Metoda Domana

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Metoda Domana, metoda Domana-Delacato, metoda filadelfijska – potoczna nazwa metody Instytutów Osiągania Ludzkich Możliwości. Metoda rehabilitacji i wspierania rozwoju dzieci, opierająca się na siedmioszczeblowym profilu rozwoju[1].

Metoda Domana w zakresie rehabilitacji dzieci z uszkodzeniem mózgu obejmuje następujące działania: - patterning – manipulacja kończynami i głową w rytmiczny sposób - pełzanie - raczkowanie - stymulacja receptywna - stymulacja wzrokowa, dotykowa i słuchowa - działania ekspresyjne – np. podnoszenie przedmiotów - maskowanie – wdychanie maski oddechowej w celu zwiększenia ilości wdychanego dwutlenku węgla, co ma rzekomo zwiększać przepływ krwi w mózgu - brachiacja - działania grawitacyjne / antygrawitacyjne – kołysanie i zawieszanie do góry nogami[2]

Metoda Domana kładzie nacisk na wczesne usprawnianie dzieci, jako gwarancję większej skuteczności rehabilitacji. W zgodzie z założeniem metody Domana powyższe działania mają doprowadzić do tego, by zdrowa część mózgu przejęła zadania uszkodzonej jego części. Z rehabilitacji metodą Domana najczęściej korzystają dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym[3][4].

W wyniku długotrwałej obserwacji dzieci z uszkodzeniem mózgu, a jak podaje twórca metody również ich zdrowego rodzeństwa metoda Domana została przekształcona w metodę wspomagania rozwoju dzieci zdrowych od urodzenia w celu wykorzystania ich pełnego potencjału[5]. Metoda Domana zakłada naukę przez zabawę, poprzez stymulację motoryczną oraz sensoryczną.

Metoda Domana skierowana do dzieci zdrowych obejmuje[edytuj | edytuj kod]

  • program rozwoju motorycznego (ruchowego)
  • program nauki czytania (pochodną na gruncie języka polskiego jest czytanie globalne)[6][7]
  • program nauki liczenia (matematyka intuicyjna)[8]
  • program doskonalenia pamięci i wiedzy encyklopedycznej (bity inteligencji)[9]

Krytyka[edytuj | edytuj kod]

Już w latach siedemdziesiątych dwudziestego wieku, środowisko naukowe uznało metodę (oraz teorię na której się opiera) za bezwartościowe. Nie ma badań, które potwierdzałyby prawdziwość koncepcji specyficznej organizacji neurologicznej u dzieci z problemami rozwojowymi, zgodnej z teorią Domana. Główne założenia terapii opierają się luźno na teorii rekapitulacji, która ma obecnie znaczenie historyczne. Nie potwierdzono skuteczności tej metody w praktyce. Podobnie, brak dowodów na to, by ćwiczenia manualne lub oddechowe, proponowane przez metodę, wpływały na budowę mózgu[10][11][12][13]. Narzędzia służące do określania "profilu rozwojowego" i planowania leczenia, także nie zostały odpowiednio zwalidowane[13]. W literaturze naukowej metoda filadelfijska często wymieniana jest jako klasyczny przykład pseudonauki[12][14][15]. Jej rzekome pozytywne skutki przypisuje się najczęściej naturalnemu rozwojowi dziecka[10][11].

