| Lamprobyrrhulus | |
| Ganglbauer, 1902 | |
 Lamprobyrrhulus nitidus | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj |
Lamprobyrrhulus |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Byrrhus nitidus Schaller, 1783 | |
Lamprobyrrhulus – rodzaj chrząszczy z rodziny otrupkowatych i podrodziny Byrrhinae. Obejmuje dwa opisane gatunki. Zamieszkuje Eurazję.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o krótko-owalnym, bardzo mocno wysklepionym, porośniętym włoskami i pozbawionym maczugowatych szczecin ciele długości od 2,5[1] do 3,51 mm[2]. Ubarwienie wierzchu ciała u odznacza się L. nitidus silnym metalicznym połyskiem o odcieniu zielonkawym lub zielonkawoczerwonym, natomiast u L. hayashii jest spiżowe[1][2]. Głowa pozbawiona jest szwu czołowo-nadustkowego oraz listewki na przednim brzegu[1]. Przedplecze ma falistą krawędź tylną; jego punktowanie jest u L. nitidus mniejsze, bardziej rozproszone i wydłużone niż u L. hayashii[2]. Punkty na pokrywach są wyraźne, duże i głębokie. Owłosienie pokryw nie jest rzadsze od tego na tarczce. Odnóża są krótkie i spłaszczone, a przednia ich para ma na stronach wewnętrznych goleni rowki, w które chować mogą się stopy. Szerokości ud i goleni są prawie takie same[1]. Samiec L. hayashii ma edeagus długości od 1,08 do 1,16 mm oraz paramery silnie zwężające się i słabo na zewnętrznym brzegu faliste, natomiast samiec L. nitidus ma edeagus długości od 1,39 do 1,49 mm oraz paramery wyraźnie faliste[2].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Lamprobyrrhulus jest rodzajem palearktycznym, euroazjatyckim, rozprzestrzenionym od Francji i Włoch na zachodzie po Japonię na wschodzie[3][2]. W Europie, w tym w Polsce, występuje tylko L. nitidus, którego północna granica zasięgu na tym kontynencie biegnie przez Finlandię i Karelię, a południowa przez Włochy i Bałkany[4][3][1]. L. hayashii jest endemitem Japonii, na północ sięgającym do Hokkaido (forma z tej wyspy początkowo opisana została jako L. ainu)[2][5].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj ten wprowadzony został w 1902 roku przez Ludwiga Ganglbauera jako monotypowy, dla gatunku umieszczanego wcześniej w rodzaju Pedilophorus[6]. Drugi gatunek z tego rodzaju opisał w 1967 roku Giorgio Fiori[2]. Trzeci gatunek opisany został w 1983 roku przez Takehiko Nakane[7], jednak w 2003 Andreas Pütz zsynonimizował go z gatunkiem opisanym przez Fioriego[5]. Do rodzaju należą więc[5]:
- Lamprobyrrhulus hayashii Fiori, 1967
- Lamprobyrrhulus nitidus (Schaller, 1783)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Maciej Mroczkowski: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 50–51. Otrupkowate - Byrrhidae, Nosodendridae. Warszawa, Wrocław: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1958, s. 16-17.
- ↑ a b c d e f g G. Fiori. Lamprobyrrhulus hayahii n. sp. of the Subfamily Pedilophorinae from Japan. 10th Contribution to the knowledge of the Family Byrrhidae (Coleoptera). „Entomological Review of Japan”. 19 (2), s. 49-51, 1967.
- ↑ a b Lamprobyrrhulus nitidus (Schaller, 1783). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2020-02-22].
- ↑ B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Scarabaeoidea, Dascilloidea, Byrrhoidea i Parnoidea. „Katalog Fauny Polski,”. XXIII (9), 1983.
- ↑ a b c Andreas Pütz. Zur Verbreitung und Taxonomie der Pillenkäfer Japans (Col., Byrrhidae) 23. Beitrag zur Kenntnis der Familie Byrrhidae. „Entomologische Nachrichten und Berichte”. 47 (2), 2003.
- ↑ Ludwig Ganglbauer. Die generische Zerlegung der Byrrhiden Gattung Pedilophorus. „Verb. Zool.-Bot. Ges. Wien”. 52, s. 92-94, 1902.
- ↑ T. Nakane. New or little-known Coleoptera from Japan and its adjacent regions XXXVI. „Fragmenta Coleopterologica, Kyoto”. 35/37, s. 139-148, 149-150, 1983.