Marula
| |||
| |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | rośliny zielone | ||
| Nadgromada | rośliny telomowe | ||
| Gromada | rośliny naczyniowe | ||
| Podgromada | rośliny nasienne | ||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | różopodobne | ||
| Rząd | mydleńcowce | ||
| Rodzina | nanerczowate | ||
| Rodzaj | Sclerocarya | ||
| Gatunek | marula | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Sclerocarya birrea (A. Rich.) Hochst. Flora 27(Bes. Beil.):1. 1844 | |||
| Synonimy | |||
|---|---|---|---|
| |||
Marula (Sclerocarya birrea) – gatunek średniej wysokości drzewa z rodziny nanerczowatych. Roślina rozdzielnopłciowa, występuje w Afryce południowej i zachodniej[3]. Gatunek ma długą tradycję wykorzystywania i ochrony przez ludność miejscową.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Drzewo o pojedynczym pniu z szeroką, rozgałęzioną koroną. Kora szara, cętkowana. Osiąga wysokość do 18 m. Owoce są wielkości piłki golfowej, koloru żółtego, budową podobne do owoców mango – posiadają grubą skórę, soczysty miąższ i bardzo twardą, dużą pestkę.
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Owoce mają smak kwaskowy. Zawartość witaminy C jest osiem razy wyższa niż w pomarańczach. Owoce zbierane są z ziemi, w zależności od położenia geograficznego od końca stycznia do początku marca. Posiadają miły i bardzo mocny aromat, jak terpentyna wymieszana z cytryną i alkoholem. To właśnie ten miły zapach przyciąga zwierzęta z dużych odległości, głównie słonie, które trąbami obtrząsają owoce z drzew. Pestka jest bardzo twarda i trudna do otwarcia. Podczas wysychania z jej ścianek wypadają 2-3 niewielkie zaślepki, umożliwiając dostanie się do wnętrza. W pestkach znajdują się dwa albo trzy jadalne nasiona. W czasie II wojny światowej używano ich w zastępstwie importowanych orzechów. Zawartość protein wynosi w nich ok. 28%. Z powodu bardzo dużej ilości oleju (50 do 60%) mogą one się palić jak miniaturowe świece. Owoce maruli są używane do produkcji dostępnego też w Polsce likieru "Amarula".
Drzewa nie są uprawiane; owoce są zbierane z dzikich drzew, jednak możliwości uprawy były już testowane w południowej Afryce i w Izraelu na pustyni Negew, gdzie 12 letnie drzewa wydały plon po 500 kg owoców. Średni zbiór maruli z dzikiego drzewa wynosi 570 kg, jednakże zanotowano rekordowe plony wielkości 1000 kg, doliczono się wtedy 70 000 owoców.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-25] (ang.).
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Afrykańskie drzewo marula, ciekawe informacje. [dostęp 2010-03-21].