Metalowe płyty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Metalowe płyty – zróżnicowana grupa artefaktów odgrywająca istotną rolę w wierzeniach ruchu świętych w dniach ostatnich (mormonów).

Zgodnie z przekazem zawartym w Księdze Mormona płyty odlane z rozmaitych metali i stopów miały być podstawowym materiałem służącym do przechowywania informacji w opisywanych w niej społeczeństwach starożytnego kontynentu amerykańskiego. Na sam materiał źródłowy Księgi Mormona miało się złożyć szereg zapisów[1] z różnych okresów tak jeredyckiej jak i nefickiej historii[2]. Zachowane miały one zostać wyryte na cienkich arkuszach metalu[3].

Nadto do wymienianych w mormońskiej świętej księdze tekstów przechowanych na metalowych płytach zalicza się zapisy pierwotnie będące w posiadaniu Labana, wykonane z mosiądzu. Wedle mormońskich wierzeń po zgładzeniu Labana miały one zostać zabrane przez Nefiego na zachodnią półkulę[2]. Zawierały one również między innymi Pięcioksiąg oraz kroniki opisujące dzieje Izraelitów[4].

Płyty przewijają się przez historię ludów opisywanych przez Księgę Mormona czasem również i w świeckim kontekście[2]. Miały być one integralną częścią nefickiej tradycji piśmienniczej[5]. Rozmaite ich zbiory przekazywać mieli sobie tak prorocy[5], jak i królowie[5], częściowo jako przedmioty święte[5], czasem zaś jako symbole władzy[5]. W nefickich tradycjach ceremonialne wymienianie się zapisami na płytach miało być zwyczajem podczas spotkań różnych gałęzi tej samej rodziny[5]. Nefici mieli mieć poza tym świadomość, iż ponoszą odpowiedzialność za to, co zawrą w takowych zapisach, jak również, że będą osądzani na podstawie jakości takowych zapisów[5].

Źródła mormońskie spekulują o naturze, wyglądzie, składzie i metodach wykonania rozmaitych przedmiotów tego typu. Publikacje niezwiązane z tą tradycją religijną uczyniły płyty, a raczej brak materialnych dowodów na ich istnienie[6], jednym z punktów wyjścia do generalnej krytyki mormonizmu. Niemniej, niezależnie od sporów i kontrowersji, płyty utrwalone zostały w mormońskiej sztuce[7][8] i kulturze popularnej[9]. Najlepiej znany zbiór należący do tych artefaktów, złote płyty, doczekał się także odniesień w pozostającej poza bezpośrednim wpływem mormonizmu kulturze amerykańskiej, chociażby w filmie The Work and the Glory (2004) w reżyserii Russella Holta[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Which Plates Did the Book of Mormon Come From?. [w:] Ensign [on-line]. churchofjesuschrist.org, January 2020. [dostęp 2021-03-02]. (ang.).
  2. a b c Daniel H. Ludlow (red.): Encyclopedia of Mormonism. New York: Macmillan Publishing, 1992, s. 1091. ISBN 978-0-02-904040-9.
  3. Daniel H. Ludlow (red.): Encyclopedia of Mormonism. New York: Macmillan Publishing, 1992, s. 195-6. ISBN 978-0-02-904040-9.
  4. Book of Mormon Central: What Parts of the Old Testament Were on the Plates of Brass?. [w:] KnoWhy [on-line]. bookofmormoncentral.org, 2018-02-22. [dostęp 2021-03-02]. (ang.).
  5. a b c d e f g Daniel H. Ludlow (red.): Encyclopedia of Mormonism. New York: Macmillan Publishing, 1992, s. 201. ISBN 978-0-02-904040-9.
  6. Terryl Givens, Brian M. Hauglid: The Pearl of Greatest Price: Mormonism's Most Controversial Scripture. Oxford: Oxford University Press, 2019, s. 141. ISBN 978-0190603861.
  7. The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints: Joseph Smith Receives the Gold Plates. [w:] Gospel Media [on-line]. churchofjesuschrist.org. [dostęp 2021-03-02]. (ang.).
  8. The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints: Joseph Smith Translating (Joseph Smith Translating the Gold Plates). [w:] Gospel Media [on-line]. churchofjesuschrist.org. [dostęp 2021-03-02]. (ang.).
  9. Mees Tielens: On Pop Culture Plates. [w:] The Juvenile Instructor Organ for Young Latter Day Scholars [on-line]. juvenileinstructor.org, 2013-09-14. [dostęp 2021-03-03]. (ang.).
  10. Eric D. Snider: The Work and the Glory. [w:] Movie Reviews [on-line]. ericdsnider.com, 2004-11-24. [dostęp 2021-03-02]. (ang.).