Amerykańska Akademia Pediatryczna uznaje metodę za nieefektywną, opartą na przestarzałej i uproszczonej teorii rozwoju mózgu, a jej stosowanie za bezpodstawne[10][16][17][18]. Oryginalne stanowisko AAP zostało poparte także m.in. przez: Amerykańską Akademię Mózgowego Porażenia Dziecięcego (ang. American Academy for Cerebral Palsy), Amerykańską Akademię Neurologii (ang. American Academy of Neurology), Amerykańską Akademię Medycyny Fizykalnej i Rehabilitacji (ang. American Academy for Physical Medicine and Rehabilitation), Amerykański Kongres Medycyny Rehabilitacyjnej (ang. American Congress of Rehabilitation Medicine), Amerykańską Akademię Ortopedii (ang. American Academy of Orthopedics) i Kanadyjskie Stowarzyszenie na rzecz Dzieci z Trudnościami w Uczeniu się (ang. Canadian Association for Children with Learning Disabilities)[13][19].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Glenn, Janet Doman: Subtelna rewolucja. Wykorzystaj potencjał swojego malucha od pierwszego dnia życia.. Sensus, 2013, s. 54,56-57, seria: Subtelna rewolucja.
  2. ↑ Zigler, Edward; Hodapp, Robert M: "Searching for Miracle Cures". Understanding Mental Retardation.. Cambridge University Press, 1986, s. 185-6. ISBN 978-0-521-31878-5.
  3. ↑ Metoda Domana na portalu studentów fizjoterapii. [dostęp 2019-01-12].
  4. ↑ Metoda Domana | Metody specjalne | Artykuły | Materiały | fizjoterapeutom.pl. [dostęp 2019-01-12].
  5. ↑ Glenn, Janet Doman: Subtelna rewolucja. Wykorzystaj potencjał swojego malucha od pierwszego dnia życia.. Sensus, 2013, s. 27-31, seria: Subtelna rewolucja.
  6. ↑ Czytanie globalne na gruncie polskim. [dostęp 2019-01-12].
  7. ↑ Nauka czytania metodą Domana w oparciu o rozwój mózgu. [dostęp 2019-01-12].
  8. ↑ jak wprowadzać matematykę metodą Domana. [dostęp 2019-01-12].
  9. ↑ Glenn Doman, Janet Doman: How to Give Your Baby Encyclopedic Knowledge. Square One, 2006, seria: The Gentle Revolution Series. ISBN 978-0-7570-0182-6.
  10. ↑ a b c P.R. Ziring i inni, American Academy of Pediatrics. Committee on Children with Disabilities. The treatment of neurologically impaired children using patterning, „Pediatrics”, 104 (5 Pt 1), 1999, s. 1149–1151, ISSN 0031-4005, PMID: 10545565.
  11. ↑ a b Steven Novella, Psychomotor patterning: a critical look [online], www.quackwatch.org, 9 lutego 2008 [dostęp 2019-02-14].
  12. ↑ a b Jason C. Travers i inni, Fad, pseudoscientific and controversial interventions, [w:] Russell Lang, Terry B. Hancock, Nirbhay N. Singh (red.), Early intervention for young children with autism spectrum disorder, Cham: Springer International Publishing, 2016, s. 257–293, DOI: 10.1007/978-3-319-30925-5_9, ISBN 978-3-319-30923-1.
  13. ↑ a b c Robert LaRue, Patterning (Doman-Delacato method), [w:] Fred R. Volkmar (red.), Encyclopedia of autism spectrum disorders, New York, NY: Springer New York, 2017, DOI: 10.1007/978-1-4614-6435-8_1306-3, ISBN 978-1-4614-6435-8.
  14. ↑ Scott O. Lilienfeld, Rachel Ammirati, Michal David, Distinguishing science from pseudoscience in school psychology: science and scientific thinking as safeguards against human error, „Journal of School Psychology”, 50 (1), 2012, s. 7–36, DOI: 10.1016/j.jsp.2011.09.006, PMID: 22386075.
  15. ↑ Jason C. Travers, Evaluating claims to avoid pseudoscientific and unproven practices in special education, „Intervention in School and Clinic”, 52 (4), 2017, s. 195–203, DOI: 10.1177/1053451216659466, ISSN 1053-4512.
  16. ↑ American Academy of Pediatrics, AAP Publications Reaffirmed and Retired, „Pediatrics”, 126 (4), 2010, e994–e994, DOI: 10.1542/peds.2010-2212, ISSN 0031-4005.
  17. ↑ American Academy of Pediatrics, AAP Publications Reaffirmed, „Pediatrics”, 134 (1), 2014, e312–e312, DOI: 10.1542/peds.2014-1204, ISSN 0031-4005.
  18. ↑ American Academy of Pediatrics, AAP Publications Reaffirmed or Retired, „Pediatrics”, 142 (3), 2018, e20181836, DOI: 10.1542/peds.2018-1836, ISSN 0031-4005.
  19. ↑ Keith J. Hyatt, Brain Gym®: building stronger brains or wishful thinking?, „Remedial and Special Education”, 28 (2), 2007, s. 117–124, DOI: 10.1177/07419325070280020201, ISSN 0741-9325.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Metoda_Domana&oldid=73730283”