Tekst źródłowy strony Mi-12

{{Samolot infobox
 |nazwa                               = Mi-12
 |grafika                             = Aeroflot Mil V-12 (Mi-12) Groningen Airport.jpg
 |podpis grafiki                      = 
 |państwo                             = {{Państwo|SUN}}
 |producent                           = Biuro konstrukcyjne [[Michaił Mil|Michaiła Mila]]
 |konstruktor                         = 
 |typ                                 = [[Śmigłowiec]]
 |konstrukcja                         = śmigłowiec o napędzie turbowałowym, 2 wirniki główne
 |załoga                              = 6–10
 |data oblotu                         = 1968
 |lata produkcji                      = 
 |wycofany                            = 
 |egzemplarze                         = 
 |liczba wypadków                     = 
 |liczba katastrof                    = 
 |napęd                               = 4 × [[silnik turbowałowy]] Sołowiew D-25VF
 |moc silnika                         = 4 × 4780 [[Wat|kW]] (6500 [[Koń mechaniczny|KM]])
 |ciąg silnika                        = 
 |rozpiętość                          = 
 |wydłużenie                          = 
 |średnica wirnika                    = 2 × 35 m
 |długość                             = 37 m
 |długość kadłuba                     = 
 |szerokość kadłuba                   = 
 |wysokość                            = 12,5 m
 |powierzchnia nośna                  = 
 |profil skrzydła                     = 
 |masa własna                         = {{formatnum:60000}} kg
 |masa użyteczna                      = 
 |masa startowa                       = {{formatnum:105000}} kg
 |masa do lądowania                   = 
 |masa uzbrojenia                     = 
 |masa paliwa                         = 
 |zapas paliwa                        = 
 |prędkość maksymalna                 = 260 km/h
 |prędkość przelotowa                 = 
 |prędkość minimalna                  = 
 |prędkość ekonomiczna                = 240 km/h
 |prędkość optymalna                  = 
 |prędkość patrolowa                  = 
 |prędkość dopuszczalna               = 
 |prędkość holowania                  = 
 |prędkość wznoszenia                 = 
 |wznoszenie w locie poziomym         = 
 |wznoszenie w locie pionowym         = 
 |prędkość minimalna opadania         = 
 |pułap                               = 
 |pułap praktyczny                    = 
 |pułap zawisu z wpływem ziemi        = 
 |pułap zawisu bez wpływu ziemi       = 
 |zasięg                              = 800 km
 |promień działania                   = 
 |długotrwałość lotu                  = 
 |rozbieg                             = 
 |dobieg                              = 
 |doskonałość                         = 
 |współczynnik obciążenia konstrukcji = 
 |uzbrojenie                          = 
 |liczba miejsc                       = 
 |przestrzeń ładunkowa                = 
 |wyposażenie dodatkowe               = 
 |użytkownicy                         = {{państwo|SUN}}
 |rzuty                               = 
 |commons                             = Category:Mil Mi-12
}}
'''Mi-12 ''' ([[język rosyjski|ros.]] '''Ми-12''', oznaczenie [[NATO]] ''Homer'') – największy na świecie prototypowy śmigłowiec, jaki kiedykolwiek wzniósł się w powietrze. Został zaprojektowany w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radzieckim]] biurze [[Michaił Mil|Michaiła Mila]]. Powstały dwie sztuki tej maszyny. Pierwszą zbudowano w [[1965]] i oblatano [[1968]] r. Pierwszy [[badania w locie|lot]] trwał jedynie kilkanaście sekund, doszło do „rozhuśtania” się kadłuba w płaszczyźnie pionowej z powodu nakładania drgań własnych od zespołu napędowego na wiotkie wysięgniki i podwieszony pod nimi kadłub. Druga została zaprezentowana na salonie lotniczym w Paryżu w [[1971]] r.

6 sierpnia [[1969]] r. śmigłowiec Mi-12 uniósł ładunek o masie całkowitej {{formatnum:44205}} kg na wysokość 2255 m, jest to światowy rekord udźwigu przez [[śmigłowiec]]. 

Jego układ konstrukcyjny okazał się nieudany. Zawieszenie silników z przekładniami i wirnikami nośnymi na wysięgnikach było powodem wielu problemów. Do tego dochodziła niewystarczająca [[stateczność podłużna]]. Michaił Mil przyjął taki układ z dwóch powodów:
* znane były problemy konstrukcyjno-użytkowe śmigłowca [[Jak-24]] zbudowanego w układzie podłużnym i główny konstruktor chciał tych problemów uniknąć;
* w okresie prac nad Mi-12 nie było w ZSRR silników śmigłowcowych, które dysponowałyby mocą  ponad {{formatnum:10000}} KM, dlatego maszyna musiała mieć 4 silniki i – wobec dużych problemów z jedną przekładnią dla 4 silników – zastosowano układ dwuwirnikowy właśnie o układzie poprzecznym. 

Poza lotami rekordowymi i prezentacyjnymi maszyna ta nie była praktycznie używana. Historia Mi-12 przypomina historię innej konstrukcji lotniczej ZSRR, samolotu [[Tu-144]], który też był projektowany w pośpiechu, bardziej dla celów rekordowo-prestiżowych, gdzie też zastosowano niewłaściwe – dla takiej konstrukcji – technologie i słabej jakości materiały i co było przyczyną licznych awarii i problemów. Obaj konstruktorzy ([[Michaił Mil]] i [[Andriej Tupolew]]) niepowodzenia w tych konstrukcjach przypłacili swoim zdrowiem.

== Bibliografia ==
* {{Cytuj stronę | url = http://www.aviastar.org/helicopters_eng/mi-12.php| tytuł = Mil V-12 helicopter – development history, photos, technical data| data dostępu = 2009-10-09| autor = Bill Gunston| opublikowany = The Illustrated Encyclopedia of Commercial Aircraft| praca = | data = 1980| język = en}}
* {{Cytuj książkę|autor = Dawid Gaj |tytuł = Mil i jego śmigłowce |wydawca = Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej |isbn = 8311062706 |data = 1979 |inni = Józef Nowicki (tłum.) |miejsce = Warszawa}}

{{Mil}}

{{kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Eksperymentalne śmigłowce cywilne]]
[[Kategoria:Śmigłowce Mil]]
[[Kategoria:Śmigłowce transportowe]]
[[Kategoria:Śmigłowce o układzie dwuwirnikowym poprzecznym]]